Markasını 'taştan' çıkartan Denizli travertenini tescilletti

Gülsüm CAN/Aydan BAYDİL

DENİZLİ - Türkiye'nin mermer ihracatının yüzde 14'ünü karşılayan Denizli traverteni Türk Patent Enstitüsü tarafından "Denizli Traverteni" adıyla tescillendi. Denizli mermeri artık dünya ülkelerine "Denizli Traverteni" adıyla ihraç edilecek. Denizli'nin doğal ürünü travertene "Denizli Traverteni" menşei adıyla coğrafi işaret belgesi alınması dolayısıyla Denizli Valisi Abdülkadir Demir, AK Parti Denizli milletvekilleri Mehmet Yüksel ve Bilal Uçar, Honaz Kaymakamı Turgut Gülen, Denizli Belediye Başkanı Osman Zolan, Denizli Ticaret Odası (DTO) Başkanı Necdet Özer, belediye başkanları, sivil toplum örgüt temsilcileri ve mermercilerin katıldığı bir tanıtım toplantısı düzenlendi.Toplantı kapsamında DTO'nun öncülüğünde, DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ'ın moderatörlüğünde Denizli Polisevi'nde düzenlenen  panelde  Marka Uzmanı Muhterem İlgüner, DÜNYA Gazetesi yazarı Dr. Rüştü Bozkurt, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Özkul, Türk Patent Enstitüsü Coğrafi İşaret Uzmanı Neşe İloğlu söz aldı.

Özer: Tescil 10 yılda hızla gelişen sektöre büyük yarar sağlayacak

DTO Başkanı Necdet Özer, Denizli insanının girişimci ruhu ve başarma azmiyle kent  ekonomisine sağladığı katkı ile hep öncü olduğunu, kentin de ihracata dayalı üretimiyle  dünya piyasalarına entegre olduğunu belirterek, "Bu yapının devamı için üretimin yanında sahip olduğumuz doğal değerlerin iyi korunması, Ar-Ge ve markalaşma da gerekiyor" dedi.

Pamukkale'nin etrafında bulunan Çürüksu Vadisi'ndeki büyük bir bölgede üretilen, dünyada ve Türkiye'de yaygın olarak kullanılan traverten yataklarına sahip olduklarını belirterek, "Traverten adıyla bilinen bu doğaltaşa, 'Denizli Traverteni' olarak Coğrafi İşaret Tescil Belgesi alınması için DTO olarak, 2008 yılı Ocak ayında başlayan çalışmalarımız, 2011 yılı sonunda sonuçlandı ve Türk Patent Enstitüsü'ne Denizli Traverteni menşei adıyla tescili yaptırıldı. Bu tescilin, Denizli'de son 10 yılda hızla gelişen sektörün kaliteli ve markalı üretime geçmesinde büyük yarar sağlayacağına inanıyorum. Ayrıca travertene 'Denizli Traverteni' adı ve sembolünün kullanılması, sektöre Türkiye'de ve dünyada daha katma değerli bir tanınma getirecek. Sektörün bunu geliştirerek ekonomik değere dönüştürmesini bekliyoruz. DTO olarak bu konuda her zaman destek vermeye devam edeceğiz" diye konuştu.

Denizli'de mermer-traverten sektörünün tekstilden sonra yatırım ve istihdam yönünden ikinci önemli sektör konumunda olduğunu vurgulayan Özer, "Sektör Denizli ekonomisi için ciddi bir istihdam kaynağı. Ocaklarda, fabrikalarda ve atölyelerde 160'ı mühendis olmak üzere toplamda 7 bin 500 kişiye istihdam sağlanıyor"dedi.

