İşsizlikte düşüş eğilimi sürüyor: Yüzde 13

İSTANBUL - Şubat ayında 16.1 ile rekor kıran işsizlikte mart ayında başlayan aşağı yönlü seyir devam ediyor. İşsizlik haziran döneminde yüzde 13 olarak açıklandı. Mayısta yüzde 13.6'ya gerileyen işsizlik nisan döneminde ise yüzde 14,9 seviyesindeydi.

TÜİK verilerine göre,Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 972 bin kişi artarak 3 milyon 269 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 3,6 puanlık artış ile yüzde 13 seviyesinde gerçekleşti. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 4,4 puanlık artışla yüzde 16, kırsal yerlerde ise 1,9 puanlık artışla yüzde 7 oldu.

İstihdam oranı yüzde 42,5'e geriledi

Geçen yıl Haziran ayında yüzde 48,1 olan iş gücüne katılma oranı, bu yıl yüzde 48,8 oldu. Söz konusu oran, kentsel yerlerde yüzde 46, kırsal yerlerde yüzde 55,5 olarak belirlendi. Erkeklerde iş gücüne katılma oranı yüzde 71,1, kadınlarda ise yüzde 27,4 oldu.

Aynı dönemler itibariyle istihdam oranı yüzde 43,6'dan yüzde 42,5'e geriledi. Bu oran, kentsel kesimde yüzde 38,6, kırsal kesimde yüzde 51,6 olarak hesaplandı.

İş gücüne dahil olmayanların sayısı 26 milyon 361 binden 26 milyon 428 bine çıktı. Kayıt dışı istihdamın oranı ise 0,8 puan artarak yüzde 45,7'ye ulaştı.

Tarım dışı işsizlik, yüzde 16,4'e yükseldi

Haziran 2009 döneminde istihdam edilen toplam 21 milyon 947 bin kişinin yüzde 26,4'ü tarım, yüzde 18,4'ü sanayi, yüzde 6,3'ü inşaat, yüzde 48,9'u ise hizmetler sektöründe çalışıyor.

Önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, toplam istihdam içinde tarım sektörünün payı 1,3 puan, hizmetler sektörünün payı 0,7 puan arttı, sanayi sektörünün payı ise 2 puan azaldı. İnşaat sektörünün payında ise değişiklik gözlenmedi.

Haziran ayı itibariyle Türkiye genelinde işsiz sayısı, 2008'in aynı dönemine göre 972 bin kişi artarak, 3 milyon 269 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 3,6 puanlık artışla yüzde 13 seviyesinde gerçekleşti.

Kentsel yerlerde işsizlik oranı 4,4 puanlık artışla yüzde 16, kırsal yerlerde ise 1,9 puanlık artışla yüzde 7 oldu.

Türkiye'de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 4,5 puanlık artışla yüzde 16,4'e ulaştı. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 4,5 puanlık artışla yüzde 15, kadınlarda ise 4,1 puanlık artışla yüzde 21,3'e çıktı.

Genç nüfustaki işsizlik

Bu yılın Mart ayında yüzde 27,5, Nisan ayında yüzde 26,5, Mayıs ayında yüzde 24,9 olan genç nüfusta işsizlik oranı, Haziran ayı itibariyle yüzde 23,7'ye geriledi. Ancak geçen yılın Haziran ayındaki yüzde 18'lik oran dikkate alındığında, genç nüfustaki işsizlik oranı 5,7 puan artış gösterdi.

Anket sonuçlarına göre, işsizlerin yüzde 71,2'si erkek, yüzde 59,1'i lise altı eğitimli, yüzde 27,2'si de bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor.

İşsizlerin yüzde 30,7'si 'eş-dost' vasıtasıyla iş bulmaya uğraşıyor, yüzde 89,2'si (2 milyon 915 bin kişi) daha önce bir işte çalışmış.

Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 48,1'i hizmetler, yüzde 26,1'i sanayi, yüzde 16,5'i inşaat, yüzde 6,8'i tarım sektöründe istihdam edilmiş, yüzde 2,5'i ise 8 yıldan önce işinden ayrılmış.

İşsizlerin yüzde 25,6'sını işten çıkarılanlar oluşturdu

İşsizlerin yüzde 23,4'ü çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 25,6'sını işten çıkarılanlar, yüzde 15,5'ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 9,5'ini işyerini kapatan-iflas edenler, yüzde 6,6'sını ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 9,8'ini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar ve yüzde 9,6'sını diğer nedenlerle işlerinden ayrılanlar oluşturdu.

İstihdam edilenlerin yüzde 71,5'i erkek

Haziran dönemi itibariyle istihdam edilenlerin yüzde 71,5'i erkek. İstihdam edilenlerin yüzde 59,9'u lise altı eğitimliler oluşturdu. İstihdam edilenlerin yüzde 59,3'ü ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 25,9'u kendi hesabına ve işveren, yüzde 14,8'i ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor.

Çalışanların yüzde 61,2'si 1-9 kişi arası çalışanı olan iş yerlerinde istihdam edildi. Çalışan kesimin yüzde 2,9'unun ek işi var. Halen bir işi olanların yüzde 3,2'si mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş arıyor. Ücretli olarak çalışanların yüzde 87,7'si sürekli bir işte çalışıyor.

Tarımda kayıtdışı istihdam yüzde 86,7

TÜİK'e göre, kayıt dışı istihdam edilenlerin oranı, Haziran 2009'da, 2008 yılının aynı dönemine göre 0,8 puan artarak yüzde 45,7'ye yükseldi. Buna göre söz konusu oran geçen yıl Haziran ayında yüzde 44,9 düzeyindeydi.

Bu dönemde, önceki yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe kayıt dışılık yüzde 88,5'den yüzde 86,7'ye düştü, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 30,3'ten yüzde 31'e yükseldi.

İşgücü dışında olanlar

Ankete göre, Haziran itibariyle iş gücü dışında olan 26 milyon 428 bin kişinin  yüzde 45,7'si daha önce bir işte çalıştı.

Daha önce bir işte çalışıp, söz konusu dönemde iş gücü dışında olan 12 milyon 69 bin kişinin yüzde 10,5'i emeklilik, yüzde 5,2'si mevsim gereği, yüzde 7,6'sı sağlık nedeniyle, yüzde 4,6'sı eşinin isteği ve evlilik, yüzde 5,3'ü işten çıkarılma/iş yerinin kapanması, yüzde 4'ü işinden memnun olmama ve yüzde 13,9'u da diğer nedenlerle en son çalıştıkları işten ayrıldı.

Haziran döneminde 406 bin kişi işten ayrıldı

Haziran itibariyle 2 milyon 5 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi.

Bu kişilerin toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9,1 olarak hesaplandı. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 28,8'i 25-34 yaş grubunda bulunuyor.

Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 15,6'sı sanayi, yüzde 34,7'si hizmetler, yüzde 22,6'sı inşaat sektöründe, yüzde 27,1'i ise tarım sektöründe işbaşı yaptı.

Mevcut işsizlerin yüzde 12,4'ünü oluşturan 406 bin kişi bu dönemde işten ayrıldı.

İşsizlik Oranı (2009)

Ocak     15.5

Şubat    16.1 (tarihi zirve)

Mart      15.8

Nisan    14.9

Mayıs    13.6

Haziran 13.0