Mersin iş dünyası 2024’te ekonomide istikrar ve güven bekliyor

Fahriye KUTLAY ŞENYURT / MERSİN

2024 yılından umutlu ol­duklarını belirten Mer­sin iş dünyası temsilcileri, üretime dayalı büyümenin ko­şullarının sağlanarak, yüksek enflasyon ortamından çıkıla­rak, enerji, doğalgaz başta olmak üzere sanayide üretim maliyet­lerinin makul seviyelere çeki­lerek ekonomide istikrarın sağ­lanacağı görüşünde. Mersin’de; yerleşmiş iç ve dış ticaret kültü­rünün mevcut olduğunu, limanı, serbest bölgesi, organize sanayi bölgesi, gümrüklü antrepolar gi­bi çok çeşitli lojistik olanakları­nın da yer aldığına dikkat çeken Mersin iş dünyası temsilcileri ayrıca hükümetten, Uluslararası Çukurova Bölgesel Havalimanı, Mersin Ana Konteyner Limanı, Tarsus-Kazanlı Turizm Bölgesi, Çeşmeli-Kızkalesi-Taşucu Oto­yolu ve Lojistik Merkez proje­lerine yönelik somut adımların atılmasını istedi.

"Tarıma dayalı üretim planlaması gözden geçirilmeli"

MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır

Türkiye için tarım ve gıda­nın ulusal bir güvenlik me­selesi olduğu­nu ve üretti­ğini ihracata entegre etme­si gerektiğini söyleyen Mersin Ticaret ve Sa­nayi Odası (MTSO) Yönetim Ku­rulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, “Tarım cenneti olan ülkemizin tarımda sıkıntı çekmesi ve ta­rımla uğraşan insanların bundan para kazanamaması kabul edile­mez. Yeniden tarımsal üretim planlamasıyla ilgili çalışmalar yapılıyor, bu sevindiricidir. An­cak yetmez. Acilen, yeni nesil bir Devlet Planlama Teşkilatı ihya edilmelidir. Çünkü ülkemiz eko­nomisinin en temel sorunlarının başında plansızlık ve buna bağlı verimsizlik gelmektedir” dedi. Türkiye’nin enerjide dışa bağım­lılığını azaltması için alternatif enerji kaynaklarına yönelmesi gerektiğini ve özel sektörde giri­şimciliği desteklemek zorunda olduğunu da kaydeden Çakır, “Tüm bunların üst çatısı olan ve yapısal sorunlarımızın başında gelen; bilimsel eğitim, uygulama­ya dayanan gerçekçi bir mesleki eğitim, yüksek teknolojili, yeni­likçi bir ekonomiye geçiş, siyasi istikrar ve evrensel hukukun güçlendirildiği bir demokrasi Türkiye’yi hedeflerine ulaştıra­cak en önemli konulardır” diye konuştu. Mersin iş dünyasının 2024 yılında makro anlamda is­tikrarın ve güvenin tesis edilme­sini beklediği bilgisini veren Ça­kır, “Ekonomide, siyasette, de­mokraside, hukukta, eğitimde, bizi gelişmiş dünyanın bir parça­sı yapacak olan tüm evrensel de­ğerlerde yakalanacak istikrar ve topluma bu anlamda verilecek güven doğrudan ekonomiye yan­sıyacaktır. MTSO olarak projele­rimizde; her alanda yeşil dönü­şüm, dijital ekonomiye geçiş, yüksek teknolojili üretim, Ar-Ge, yenilikçilik, verimlilik, kümelen­me ve uygulamaya dayalı yeni ne­sil bir mesleki eğitim odak nokta­mız olacaktır” dedi.

"2024'ün kolay bir yıl olacağını düşünmüyorum"