Dünya mermer rezervinin yüzde 40'ını bünyesinde bulunduran Türkiye'nin, mermer üretiminde 2011 verileri sonucu dünyada 5. sırada yer aldığını belirten Özer, "Ülkemizin mermer ihracatı 2011 yılı sonunda 2 milyar doları yakalamıştır. Ülkemizin ilk etaptaki hedefi 2.5 milyar dolar olsa da bu sektörün dünyada satış rakamlarına baktığımızda 20 milyar dolar olduğunu görmekteyiz. Demek ki bu rakamları rezerv oranlarına kıyasladığımızda 20 milyar doların yüzde 40'ı olan karşılığı 8 milyar dolar olmalıdır. Denizli'nin ise mermer ihracatı 268 milyon dolardır. Bu rakam 2.5 milyar doları aşan Denizli ihracatının yaklaşık yüzde 10'unu, ülke mermer ihracatının ise yüzde 14'üne tekabül etmektedir. Dünya doğal taş ticaretine ilişkin projeksiyonlarda önemli artışlar göze çarpmaktadır.

Projeksiyonlar, 2003 yılında yaklaşık 75 milyon ton olan dünya doğal taş üretiminin 2010 yılında 116 milyon tona çıktığı, 2025 yılında ise 320 milyon tona çıkacağını göstermektedir. 2002 yılında yaklaşık 736 milyon metrekare olan dünya doğal taş tüketiminin 2010 yılında 1.2 milyar metrekareye 2025 yılında ise 3.4 milyar metrekareye çıkacağı tahmin edilmektedir. İtalya ve İspanya gibi başı çeken ülkelerde rezervlerin azalması, Çin, Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika gibi ülkelerde ise esas olarak granit üretilmesi nedeniyle Türkiye'nin sahip olduğu mermer ve traverten rezervlerinin giderek daha da önem kazanacağı ve dünya ticaretinden alacağı payın artacağı düşünülüyor"açıklamasını yaptı. Belediye üstyapı çalışmalarında, ayrıca valilik hizmet binası inşaatında Denizli traverteni ve mermerinin kullanılmasının kentin tanıtımına da  büyük katkı sağladığını dile getiren Özer, "Oda olarak her kişi, kurum ve kuruluştan da aynı duyarlılığı beklediğimizi söylemek istiyorum" dedi.

Demir: Bu belgeyle markalaşma konusunda önemli bir adım atıldı

Denizli Valisi Abdülkadir Demir de, Denizli'nin dinamizmini girişimci insanların sağladığını ifade ederek, "Gelişmiş toplumların en büyük farklılığının markalaşan ürünler ve kurumlar olduğu görülüyor. Markalaşma ve yeni ürünler tanımlanması için çalışmalarımız hızlanıyor. Markalaşmak çağımızın en önemli unsurlarından. Ekonomi ve üretimde dünyada büyük bir gelişme gösteren Türkiye'nin markalaşmada da daha fazla mesafe katetmesi gerekli. Alınan tescil belgesiyle markalaşma konusunda Denizli de önemli bir adım attı. Denizli'nin geleceği için çok önemli işaret taşlarından birini daha hayata geçiriyoruz. Ürünlerimizin tescillenmesi önemli bir konu, ihraç edilen ürünlerin son ürün olarak pazara sunulması ve bu şekilde marka haline gelmesini temenni ediyorum" diye konuştu.

Zolan: Kaldırımlarımıza Denizli traverteni kapladık

Denizli Belediye Başkanı Osman Zolan ise Türkiye'de  varolan traverten rezervinin oldukça büyük bir kısmına sahip olan Denizli'nin değerini girişimcilik ruhu taşıyan insanların öne çıkardığını vurgulayarak, "Denizli traverteni 164 ülkeye yapılan ihrnacatla ülke ekonomisine katma değer sağlıyor. Travertenimizin hak ettiği değeri bulması için coğrafi işaret tescilini aldık. Böylece tüm dünya pazarında, doğal zenginliğimiz olan Denizli travertenini koruma altına aldık. Denizli belediyesi olarak ilk başta şehrimizin vitrini olan kaldırımlarımıza Denizli traverteni ile kaplayarak, şehrimize gelen misafirlerimizi karşılıyoruz" ifadesini kullandı.

