İş dünyası Erdoğan'ın mesajı için ne dedi?

İş dünyasının önde gelen temsilcileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "az kazanın, paylaşın" tavsiyesini değerlendirdi. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, G20 kapsamındaki bir oturumda işverenlere yaptığı "Biraz az kazanın ve kazandıklarınızı özellikle dar gelirlilerle paylaşın" çağrı, iş dünyası temsilcilerinin de gündemine yerleşti.  

İTO Başkanı İbrahim Çağlar:
Elimizi taşın altına koymaktan kaçınmayız

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar, Erdoğan'ın açıklamalarını desteklediklerini belirterek, "Bizler Sayın Cumhurbaşkanımızın ve değerli hükümetin ortaya koyduğu ve koyacağı önerileri desteklemeyi, ülkemizin her bireyinin çıkarlarını öncelemeyi kendi kişisel çıkarlarımızın ve şirket çıkarlarımızın her zaman üzerinde tutarız" diye konuştu. Çağlar, ülke ve milletin refahı söz konusu olduğunda, ellerini taşın altına koymaktan kaçınmayacaklarını vurgulayarak, "Sayın Cumhurbaşkanımız 'paylaşımcı anlayışı hayatımıza egemen kılalım' derken, hem inancımızın hem de geleneklerimizin gereğini ifade etmiştir" dedi. 

DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan:
2008 krizinde savunduğum bir söylem

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan da "Bırakın Türkiye'yi, dünyadaki ilk 100 zengin kişi bizim anladığımız şekliyle zekat mahiyetinde kazançlarının kırkta birini verse, dünyada açlık diye bir şey kalmaz. Bugün yaşadığımız kavgalar da olmaz" görüşünü paylaştı.  Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarının, kendisinin Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanlığı'nda bulunduğu 2008 krizi safhasında savunduğu bir söylem olduğunu anımsatan Vardan, "O gün de 'Elimizdekileri paylaşmamız lazım' demiştim. Şimdi de bu söylemimi destekliyorum. Kaldı ki bundan dolayı kazanç azalmaz, bereket kazanır" ifadelerini kullandı. 

W20 Türkiye Başkanı Gülden Türktan:
Can alıcı bir mesaj oldu

W20 Türkiye Başkanı Gülden Türktan da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarının çok can alıcı bir mesaj olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti: 

"Hakikaten süratle gündeme oturacağı belli bir açıklamaydı. Ancak çok da büyük sürpriz değil. Çünkü asgari ücretin artırılması konusu, seçimde neredeyse her partinin programındaydı. Ortada devlet, işveren ve işçi olmak üzere bir paydaş üçgeni var. Bu üçgen içinde dengeyi kurmak hep hükümetlerin görevi olarak algılanıyor. Asgari ücreti belirleyen ve açıklayan her zaman hükümet. Yani asgari ücret kamu eliyle ve meclis iradesiyle belirleniyor. Ben Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından, asgari ücretin muhakkak yükseleceğini net olarak anlıyorum. Her dönemde işçi, işveren ve devlet üçgeninde diyaloğu başlatan devlettir. Üçünün anlaştığı bir rakam ortaya çıkmalı, öyle de olacaktır. Dolayısıyla bu üçlü pazarlığın ilk açılışı yapıldı diye düşünüyorum." 

Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) üyesi de olan Türktan, her asgari ücret artışında, bu şekilde bir konunun söz konusu görüşmelere başlangıç teşkil ettiğini aktardı. 
Şu anda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın mesajı işverene verdiğini, ikisi arasındaki en optimum noktayı bulmak için hep birlikte çalışılması gerektiğini dile getiren Türktan, bu konunun biraz daha gündemde kalacağına işaret etti. 

İHKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi:
Devlet babalığını göstersin, yükümüzü hafifletsin 

İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, çok işçi çalıştıranların az kazanmak ve paylaşmak noktasında sıkıntıları olduğunu düşünmediğini belirterek, "Paylaşmak en güzeli" dedi.  Bu firmaların kendi geleceklerine dair kaygı yaşadıklarını aktaran Tanrıverdi, "Çalışana bin 300 TL değil, bin 500 TL de verilsin. Türkiye'nin en çok istihdam yaratan sektörü olarak temelde buna bir itirazımız yok. Ancak Türkiye'nin rakip ülkelere göre rekabet şartlarının da göz ardı edilmemesi gerekiyor. Devlet babanın da babalığını gösterip, çalışan üzerinden aldığı payı hafifletmesini istiyoruz. Büyük zorluklarla bugünlere gelen firmalarımızın geleceğinin riske edilmemesi gerekiyor. Bu nedenle firmalarımız kazandığını çalışanıyla daha çok paylaşıp az kazansın ama devletimiz de firmalarımızın omuzlarındaki yükü hafifletsin" yorumunu yaptı. 