Tarsus Ticaret ve Sana­yi Odası Yönetim Kurulu Başkanı H. Ruhi Koçak

Dünya kon­jonktürünün yanı sıra Tür­kiye’de uygu­lanan politi­kaların da so­nucu olarak 2023 yılında yüksek enf­lasyon ve döviz kurunda yaşanan dalgalanmaların ekonomide sı­kıntıları da beraberinde getirdi­ğini ifade eden Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası (Tarsus TSO) Yö­netim Kurulu Başkanı H. Ruhi Koçak, “Buradan da çıkış yolu için öngörülen, dövizin biraz baskı altında tutularak faiz yük­seltme politikasıyla, Kur Koru­malı Mevduat’taki (KKM) çö­zülme sağlanıyor ama uygula­nan yeni vergi oranları, asgari ücretlerdeki artış, enerji mali­yetleri, iş gücü maliyetleri, Ku­rumlar Vergisi’nin yüzde 20’den yüzde 25’e çıkmasıyla vergi yükü iş dünyasında ciddi bir sıkıntı yaratıyor. Şu an bu sıkıntılar çok kısa vadede çözülecek gibi gö­rünmüyor. Bunun için en az bir yıla ihtiyacımız var. 2024’ün ko­lay bir yıl olacağını düşünmüyo­rum ama yine de Türkiye bu krizlere alışık. Hepimiz bunun daha önce de benzerlerini yaşa­dık, moral bozmayacağız. Umut­la çalışmaya devam edeceğiz” di­ye konuştu. Türkiye’nin üretim ile ayağa kalkacağına vurgu ya­pan Koçak, “Biz üreterek bir yere gelebiliriz, ancak üretip ihraç ederken de belli destekleri alma­mız gerekiyor. Zaten bu yönde de bir çalışma konuşuluyor. İhra­catta daha düşük faizli krediler sağlanıyor. Kredi Garanti Fo­nu’nun (KGF) artırılması gere­kiyor. Yani yüzde 50 ila yüzde 60 faizlerle, maalesef yatırım yapa­cak iş insanı sayısı bir anda yarı­ya düştü. Yatırım kredilerin bir an önce devreye koyulup uygun faizlerle bu çarkı devam ettirme­miz gerekiyor” açıklamalarında bulundu.

“Mersin’de sıçrama yaratacak projeler hızlanmalı”

Mersin Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ö. Abdullah Özdemir 

Mersin Tica­ret Borsası Yönetim Ku­rulu Başkanı Ö. Abdullah Özdemir, 2024 yılında öncelikli te­mennileri­nin, iş dünyası için istikrar ka­zandırıcı adımların atılmaya de­vam etmesini ve böylece ekonomik açıdan öngörülebilir­liğin güçlenmesini amaçladıkla­rını belirtti. Türkiye’nin bir ta­raftan yüksek enflasyon ile mü­cadele ederken, diğer taraftan ekonomik aktivitenin sağlıklı olarak sürmesine yönelik politi­kaların uygulandığını vurgula­yan Özdemir, “Bu sürece katkı sağlamak amacıyla ülkemizin tüm bileşenleri ile istişare içeri­sinde üretmeye, yatırım yapma­ya, ihraç etmeye ve istihdam sağ­lamaya devam etmek öncelikli görevimizdir. Mersin açısından ise, ilimizde yerleşmiş bir iç ve dış ticaret kültürü mevcut. Li­manı, serbest bölgesi, organize sanayi bölgesi, gümrüklü antre­polar, çok çeşitli lojistik imkan­lar ve olanaklar var. Mersin eko­nomisinde sıçrama yaratacak Uluslararası Çukurova Bölgesel Havalimanı’nın planlandığı şe­kilde hizmete girmesi, Mersin Ana Konteyner Limanı, Tar­sus-Kazanlı Turizm Bölgesi, Çeşmeli-Kızkalesi-Taşucu Oto­yolu ve Lojistik Merkez projele­rine yönelik 2024 yılında artık somut adımların atılmasını arzu ediyorum. Ülkemiz ve ilimiz başta ekonomi olmak üzere sos­yal, beşeri, kültürel, turistik, sportif her alanda daha da geliş­tiği, kalkındığı, birlik ve beraber­lik ruhunun hüküm sürdüğü bir yıl diliyorum” dedi.

“Döviz kurlarının istikrarının korunmasını temenni ediyorum” 

