MB: Dış finansman ihtiyacı azalacak

ANKARA - Merkez Bankası, enerji fiyatlarındaki düşüş, iç talepteki yavaşlama ile YTL'de gözlenen değer kaybının, cari açığın hızlı bir şekilde daralmasına ve dolayısıyla dış finansman ihtiyacının azalmasına yol açacağını açıkladı.

Merkez Bankası tarafından hazırlanan ve yılda iki kez yayımlanan, "Finansal İstikrar Raporu" açıklandı.

Raporda, yaşanan krizi değerlendiren MB, Türkiye'nin de dahil olduğu gelişmekte olan ülkelerin, yatırımcıların risk iştahındaki azalma sonucu sermaye çıkışına maruz kaldığını ve bu nedenle para birimlerinde ve yatırım araçlarında önemli değer kayıpları yaşandığı anımsattı.

Raporda şu değerlendirmelere yer verildi: Küresel krizin yol açtığı kredi daralmasının ülkelerin büyüme oranları üzerindeki etkileri giderek daha belirgin hale gelmekte, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere birçok ekonomide büyüme beklentileri azalmakta ya da daralma beklentisine dönüşmekte.

Diğer taraftan, küresel ekonomide beklenen bu yavaşlama ve emtia fiyatlarındaki düşüş eğilimi, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin enflasyon oranlarına olumlu olarak yansımaya başladı. Önümüzdeki aylarda küresel enflasyondaki düşüşün hızlanarak süreceği öngörülmekte.

Merkez Bankasının raporuna göre, küresel kriz nedeniyle dış finansman imkanlarının azalması ve sermaye çıkışlarının ivme kazanması, önümüzdeki dönemde Türkiye'nin cari açığının finansmanında güçlük yaratabilecek unsurlar olarak değerlendirilse de, enerji fiyatlarındaki düşüş, iç talepteki yavaşlama ile YTL'de gözlenen değer kaybı cari açığın hızlı bir şekilde daralmasına ve dolayısıyla dış finansman ihtiyacının azalmasına yol açacak.

"Tahsili gecikmiş alacaklar artacak, kar düşücek"

Merkez Bankası, Türk bankacılık sektörünün karlılık performansının 2008 yılı üçüncü  çeyreğinde sınırlı da olsa azaldığını ve önümüzdeki dönemde ekonomik konjonktürdeki olumsuz gelişmelerin bankaların  tahsili gecikmiş alacaklarını artırmasının ve dolayısıyla karlılık performanslarını olumsuz etkilemesinin beklendiğini açıkladı.  Raporda, "2008 yılının ikinci yarısında YTL'nin değer kaybetmesi, ABD dolarının euro  karşısında değer kazanması ve finansman maliyetlerindeki artışlara paralel olarak önümüzdeki dönemde, başta açık  pozisyon taşıyanlar olmak üzere, reel sektör firmalarının mali bünyelerinde bozulma ve buna bağlı olarak borç geri ödeme  kapasitelerinde gerileme beklenmektedir. Bu durum, Türk bankacılık sektörünün tahsili gecikmiş alacaklarında bir miktar artışa neden olabilecektir" denildi.

Hane halkı borcu yüzde 24 arttı

Türkiye'de hane halkı borcu 2008 yılı Eylül ayı itibarıyla 2007 yılı sonuna göre yüzde 24, faiz ödemeleri ise yüzde 19,8 artış gösterdi.

"Finansal İstikrar Raporu"na göre, hane halkının geri ödeme gücünün bir göstergesi olan hane halkı faiz ödemelerinin harcanabilir gelirine oranında 2007 yılına kıyasla önemli bir değişim gözlenmezken, hane halkı toplam borcunun harcanabilir gelirine oranı 2007 yılına kıyasla artış göstererek, yüzde 22,6 olarak gerçekleşti.

Seçilmiş ülkelerle kıyaslandığında, konut kredisi hariç hane halkı yükümlülüğünün gayri safi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının AB'ye yeni üye olan ülkelere yakın olduğu, toplam yükümlülüğün ise GSYH'ye oranında halen AB'ye yeni üyeler de dahil birçok ülkeden düşük olduğu görüldü.