İSTİB Başkanı Ali Kopuz:
Devletin de cebinden bir para çıkacak, bizim de

İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasını dikkatle takip ettiğini aktararak, "Sayın Cumhurbaşkanımız, asgari ücretin bin 300 lira olması noktasında iş dünyasının daha paylaşımcı ve fedakar bir yaklaşım ortaya koymasını istedi" dedi. 

İş dünyasının bir temsilcisi olarak, asgari ücretteki artışın işletmelere getireceği yükün, devlet ile işveren arasında adil paylaşılması gerektiğini dile getiren Kopuz, şunları söyledi: 

"Sonuçta devletin de cebinden bir para çıkacak bizim de... Bizim ödediğimiz para belli bir süre sonra piyasada yaşanacak canlanmayla bizlere geri dönecek. İşverenler için bu paylaşımın maddi ve manevi açıdan karlı bir paylaşım olacağına inanıyorum. Ayrıca Cumhurbaşkanımız konuşmasında, Türkiye'de yüzde 15-16 düzeyine gelen faizlerle yatırım yapmanın ve girişimciliği özendirmenin neredeyse imkansız olduğunu, bu faiz oranlarıyla yatırım yapılamayacağını ifade etti.  
Sayın Cumhurbaşkanımıza bu konuda sonuna kadar katılıyorum. Bence bu faiz oranlarıyla ne yatırımların önünü açabiliriz ne de piyasayı canlandırabiliriz. Ekonomi yönetimi bir an önce faizlerin düşürülmesi için önlemler almalıdır." 

TEPAV İcra Direktörü Güven Sak:
Şirketler vergilerini ödesinler, devlet de onları dağıtsın 

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırmaları Vakfı (TEPAV) İcra Direktörü Güven Sak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın işverenlere yaptığı çağrıya G20 Bildirgesi içerisinde yer alan maddelerin de destek olacağını söyledi. 

Sak, bildirgenin içerisinde bu yıl yer alan teknik başarılardan birinin de şirketlerin ülkeden ülkeye vergi matrahını kaydırmasının önüne geçecek bir anlaşmanın tamamlanması olduğunu dile getirdi. 

Şirketlerin vergilerini ödemeleriyle hem küresel eşitsizliklerin hem de ülke içerisindeki yoksullukla mücadelenin mümkün hale geleceğine işaret eden Sak, "Dolayısıyla bu matrah kaydırmasına karşı tedbir aldığınızda zaten iş adamlarının daha fazla vergi vermesini teşvik ediyorsunuz, bundan başka yolları kalmıyor. Çünkü bu güne kadarki uygulamada nerede daha fazla vergi varsa o tarafa doğru kaçma eğilimleri yüksek oluyordu" diye konuştu. 

Sak, Türkiye'nin bu yıl G20 Dönem Başkanlığı'nda Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) içinde geniş bir ekibi yönettiğini aktaran Sak, şunları kaydetti: 

"Dolayısıyla o ekibin önceliklerini Türkiye belirledi. O önceliklerin doğru belirlenmesi sayesinde de G20/OECD Matrah Aşınması ve Kar Kaydırma (BEPS) Projesi kapsamında geliştirilen çalışma, şirketlerin bir ülkeden diğerine matrah kaydırması ve daha az vergi ödemelerinin öne geçecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan da o konuşmasında 'paraların hepsini siz almayın, birazını da verin' diyor. Şirketler vergilerini ödesinler, devlet de onları dağıtsın diye düşünüyorum." 

TGSD Başkanı Şeref Fayat:
Kar edenler, kazançlarını paylaşsın 

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Şeref Fayat, para kazananlar ve kar elde edenlerin bu kazançlarını paylaşmaları gerektiğini anlatarak, "Sayın Cumhurbaşkanımızın bu sözlerine canı gönülden katılıyoruz. Paylaşmalı ki iş huzuru kaybolmasın, aksine sürekli olsun. Emek yoğun bir sektör olan hazır giyim endüstrisinde 'karsızlık' gibi önemli bir sorun ile mücadele ediyoruz. Üstüne asgari ücrete getirilmek istenen artış rekabet gücümüzü elimizden alıyor. Pek çok sektörde çalışanlar toplam maliyetin yüzde 5-10'unu oluştururken bu oran bizde yüzde 35'i buluyor. Bu gerçeğin özellikle altını çiziyoruz" şeklinde konuştu. 

TÜGİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Ali Yücelen:
Paylaşabilmek için önce kâr etmek lazım 

Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Ali Yücelen, Türkiye'de reel sektörün karlılığının azaldığını, pek çok şirketin çalışanların maaşlarını ödeyebilmek için büyük sıkıntı çektiğini söyledi. 

Yücelen, Türkiye'de ortalama karlılığın düştüğünü, özellikle KOBİ'lerin zaten ellerindekini paylaştığını, belirli sektörlerdeki büyük firmalar dışında ortada paylaşılabilecek bir kar olmadığını ifade etti. 

"Bu çağrı, KOBİ'lerden çok büyük şirketler, özellikle gayrimenkul ve finans sektöründekiler için geçerli olabilir" diyen Yücelen, şunları kaydetti: 

"Büyük şirketler ile KOBİ'ler arasındaki kar marjı uçurumu giderek açılıyor. Maliyetler ve girdiler artıyor ama bu artışlar ürün fiyatlarına yansıtılamadığı için fiyatlar düşük tutuluyor. Ekonomiyi soğutma önlemleri ciddi bir durgunluk yaratıyor. Faiz yükselişi gibi finansman maliyetini arttırıcı unsurlar, özellikle KOBİ'leri vuruyor. Reel sektörün karlılığı düşerken, elindeki stok, marka değeri, teknoloji gibi konular ekonomi yönetimi tarafından önemsenmediğinden sürekli değer kaybedip yenilenemiyor. Buna karşın özellikle gayrimenkul ve finansman sektörünün karlılığı artıyor. 

Kar edemeyen KOBİ'ler, çalışanlarına ellerinde olmadığı halde imkanlar sunmak için çırpınıyor. Çalışanların maaşını ödeyebilmek için gayrimenkul sektörüne girerek kar elde etmeye çalışan sanayicilerin varlığı piyasanın malumudur."

TASD Başkanı Hüseyin Çetin:
İşveren kazandığını çalışanıyla paylaşırsa verimlilik artar 

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Hüseyin Çetin, "Elbette dünya malı dünyada kalır. İşverenin kazandığını çalışanıyla paylaşması halinde üretim ve verimlilik artar" dedi. 

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun 1 Kasım'dan önce asgari ücret konusunda söz verdiğini anımsatan Çetin, "O sözün gereğini yerine getirme noktasında biz işverenler olarak elimizden gelen desteği vermeye hazırız ama hükümetimizin de gereğini yapması, işveren kesimiyle oturup taşları çok iyi yerine oturtması gerekir" diye konuştu.  

 Çetin, diğer taraftan çalışanların da verimliliğini artırarak işverenin üzerine asgari ücret artışıyla binecek yükü paylaşması önerisinde bulunarak, bütün tarafların üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeleri halinde herkesi mutlu edecek bir sonucun ortaya çıkacağına inandığını vurguladı. 

C20 Türkiye Başkanı Zeynep Bodur Okyay:
Eşitsizliklerin giderilmesi için entegre bir plan üzerine konuşalım

 G20 kapsamında sivil toplumu temsil eden "Civil Society 20"nin (C20) Türkiye Başkanı Zeynep Bodur Okyay, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sözlerini, gelir adaletsizliğinin azaltılması yolunda iyi niyetli, sembolik bir çağrı olarak değerlendirdi. 

Asgari ücretin yükseltilmesinin, gelirlerin daha adil dağılımı amacı için atılacak adımlardan sadece biri olduğuna işaret eden Okyay, "Umuyoruz ki ülke olarak eşitsizliklerin giderilmesi için entegre bir plan üzerine konuşabiliriz. Bu konuşmalarda sivil toplumun her kesiminin yer alması çok önemli" dedi. 

Kale Grubu Başkanı ve Üst Yöneticisi de olan Okyay, Türkiye'nin, asgari ücretin görece düşük ülkeler arasında yer aldığını anlatarak, sözlerini şöyle tamamladı: 

"Burada temel mesele herkesin kazandığı, sürdürülebilir bir düzeni hep birlikte inşa edebilmek. Dünyada rekabet giderek zorlaşırken ülkemizde özelikle sanayi konusunda küresel rekabete entegrasyonumuzu güçlendirecek yeni bir oyun planına ihtiyaç var. Gönül ister ki işçisinden sanayicisine, çiftçisinden tüccarına hepimiz çok çalışalım, çok üretelim ve çok kazanalım. Bunun yolunu açmak da temel olarak devlet adamlarının misyonu."