İnşaat harcamaları arttı
2016 yılı ikinci çeyrek döneminde inşaat harcamaları yüzde 12,2 oranında arttı. Öte yandan sektörün ihracat ve ithalatı gerilerken, istihdam da azaldı.
Türkiye İMSAD'ın (Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği) ekim ayı sektör raporu sonuçları açıklandı.
Rapora göre, 2016 yılı ikinci çeyrek döneminde inşaat harcamaları yüzde 12,2 arttı, özel sektör inşaat harcamaları ise 32,90 milyar TL'ye yükseldi. Özellikle hükümetin 2017-2019 dönemine ilişkin yeni orta vadeli programını açıklaması üzerine kamu, yatırım harcamalarını 2016 yılına göre yüzde 30 artırarak 78 milyar TL'ye yükseltmeyi planlamasının inşaat sektörünü hareketlendirmesi bekleniyor.
Türkiye İMSAD ekim ayı Sektör Raporu'nda, inşaat ve inşaat malzemesi sektöründeki güncel rakamların yanı sıra hükümetin açıkladığı Orta Vadeli Plan kapsamında gerçekleşecek Doğu ve Güneydoğu'ya yönelik teşvikler de sektör açısından değerlendirdi. 2017-2019 dönemine ilişkin yeni Orta Vadeli Programa göre kamu, yatırım harcamalarının 2016 yılına göre yüzde 30 artırarak 78 milyar TL'ye yükseltmesi yönündeki planlanın inşaat sektörünü hareketlendirmesi bekleniyor. Teşvikler ile Doğu ve Güneydoğu'da sanayi ve hizmet binaları da dahil olmak üzere yaklaşık 67 bin konut inşa edilmesi, içme suyu, kanalizasyon, ulaştırma ve sulama projelerinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Bu çalışmaların bölgede istihdam ve refahı artıracağı ve özel sektör inşaat harcamalarındaki olası yavaşlamayı telafi edeceği öngörülüyor.
2016 yılı ikinci çeyrek döneminde inşaat sektörü yüzde 7,0 ile yüzde 3,1 büyüyen genel ekonominin üzerinde büyüme gerçekleşti. Kamu inşaat harcamalarında büyümenin hızlanması etkili oldu. İnşaat sektörünün 2016 yılında genel ekonominin üzerinde büyüme göstermesi bekleniyor.
2016 yılı ikinci çeyrek döneminde inşaat sektöründe toplam harcama büyüklüğü 53,05 milyar TL'ye yükseldi. 2015 yılı ikinci çeyreğinde 47,27 milyar TL olan inşaat harcamaları 2016 yılı ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 12,2 büyüdü. 2015 yılının tamamında inşaat harcamalarındaki büyüme cari fiyatlarla yüzde 7,8 oldu. 2016 yılı ikinci çeyreğinde kamu inşaat harcamaları cari fiyatlarla yüzde 12,5 büyüdü ve 20,15 milyar TL oldu. Kamunun toplam inşaat harcamaları içindeki payı yüzde 38,0'e yükseldi. Özel sektör inşaat harcamaları ise 2015 yılı ikinci çeyreğinde 29,35 milyar TL iken, 2016 yılı ikinci çeyreğinde yüzde 12,1 arttı ve 32,90 milyar TL'ye yükseldi.
Konut ve faiz kampanyaları olumlu etkiledi
Konut satışları eylül ayında uygulamaya konulan konut satış ve faiz kampanyalarının olumlu katkısı ile yüzde 17,8 arttı. Böylece satışlar eylül ayında toparlandı. Konut satışlarında artışın aynı şekilde sürdürülmesinin mümkün görülmediği raporda, bunun nedeni olarak kampanyaların etkisinin ve öne çekilen talebin azalması gösteriliyor.
Konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,8 artarak 108 bin 918 adet oldu. Birinci el satışlar eylül ayında yüzde 17,6 artarak 50 bin 972 adet oldu. İkinci el satışlar ise yüzde 17,9 arttı. Eylül ayında ipotekli satışlar ise yüzde 46,7 yükselerek 42 bin 083 adet oldu ve yılın en yüksek aylık ipotekli satışına ulaşıldı. İpotekli satışlarda bankaların düşük faizli kredi uygulaması etkili oldu.
2 milyon kişilik istihdam
İnşaat sektöründe istihdam temmuz ayında 2,04 milyon kişi ile haziran ayındaki istihdamın altına indi. İnşaat sektöründe istihdam son iki aydır azalarak toplam istihdam içindeki payı yüzde 7,4 oldu. İstihdam geçen yılki temmuz ayı istihdamının ise üzerinde gerçekleşti.
İhracatta yüzde 13'lük düşüş
İnşaat malzemeleri ihracatı ağustos ayında geçen yılın ağustos ayına göre yüzde 2,1 geriledi ve 1 milyon 344 bin dolara indi. İhracatta temmuz ayında yaşanan kuvvetli gerileme ardından ağustos ayında toparlanma görüldü. Pazarlardaki bozulma ve sıkıntılara ilave olarak yaşanan temmuz etkisi ihracat tarafında önemli ölçüde atlatıldı. Ancak pazar sıkıntıları devam ediyor.
İhracat 2016 yılının genelinde gerileme eğilimini sürdürmektedir. Ağustos ayında gerileme sınırlandı. Yılın ilk sekiz ayında ihracat yüzde 12,8 düştü. Bu düşüş ile birlikte yıllık ihracat (2015 Eylül - 2016 Ağustos arasındaki dönemde) 15,54 milyar dolara geriledi.
İthalat temmuz ayında yüzde 15,9 arttı
İnşaat malzemeleri ithalatı yıl genelinde artarken temmuz ayında önemli ölçüde geriledi. Ağustos ayında ise inşaat malzemeleri ithalatı yeniden yüzde 15,9 artarak 795 milyon dolara yükseldi. İthalatta yılın ilk altı ayında yaşanan kademeli artış temmuz ayındaki mola ardından ağustos ayında yeniden devam etmeye başladı.
Temmuz ayında artışına ara veren inşaat malzemesi ithalatı ağustos ayında yönünü yeniden artışa çevirdi. Yılın ilk sekiz ayında ithalat yüzde 6,9 arttı. Buna bağlı olarak yıllık (Eylül 2015 - Ağustos 2016 arasındaki dönem) ithalat 9,68 milyar dolar olarak gerçekleşti.