Koruma kalkanları güçlendiriliyor
Özellikle son iki yıldır dampinge karşı peş peşe önlemler geliyor. 56 tebliğin çıktığı 2016, en çok önlem alınan yıl oldu. Yürürlükteki toplam koruma ve önlem sayısı 164’e ulaştı. 20 soruşturma yürütülüyor.
İBRAHİM EKİNCİ
Dünyada korumacılık eğilimleri artıyor. İç pazarlarını, sanayicilerini ucuz, dampingli ithalata karşı daha aktif korumayı savunan politikalar öne çıkıyor. Son dönmede Türkiye’nin de ithalata karşı koruma mevzuatını giderek daha aktif işlemeye başladığı dikkat çekiyor. Resmi Gazete’de çok sık ‘ithalatta haksız rekabetin önlenmesine ilişkin tebliğler’ çıkıyor. 2016 yılında önlem getiren veya soruşturma başlatan toplam 56 tebliğ yayımlandı. Bu sayı şimdiye kadarki en yüksek önlem miktarını ifade ediyor. Dahası bir trend halinde yıldan yıla artış var. 2015 yılında 52 tebliğ yayımlanmıştı. 2014’te 46 tebliğ çıkmıştı. 2013’te bu sayı 31’di. Daha önceki yıllarda sayı daha düşüktü. Şu anda damping ve sübvansiyona karşı 157 önlem yürürlükte. 7 de ‘koruma önlemi’ var. Toplam rakam 164! 20 ayrı soruşturma yürütülüyor.
Damping ve sübvansiyona karşı önlemlerin 40’ı 2016’da başladı ve toplam rakam 157’yi buldu. Bu önlemlerin 128’i dampinge karşı, 28’i ‘dampinge karşı önlemi etkisiz kılmaya karşı’, bir tanesi de ‘sübvansiyona karşı önlem.’ 7 ‘koruma önlemi’nde ikisi ‘tüm ülkeleri’ kapsıyor. Önlem sayısı daha da artacak. 12 damping ve sübvansiyon soruşturması, 4 Nihai Gözden Geçirme soruşturması, bir de ‘ara gözden geçirme soruşturması’ olmak üzere toplam 17 soruşturma yürüyor. İzleme ve ön izlemenin etkisiz kılınmasına yönelik de 4 çalışma var. Bu yılın ilk aylarında 9 tebliğ çıktı. Beyazlatılmamış kağıtlarda ABD’den ithalata yeniden soruşturma açıldı. Özlü kaynak tellerinde Çin’den ithalata nihai gözden geçirme soruşturması başladı. Güney Kore, Belçika ve İspanya’dan tereftalik asit ithalatında damping soruşturması; güneş panellerinde Çin’den ithalata, ftalik anhidrit’te Güney Kore’den ithalata, sodyum perkarbonatlarda Almanya’dan ithalata damping soruşturması başladı.
Dampinge karşı 40 önlem
Dampinge karşı soruşturması bitmiş ve kesinleşmiş yürürlükteki 157 önlemin 40’ı geçen yıl geldi. Yürürlükteki önlemlerin 10’u 2010 öncesi yıllara ait. 2011 yılında 8, 2012 yılında 15, 2013’te 19 önlem yürürlüğe girdi. İzleyen yıllarda sayı her yıl arttı ve 2016’da ilk kez yıl bazında 40’ geçti. Bu yılın ilk aylarında da 4 yeni önlem daha yürürlüğe girdi.
7 koruma önlemi yürürlükte
Damping ve sübvansiyona karşı önlemlerin dışında, ithal ürünün dampingli ve sübvansiyonlu olmadığı halde ‘fazla ithalat’ nedeniyle iç piyasada bozucu etki yapmasına karşı alınan ‘koruma’ önleminde, ek mali yükümlülük veya miktar kısıtlaması getiriliyor. Bu anlamda 7 önlem yürürlükte. Bunlardan ikisi (Polietilen tereftalat ve duvar kağıtları) için ‘tüm ülkelerden’ ithalata karşı ‘ek mali yükümlülük’ var. Cam Eşya, Çerçevesiz Cam Ayna, Ambalaj Filmi (BOPP), Polyester Elyaf ve Düz Cam’da sadece İran’dan ithalata ek mali yükümlülük veya miktar kısıtlaması var.
Ülkede Çin, sektörde tekstil
Damping ve sübvansiyona karşı 157 önlemin 59’u Çin mallarını kapsıyor. Çin yıllardır bu listelerde ilk sırada yer alıyor. Halen yürütülen 20 soruşturmanın 10’unda Çin var. Sektörel olarak bakıldığında en çok önlem alınan sektörlerin başında tekstil bulunuyor. 157 önlemin 50’si bu sektörü ilgilendiriyor. İkinci sırada 46 önlemle maden ve metal bulunuyor. Halen yürütülen 20 soruşturmanın 3’ü de tekstil sektöründe.