Kurumsal yolsuzluk bir kaç yıla artacak

İSTANBUL - Denetim ve danışmanlık şirketi Ernst & Young'ın 22 Avrupa ülkesinde orta kademe ve genç yöneticilerle gerçekleştirdiği "Avrupa Yolsuzluk Anketi 2009" sonuçlarına göre katılımcıların yüzde 55'i kurumsal yolsuzluğun önümüzdeki birkaç yıl içinde artacağına inanırken, bu oran Türkiye'de yüzde 67'ye çıkıyor.

Ernst & Young'ın Avrupa Yolsuzluk Anketi 2009 sonuçları, Ernst & Young Türkiye Genel Müdürü Osman Dinçbaş ve Güneydoğu Avrupa ve Türkiye Usulsüzlük İncelemesi ve Uyuşmazlık Danışmanlığı Bölümü Sorumlu Ortağı Dilek Çilingir'in katıldığı basın toplantısıyla açıklandı.

Toplantıda verilen bilgiye göre, Usulsüzlük İncelemesi ve Uyuşmazlık Danışmanlığı Bölümü tarafından ortaya konulan araştırma, Türkiye'nin de içinde bulunduğu 22 Avrupa ülkesinde 2 bin 246 şirket yöneticisi ve çalışanların görüşleri alınarak gerçekleştirildi.

Anket sonuçlarına göre; Avrupa çapında katılımcıların yüzde 55'i kurumsal yolsuzluğun önümüzdeki birkaç yıl içinde artacağına inanırken, yüzde 46'sı çok uluslu şirketlerde çalışan çoğunlukla orta kademe ve genç yöneticilerin oluşturduğu 102 Türk katılımcının yüzde 67'si de aynı fikri paylaşıyor.

Türkiye'den ankete katılanların yüzde 56'sı yönetime güvenmedikleri için önümüzdeki birkaç yıl içinde yolsuzluk riskinin artacağına inanırken, yüzde 52'si şirket yönetiminin yolsuzlukla mücadeleye odaklanmadığını ifade ediyor.

Bu konuda katılımcıların yüzde 41'i süreç ve prosedürlerin yetersiz olduğunu dile getirdi.

Ankette yer alan "Çalışanların işten çıkarılmaları halinde en önemli sorunlar nelerdir?" şeklindeki soruya Türk katılımcıların yüzde 75'i "moral bozukluğu" şeklinde yanıt verirken, yüzde 54'ü ise en önemli sorunun "işte kalanların iş yükünün artması" olduğunu ifade etti.

Türk katılımcıların yüzde 15'i şirket devralma ve birleşmelerinde yolsuzluk eylemlerinin "kesinlikle" artabileceğine inanırken, yüzde 38'i "artabileceğini" ifade etti. Avrupa ortalamasında "kesinlikle evet" diyenlerin oranı yüzde 12, "evet" diyenleri oranı ise yüzde 33 olarak gerçekleşti.

Türk yöneticiler yönetime güvenmiyor

Anket katılımcıların yüzde 71'i iki şirket birleşmesi halinde "işten çıkarma"nın en önemli sorun olduğunu düşünüyor.

Ankette yer alan "ekonomik darboğaz yaşanan dönemlerde ayakta kalabilmek için hangisi sizce kabul edilebilir?" şeklindeki soruya Türk katılımcıların yüzde 53'ü "mevcut/yeni işler için para vermek", yüzde 49'u "mevcut/yeni işler için şahsi hediye vermek", yüzde 32'si ise "mevcut/yeni işler için eğlenme olanağı sunmak" yanıtını verdi. Bu soruya Avrupa'daki katılımcıların yüzde 41'i "hiçbiri" yanıtını verdi. 

Ankete Türkiye'den katılanların yüzde 22'si "Genel olarak, şirketinizde yönetimden sorumlu olanlar dürüstlük ilkesini gözeterek mi hareket etmektedirler?" sorusuna "her zaman" yanıtını verirken, bu oran Avrupa ülkelerinde de benzer şekilde gerçekleşti.

Türk katılımcıların yüzde 29'u yolsuzluk eylemlerinin en çok üst kademe yönetiminde gerçekleşebileceğine inanırken, Avrupa'da bu oran yüzde 42 seviyesine çıktı. Aynı soruya "orta kademede" diyenlerin oranı yüzde 25, alt kademe yönetim/çalışanlar" diyenlerin oranı ise yüzde 15 oldu.

Katılımcıların yüzde 24'ü şirketlerinde önemli bir yolsuzluk olayının yaşanmayacağından "çok emin" olduğunu belirtirken, bu soruya Avrupa'da aynı şekilde cevap verenlerin oranı yüzde 18 olarak gerçekleşti.

"Şirketinizde yolsuzluk riskinin hangi nedenle artmayacağını düşünüyorsunuz?" sorusunu Türk katılımcıların yüzde 56'sı "yönetime güveniyorum" şeklinde yanıtlarken, yüzde 51'i süreç ve prosedürlerin yeterli olduğunu belirtti.

Türk katılımcıların yüzde 46'sı yolsuzlukla mücadele amacıyla son birkaç yıldır şirketlerinde alınan önlemlerin arttığını ifade etti.

Ankete katılanların yüzde 77'si şirketlerinin yolsuzlukla mücadelede iç denetim,  yüzde 60'ı ise dış denetim önlemlerini uyguladığını belirtti.

Türk katılımcıların yüzde 36'sı, "Mali baskılar arttıkça hükümetin bağlayıcı kuralları kararlı bir şekilde uygulatması gerekeceği" görüşüne katıldığını belirtirken, yüzde 44'ü de "yolsuzluk riskinin azalması için düzenleyici kurum/hükümetin gözetiminin artması gerektiği"ni ifade etti.

Katılımcılardan sadece yüzde 9'u, "şirket batışını veya işten çıkarmaları önlemek amacıyla bile yapılsa düzenleyici kurum ve hükümetin yolsuzluk eylemlerine karşı zorlayıcı önlemleri devreye almalıdır" görüşünü benimserken, yüzde 27'si bu görüşe katılmadığı ifade etti.