İç talep daraldı, martta kapasite kullanımı düştü

ANKARA - İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, iç pazarda daralmanın daha da arttığı mart ayında geçen yılın aynı ayına göre 0.8 puan düşerek yüzde 81.2 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi'nin mart ayı sonuçlarını açıkladı. Ankete yanıt veren 5 bin 311 işyerinden derlenen verilerin geçici analiz sonuçlarına göre, 2007 yılının Mart ayında yüzde 82,0 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yıl aynı ayda yüzde 81,2 düzeyinde gerçekleşti. En yüksek kapasite kullanımı taşıtta Mart ayında en yüksek kapasite kullanımı yüzde 90.9'la taşıt araçları ve karoseri sanayiinde gerçekleşti. Bu sektörün kapasite kullanımı geçen yılın aynı ayına göre 1.4 puan arttı. Kapasite kullanım oranında taşıtı yüzde 88.3'le ana metal sanayii, yüzde 85.8'le ağaç ve mantar ürünleri, yüzde 85.6 ile kok kömürü ve rafine petrol ürünleri ile kara taşıtları dışındaki ulaşım araçları izledi. Kapasite kullanımını geçen yılın aynı ayına göre en fazla artıran sektör 8.3 puanla büro, muhasebe bilgi işlem makineleri oldu. Sektörün kapasite kullanımı yüzde 76.8'den yüzde 85.1'e yükseldi. En hızlı düşüş ise 8.9 puanla makine ve teçhizat sektörünün kapasite kullanımında görüldü. Sektörün kapasite kullanım oranı bu düşüşle yüzde 73.5'e geriledi. İmalat sanayiinin kapasite kullanımındaki gerilemede, iç talepteki daralmanın artması etkili oldu. Tam kapasite ile çalışamama nedeni olarak iç talep yetersizliğini gösteren işyerlerinin geçen yıl mart ayında yüzde 45.3 olan üretim değeri ağırlıklı payı, bu yıl aynı ayda yüzde 47.6'ya yükseldi. Dış pazar yetersizliğini gerekçe gösterenlerin payı ise yüzde 20.6'dan yüzde 19.9'a geriledi. Tam kapasiteye ulaşamamada yerli mallarda hammadde yetersizliğinin payı yüzde 4.6'dan yüzde 4.7'ye, ithal mallarda yüzde 3.1'den yüzde 3.2'ye, işçilerle ilgili sorunların payı yüzde 2.1'den yüzde 2.2'ye yükseldi. Mali olanaksızlıkların payı yüzde 5.2'den yüzde 4.2'ye, enerji yetersizliğinin payı yüzde 1.1'den yüzde 0.9'a, diğer nedenlerin payı da yüzde 17.9'dan yüzde 17.3'e geriledi. Üretim miktarı yüzde 5.4 arttı İşyerlerinde mart ayı üretim miktarı yüzde 5.4, satış miktarı yüzde 8.5, satış fiyatları yüzde 2,4, hammadde fiyatları da yüzde 3,0 artış gösterdi. Nisan ayında ise üretim miktarının yüzde 4.0, satış miktarının yüzde 3.8, satış fiyatlarının yüzde 0.6, hammadde fiyatlarının yüzde 1.0 artacağı bekleniyor. Alt sektörlere göre kapasite kullanımı (Yüzde) Sektör 2008 2007 Değ.(Puan) İmalat sanayii 81,2 82 -0,8 Taşıt araçları 90,9 89,5 1,4 Ana metal 88,3 87 1,3 Ağaç ve mant. 85,8 82,4 3,4 Kok köm.rafine petr.ür. 85,6 82,9 2,7 Diğer ulaşım 85,6 87 -1,4 Büro muh. bilgi işlem 85,1 76,8 8,3 Tıbbi, optik-hassas cih. 83,6 80,2 3,4 Elektrikli makineler 83,2 81,9 1,3 Plastik, kauçuk 83 79,8 3,2 Radyo, TV hab. 81,9 87,2 -5,3 Kağıt ve kağıt ür. 81,8 86,1 -4,3 Giyim eşyası 81,7 83,3 -1,6 Metalik olmay. 79,2 81,2 -2 Metal eşya 78 76,3 1,7 Mobilya imal. 77,9 81,6 -3,7 Tekstil ürünleri 76,9 80,8 -3,9 Kimyasal mad. 76 81,3 -5,3 Tütün ürünleri 75,3 74,7 0,6 Basım ve yayım 73,9 72,3 1,6 Makine ve teçh. 73,5 82,4 -8,9 Gıda içecek 72,2 71,7 0,5 Derinin işlen. 69 68,2 0,8