Bozkurt: Kalkınma için birinci şart kaynakların iyi kullanılması

DÜNYA Gazetesi Yazarı Dr. Rüştü Bozkurt, bir ülkenin kalkınması için birinci şartın elinin altındaki kaynakları çok iyi kullanması olduğunu belirterek, "Dünyada alınteri dönemi bitti, yerine akılteri dönemi başlamıştır. Ölçek ekonomisinin erişilebilirliği ile yapı esnek avantajını kullanmalıyız. Satış analizlerinde ana akımı belirleyerek potansiyel alanda tanıtımlar yaparak ve ölçek ekonomisini birleştirerek güçlenmek gerekir. Aksi halde kendi kendimizi bitiririz. Doğru bir plan ihtiyacı kentleşmenin gücü ile ve ekonominin güç odağı ile gerçekleşebilir. Var olan işletmelerimize inovasyon yatırımı yapmalıyız şayet yapacak gücümüz yok ise birleşme yoluna gitmeliyiz. İnovasyonu gerçekleştiremeyen hiçbir firmanın geleceği yoktur"şeklinde konuştu.

Yüksel: Bir ürünün işlenerek ihracı ülke menfaatleri için önemli

AK Parti Milletvekili Mehmet Yüksel de Denizli'nin tüm ürünlerinin mermer gibi tescillenmesi ve dünyaya taşınması gerektiğini belirterek, ''Bu ürünlerin kütle olarak değil de işlenerek ihracatının yapılması ve katma değerinin artırılması ülke menfaatleri açısından çok önemlidir'' dedi.

Üniversite ile belediye mermerde markalaşma için ortak çalışıyor

Özkul: Sektör araştırmalar ile bugünkü duruma geldi

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Özkul:Denizli'de 1995 yılında ivme kazanan mermer sektörü TÜBİTAK'tan küçük bütçeli araştırmalar yaparak bu günkü durumuna erişti. Proje konularımız arttıkça bakış açılarımız farklılık gösteriyor. Travertenin oluşumua neden olan unsurlar sıcak su, fay ve çukurların bir araya gelmesiyle Denizli'de muntazam rezervlerin oluşmasına olanak sağlamıştır. Kentimiz için zengin bir kaynak olan travertenin marka haline gelebilmesi için Denizli Belediyesi ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şehrin en güzel vitrini olan kaldırımlara, üst yapı çalışmalarına traverten kaplanıyor.

İloğlu:Farklı şehirlerden firmalar bu işareti kullanamaz

Türk Patent Enstitüsü Coğrafi İşaret Uzmanı Neşe İloğlu: Menşe işareti coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan, bölge; çok özel durumlarda ülkeden kaynaklanan belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleriyle bu yöre, alan veya bölge ile özdeşleşmiş yöre, alan, bölgeye özgü doğa ve insan faktöründen kaynaklanan, üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerin tümüyle bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde üretilen bir ürünü tanımlıyor. Menşe adı, menşe adına konu ürünün tamamı ile tanımlanan yerde üretilmiş olması gerekiyor.Farklı şehirlerden Denizli travertenini temin eden firmalar bu işareti kullanamazlar, çünkü coğrafi işaret tescilinde üretimin tamamen Denizli il sınırları içerisinde yapıyor olması gerekiyor.  Bu işaret Denizli sınırları dışarısından bir üretici tarafından kullanıldığında, şikâyet edildiği takdirde hukuki yollarla tazminat istenilebilir

İlgüner: Katma değerin burda kalması için ürün işlenmeli

Marka Uzmanı Muhterem İlgüner: Markasını taştan çıkaranların kenti Denizli dünyaca ünlü travertenini tescilledi. Türkiye traverten ihracatında dünyada birinci sırada yer alıyor. Dünya ülkelerine yüklü miktarda traverten ihracatımız var.İlk etapta çok hoş görünen bu tabloda birim fiyatlara baktığımızda Türkiye sonuncu sıralarda yer alıyor. Bu da gösteriyor ki düşük kar marjı ve çok fazla üretim yapılıyor. Var olan hammaddelerimizi işlenmeden ihracat yaparak değil katma değerin ülkemizde kalması için ürünü işleyerek ihracat yapmalıyız ki ham olarak göndermiş olduğumuz ürünün işlenmiş haliyle ithal oedilerek ülkemize girmesini azaltabilelim.