Tarsus Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Teke

Tarsus Tica­ret Borsası Yönetim Ku­rulu Başkanı Mustafa Te­ke, özellikle tarım ve tarı­ma dayalı sa­nayide yaşa­nan zorlukların, artan üretime rağmen fiyatı artmayan ürünle­rin, dış pazar kaygısı ile zor bir sürecin içerisine girildiğini söy­ledi. 2024 yılı için temennileri­nin ise, ticarette yaşanılan so­runlara yenilikçi ekonomist yak­laşımların geliştirilmesi olduğunu kaydetti. Döviz kurla­rının yükselişinin ihracatçılar açısından etkili olmasına rağ­men, ürettikleri ürünleri dış pa­zara satmakta yaşadıkları so­runlar yüzünden istenilen ticari ivmeye ulaşılmadığına vurgu ya­pan Teke, “2024 yılında döviz kurlarının enflasyona oranla is­tikrarını korumasını şu açıdan temenni ediyorum; dolara yöne­lişin yerine, yatırıma yönelme­nin, üretimin artması, üretici­mizin de kazanması noktasında değerlendiriyorum. 2023 yılın­da narenciyede yaşanan sorun­ların 2024 yılına sirayet etmeye­ceğini öngörüyorum. Umarım, 2024 bahar sezonunda turfanda, sert çekirdekli meyvelerimiz ve kaliteli üretimimiz ihracata yan­sır. Türkiye ekonomisi bugüne kadar birçok badire atlattı, çok zor dönemlerin üstesinden güç birliğiyle gelmeyi başardık. Her zaman olduğu gibi bu dönemi de hep birlikte aşacağımıza inanı­yorum” ifadelerini kullandı.

“Savunmaya yatırım yapan firmaları destekleyeceğiz”

MTOSB Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Tekli

756 hektar alan üzerine kurulu, 25 bin kişinin istih­dam edildiği Mersin Tar­sus Organize Sanayi Bölge­si’nin (MTOSB) her geçen gün büyü­meye, istihdama, üretime ve ekonomiye katkı sağlamaya de­vam ettiğini ifade eden MTOSB Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Tekli, Mersin’in önemli firmala­rının yer aldığı, üretim ve istih­dam alanları konusunda kentin en önemli kuruluşlarından olan MTOSB’nin yatırımlarla büyü­meye devam ettiğini söyledi. Tekli, kurulduğu günden bu yana her yıl büyüme odaklı çalışmala­rını sürdüren, üreten ve eğiten çizgisi ile Türkiye’de örnekle gösterilen MTOSB’nin, 2024 yı­lında istihdam sayısını ve üretim alanlarını artırmayı hedeflediği­ni belirtti. Tekli, “Toplamda 756 hektar alan üzerindeki 3 bölgede endüstriyel üretimin yapıldığı MTOSB’de yeni ilave alan çalış­maları sürüyor. Mevcutta 25 bin kişiye istihdam sağlayan MTOSB, 2024 yılında 4. Bölge­nin faaliyete başlaması ile birlik­te 6 bin kişiye ek istihdam sağla­yarak toplam istihdam sayısını 31 bine çıkartmayı hedefliyoruz. Bu yatırımlardan sonra en geç 2 yıl içerisinde 5. Bölge’nin de ha­yata geçmesi ile birlikte MTOS­B’de istihdam edilen kişi sayısı­nın 50 bin seviyesinde olmasını bekliyoruz. Mersin Limanı’nın genişlemesiyle oluşacak 1 mil­yon TEU kapasiteli yeni alan sa­nayicilerimizin yurtdışı operas­yonlarını daha kolay yönetmesi­ne lojistik imkan yaratacak. Ayrıca bölgemizde oluşturacağı­mız yeni gümrüklü geçici depo­lama alanı ve elleçleme alanları ile sanayicilerimize lojistik des­tek imkanı sunacağız. 2024 yılı içerisinde bölgemizde savunma sanayi atölyeleri kurarak savun­ma sanayi alanında yatırım ya­pan firmalarımızı desteklemek istiyoruz” diye belirtti.

“İstikrarlı, planlı ve üretime dayalı büyüme hedeflenmeli”

