Mahalle esnafına kolay KDV

KDV’de tek oranlı yeni dönemin ayrıntıları belli oluyor. Mahalle arasındaki bakkal, market, kırtasiye, berber, kendi aracıyla şehir içi taşımacılık yapanları konu alacak yeni sistemde, sektörlere göre sınıflandırma üzerinde çalışılıyor.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Mehmet KAYA

Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın çalışmalarını duyurduğu tek oranlı KDV, ciroya göre belirlenecek bir limitle sınırlı sayıda şirkete uygulanacak. Maliye’nin üzerinde çalıştığı düzenleme, düz oran olarak sektörlere göre farklılaştırmayı da öngörüyor. Bakan Ağbal’ın örnek verdiği yüzde 10 oranı yanında ikincil bir kategorik sınıflandırmada, ilgili sektörün kârlılık, satış gibi unsurları farklı ise daha farklı bir oran belirlenebilecek.

DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre Maliye Bakanlığı'nda İngiltere ve diğer gelişmiş ülkeler KDV sistemlerinin incelenmesi büyük oranda tamamlandı.

İngiltere’nin KDV sisteminde uyguladığı Düz Oran (Flat-Rate) üzerinde özel olarak yoğunlaşıldı. Bu sistemin Türkiye’de yaygın olarak iş yapan mikro ve küçük işletmelerin KDV uyum sorununu aşmasında yardımcı olacağı değerlendirildi. Yaklaşımın, “basit usul mükelleflerden biraz daha büyük, işletme esasına tabi bir kısım işletmeleri” kapsamak olduğu vurgulandı. Kaynaklar ayrıca, açıklamanın nihai tüketimdeki KDV’nin yüzde 10’lara getirilmesi gibi algılandığı izlenimi edindiklerini genel olarak KDV’nin indirilmesi ya da kaldırılması gibi bir algının yanlış olduğunu vurguladılar.

Sistem İngiltere örneğinde belirli bir büyüklüğün altındaki işletmelere uygulanıyor. Bu işletmeler de eğer isterlerse sisteme katılıyor. Büyük, mali müşavir, muhasebeci çalıştırma yeterliliğine sahip firmalar bu sistemin hedefi dışında bulunuyor. Ayrıca KDV iadesi talep eden firmalar da düz oran sistemi dışında tutuluyor.

Gerçek oranlı belge alıp-verme yükümlülüğü şart

Düz oran sisteminin ana hedef kitlesi mikro ve küçük işletmeler. DÜNYA’ya bilgi veren kaynaklar hedef kitleyi, mahalle arasındaki bakkal, market, kırtasiye, berber, kendi aracıyla şehir içi taşımacılık yapan ya da tek bir kamyonla taşımacılık yapan firmalar olarak tanımladı. Bu kişilerin muhasebeci tutma ya da belge sistemini tam olarak uygulayıp beyannameye dönüştürme kapasitelerindeki düşüklük nedeniyle sistemin geliştirildiğini vurguluyor. SGK kayıtlarına göre Türkiye’de 1 kişinin çalıştığı işletme sayısı 622 bin 621 adet, 2-3 kişinin çalıştığı işletme sayısı 503 bin 92 adet olmak üzere 1-3 kişi çalışan işletme sayısı 1 milyon 125 bin adet olarak görünüyor. Maliye Bakanı Ağbal, yaklaşık 1 milyon işletmenin hedeflendiğini açıklamıştı.

Düz oran sisteminde mükellefin belge alıp-verme yükümlülüğünde ve tam tutarları bildirme yükümlülüğü sürüyor. Çünkü işleyişin sonraki aşamalarındaki KDV hesaplarının bozulmaması esası gözetiliyor. Buna karşılık, düz orana tabi mükellef açısından avantaj bulunuyor. Örneğin 1000 TL’lik bir işlemde yüzde 18 KDV söz konusuysa 1180 TL kayıtlara tam olarak yazılıyor. Buna karşılık, mükellef düz oranda yüzde 10’a tabi ise 180 TL KDV yerine 118 TL KDV ödüyor. Sistem mükellefe bu avantajı veriyor.