İşte İstanbul’un ilçe ilçe yatırım haritası

İBRAHİM EKİNCİ

İstanbul’da hipermarket açmayı planlayan bir girişimci Adalar, Arnavutköy, Eyüp, Şile’yi düşünebilir. Buralarda boşluk var. Bakırköy’ü, Bayrampaşa’yı düşünüyorsa, buralarda yeterince hipermarket olduğunu dikkate almalı... Kafe, pastane açmak isteyen bir girişimci, Eyüp’ü düşünebilir, ancak Beylikdüzü’nden uzak durmalı. Çünkü o bölgede doluluk var. Kuyumcu dükkanı açmak isteyen bir girişimci yine Eyüp’e bakabilir ama Sarıyer, Pendik ve Sultanbeyli gibi yerleri düşünüyorsa, bir kez daha düşünmeli. Elektronik ve beyaz eşya ticarethanesi kurmak isteyen bir girişimci Arnavutköy’ü düşünebilir. Yeni yerleşim bölgesi olarak gelişen Arnavutköy’de birçok sektörde boşluk var. Ancak Ataşehir ve Avcılar’da düşünüyorsa, bu ilçelerde doyum noktasına ulaşıldığını, tüketicinin mevcut haliyle bu tip dükkanlar konusunda yeterince seçenek sahibi olduğunu bilmeli. Bahçelievler’de büyük mağaza açılabilir. Silivri’de, Şile’de açılabilir. Ancak özellikle Bakırköy, Ataşehir, Fatih, Çekmeköy gibi gibi ilçelerde yeterince dükkan görünüyor. Bu bilgileri “İstanbul Yatırım Haritaları” çalışmasından aldım. Geçen hafta duyurusu yapıldı. Ancak projenin bulguları paylaşılmadı.

Sayfada yer alan tabloda İstanbul’un bütün ilçelerinde ticari açıdan hangi sektörlerin doyum noktasında olduğu, hangilerinde boşluk olduğu görülüyor. Bu çalışmayı yürüten ekibin koordinatörü İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Şeker’in verdiği bilgiye göre anket yöntemiyle yapılan araştırma, “Bulundukları bölgede sektörün yeterince temsil edilip edilmediği, yeterince marka ve firmaya erişimin sağlanıp sağlanmadığı”, dolayısıyla “hangi bölgede hangi sektörlerde ihtiyaç algısının olduğu” tespit edildi. Doç. Dr. Şeker, “Buna göre, ‘sektör yeterince yok’ cevabını verenlerin yüksek oranla temsil edildiği ilçelerde, o sektöre ilişkin yatırım ihtiyacı talebinin olduğu anlaşıldı” dedi. 

524 seçkin markanın 15 bin mağazasına bakıldı

Araştırmada İstanbul’da ilçe, bölge ve mahalle düzeyinde yatırım ortamının, tüketim eğilimlerinin, talep potansiyelinin belirlenerek yatırımcılara yönelik web tabanlı yatırım karar destek sisteminin kurgulandığı proje, İstanbul’da iş kurmak, yatırım yapmak isteyen kişiler için rehber niteliği taşıyor. İstanbul’un yatırım haritası çıkarılırken, İstanbul’da faaliyette olan ve birden fazla şubesi bulunan 524 seçkin markaya ait yaklaşık 15 bin şube/mağaza ağı tarandı ve koordinat düzeyinde veritabanı oluşturuldu. 20 farklı sektörden marka ile 500 metre çapında alanda belirlenen mağaza koordinatları İstanbul Marka Haritası proje web sitesinden harita tabanlı olarak yayına verildi. 

Doç. Dr. Murat Şeker, “İstanbul’da 4 bin 555 hane ile yürütülen Tüketim Eğilimleri ve Talep Potansiyeli araştırmasında, katılımcılara belirtilen sektörlere yönelik harcama sıklıkları, tüketim alışkanlıkları ve sektörün yeterli düzeyde varlığına ilişkin algıları sorgulandı. Harcama sıklığında ilgili sektörde 1 yıl içinde toplam kaç defa harcama yaptıkları soruldu. Tüketim alışkanlıkları kısmında ilgili sektöre yönelik harcamalarında, AVM ve AVM dışını ne kadar tercih ettikleri öğrenildi. Bulundukları bölgede sektörün yeterince temsil edilip edilmediği, yeterince marka ve firmaya erişimin sağlanıp sağlanmadığı sorularak, hangi bölgede hangi sektörlerde ihtiyaç algısının olduğu tespit edildi. Dolayısıyla sektörün yeterince temsil edilmediği alanlar, yatırımcılar için özellikle perakende sektöründe yatırım planlarının uygulanabileceği alanlar olarak belirlendi” dedi. 

Bazı ilçeler doyuma ulaştı bazılarında ise boşluk var

Tablo incelendiğinde bazı ilçelerin doyuma ulaştığı, bazılarında birçok sektör için boşluk olduğu görülüyor. Adalar, Arnavutköy, Bahçelievler, Eyüp, Beşiktaş, Silivri, Şile, Şişli gibi ilçelerde durum böyle. Ancak Ataşehir, Avcılar, Bakırköy, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Sarıyer, Sancaktepe, Çekmeköy gibi ilçelerde ciddi bir doygunluk var.

İnternet sitesi hizmete girdi 

İstanbul Üniversitesi’nin İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle yürüttüğü “İstanbul Yatırım Karar Destek Projesi” kapsamında oluşturulan tüm veritabanları istatistiki modeller aracılığıyla analiz edildi. İstanbul’da marka ve sektör düzeyinde hangi bölgelere yatırım yapılacağına ilişkin yatırımcılara yönelik İstanbul Yatırım Haritaları oluşturuldu. Sektörel düzeyde ücretsiz olarak hizmet verecek olan İstanbul Yatırım Haritası web sitesine www.istanbulayatirim. net adresinden ulaşılabiliyor. Doç. Dr. Şeker, “Şu anda sektörel düzeyde kamuoyuna açık bir şekilde hizmet sunuyoruz ama sistem aynı zamanda firmalara yatırım danışmanlığı yapabilecek konumda tasarlandı. Geniş ölçekli bir yatırım karar destek modeli geliştirilmiş oldu” dedi. Şeker ayrıca proje web sitesinin, yakın zamanda İngilizce, Almanca ve Arapça dillerinde de hizmet sunarak, yatırım danışmanlığı ölçeğinin uluslararası alana taşınmasının hedefl endiğini de sözlerine ekledi.