TÜİOSB Yönetim Kurulu Başkanı ve OSBÜK Yönetim Kurulu Üyesi Gül Akyürek Balta

“Çukurova ve Mersin ola­rak tarımdan sanayiye, tu­rizmden lo­jistiğe ülke­mize çok da­ha fazla katkı sağlayabile­cek sektörel çeşitliliğe sahibiz” diye konuşan Mersin- Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (TÜİ­OSB) Yönetim Kurulu Başkanı, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Yönetim Kurulu Üyesi Gül Akyürek Balta, bu avantajı mevcut durumun çok daha üzerine çıkarmanın mümkün olduğunu söyledi. İh­racata dayalı bir ekonominin ol­ması için Mersin’in lojistik ko­nusundaki eksiklerinin bir an önce tamamlanmasını istedikle­rine dikkat çeken Gül Akyürek Balta, 2024 yılında beklentileri­nin öncelikle Uluslararası Çu­kurova Bölgesel Havalimanı’nın açılması ve Çeşmeli Otoyo­lu’nun Taşucu’na bağlanması ol­duğunu kaydetti. Mersin Ana Konteyner Limanı’nın yapılma­sının da bölge ticareti için acil olan konulardan birisi olduğunu belirten Gül Akyürek Balta ko­nuşmasını şöyle sürdürdü: “Ekonomi yönetiminden bek­lentimiz; istikrarlı, planlı ve üre­time dayalı büyümenin koşulla­rını sağlayacak politikaların üretilmesi ve uygulanmasıdır. Yüksek enflasyon ortamından çıkılması, enerji, doğalgaz başta olmak üzere sanayide üretim maliyetlerinin makul seviyelere çekilmesi çözüm bekleyen konu­larımız arasında yer alıyor. Ser­maye ve yetişmiş işgücünün ülke içerisinde kalması da 2024 yılı için ekonomi gündeminin önce­likleri içerisinde olmalı. Bilindi­ği gibi Orta Vadeli Program (OVP) ve On İkinci Kalkınma Planı; makroekonomik ve finan­sal istikrarı güçlendirmeyi, yük­sek katma değerli üretimi teşvik etmeyi, yeşil ve dijital dönüşüm odağıyla verimlilik ve ihracat ar­tışı yoluyla büyümeyi, cari iş­lemler dengesinde kalıcı iyileş­me sağlamayı, enflasyonu orta vadede tek haneye düşürmeyi, iş ve yatırım ortamını iyileştirme­yi, mali disiplini korumayı esas alan politika zeminini oluştur­mayı amaçlıyor. Dolayısıyla, 2024-2026 dönemi için hazırla­nan OVP ve 2024-2028 dönemi­ni kapsayan On İkinci Kalkınma Planı’na göre ilerlenmesi duru­munda beklentilerimiz karşılık bulacaktır.”

"Liman'daki sorunların hafiflemesini umuyorum"

Mersin Deniz Ticaret Oda­sı Yönetim Kurulu Başkanı Cihat Lokmanoğlu

Pandemi sü­recinde artan talebe bağlı olarak veri­len yeni gemi siparişleri­nin yarattığı kapasite faz­lası ve bu du­rumun getireceği rekabet koşul­larının 2024 yılında zorluk yaşa­tacağını söyleyen Mersin Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Cihat Lokmanoğlu, arz talep dengesinin kısa vadede to­parlanmasının mümkün olma­dığını kaydetti. Süveyş Kanalı’n­daki güvenlik krizi ile Panama Kanalı’ndaki kısıtlamaların sek­törün önündeki diğer zorlukla­rın başında geldiğini belirten Lokmanoğlu, “Zira Kızıldeniz’de Husilerin ticaret gemilerine yö­nelik saldırıları nedeniyle kon­teyner hatlarının alternatif rota­lar tercih etmesi, transit sürele­rini ve maliyetleri artırdığı gibi navlunları da etkileyebilecektir. Benzer şekilde dünyanın en önemli su yollarından biri olan Panama Kanalı’nda kuraklık ne­deniyle günlük gemi geçişlerinin kısıtlanması, gemi trafiğinde bi­rikmelere neden olmakta ve şir­ketleri alternatif rotalar arama­ya yöneltmektedir. Rota değişik­liği ve varış sürelerinin uzaması bekleme ve yakıt maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Bunların yanı sıra inovasyon, teknolojik gelişmeler ve yeni çevresel düzenlemeler önümüz­deki süreçte de sektörümüzün gündeminde olmaya devam ede­cek başlıklardır. Kentimiz öze­linde değerlendirme yapmak ge­rekirse, Mersin Deniz Ticaret Odası olarak inşasını üstlendiği­miz denizcilik fakültesinin 2024 yılı içinde bitirilmesi ile Mer­sin’in eğitim ve altyapı anlamın­da önemli bir eksiğinin gideril­miş olacağını değerlendiriyoruz. Öte yandan yıl boyunca etkileri­ni derinden hissettiğimiz Mer­sin Limanı’ndaki sıkışıklık soru­nunun süreç içerisinde hafifle­mesini umuyoruz” dedi.