Mersinde buluşan Arap Ligi bakanları barış mesajı verdi

Derya EĞRİCAN GÜLEÇ

MERSİN - Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Mersin’de düzenlenen Türk-Arap Ekonomi Ticaret ve Yatırım Bakanları 1. Toplantısı’nın dünyaya önemli bir mesaj niteliği taşıdığını söyledi. Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşmasında Arap ülkeleriyle yapılan ticaretin büyük rol oynayacağını kaydeden Çağlayan, bu nedenle Türkiye ile Arap ülkeleri arası ticaretin geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.

Türkiye’nin önerdiği proje ve Arap Ligi sekretaryasının desteği ile Türk-Arap Ekonomi Ticaret ve Yatırım Bakanları 1. Toplantısı Mersin’de düzenlendi. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın yanı sıra 21 üyeli Arap Ligi’nden 13 bakanın katılımıyla düzenlenen toplantıda, Türkiye ile Arap ülkeleri arasındaki ticaret ve yatırımların geliştirilmesi konusunda karşılıklı neler yapılabileceği, hangi adımların atılabileceği masaya yatırıldı.

Toplantının açılışında konuşan Zafer Çağlayan, toplantıda dünyada bir mesaj vermek istediklerini vurgulayarak, “Bu mesaj barış, kardeşlik, refah, gelişme için ticareti, ekonomiyi önemli bir araç olarak kullanmaya kararlıyız. Çünkü biliyoruz ki bölgelerimizdeki kalıcı barış, kardeşlik, refah ve gelişme ancak daha güçlü ekonomilere sahip olmamızdan, aramızda daha adil ve sürdürülebilir bir ticaret yapmamızdan geçiyor” dedi. Önümüzdeki süreçte bu zirvenin kalıcı olup her yıl bir ülkede düzenlenmesini amaçladıklarına değinen Çağlayan, bunun altyapı ve yol haritasını da konuşacaklarını söyledi.

Tüm gelişmelere rağmen Arap ülkeleriyle ticaretin istenilen seviyede olmadığını vurgulayan Çağlayan, petrol dışı ticaretin çok düşük olduğunu bildirdi. AB ülkelerinin birbirleri ile ticaretinin yüzde 60 seviyelerinde olduğunu hatırlatan Çağlayan, “Arap Ligi ülkelerinin birbirleriyle olan ticareti sadece yüzde 11 düzeyinde. Aynı tablo İslam ülkeleri arasındaki ticaret için de geçerli” dedi.

'İhracıtımızın 4'te birini Arap ülkelerine yaptık'

Arap ülkeleri ve Türkiye’nin ekonomik verileri hakkında bilgi de veren Çağlayan, Arap ülkelerinin yaklaşık 2.7 trilyon doları bulan milli geliri, 2 trilyon doları aşan dış ticaretleri ve 400 milyona yaklaşan nüfusları ile dünyanın en önemli ekonomi merkezlerinden birini teşkil ettiğini söyledi. 2012 yılı itibariyle Arap ülkelerinin toplam ihracatının 1.3 trilyon dolar, ithalatının ise 775 milyar dolar olduğunu kaydeden Çağlayan, şu bilgileri verdi: “2002’de Türkiye ve Arap ülkeleri arasında 5 milyar dolar olan ticaret hacmi 2012’de 11 katına yani 55 milyar dolara yükseldi. Dünya üzerinde bu oranda ticaretimizin arttığı başka bir ülke grubu yok. 2012’de Türkiye’nin gerçekleştirdiği 152.5 milyar dolarlık ihracatın yaklaşık 4’te 1’ini yani 36.2 milyar dolarını Arap ülkelerine yaptık. Arap ülkelerinden ithalatımız ise 19 milyar dolar ile 2012 yılı toplam ithalatımızın yaklaşık yüzde 8’ine karşılık geldi.”

Müteahhitler 103.4 milyarlık proje yaptı

Bir gurur tablosunun ise müteahhitlik sektöründe yaşandığını vurgulayan Çağlayan, Türk müteahhitlerinin Arap coğrafyasının imarında önemli aktörler arasında yer aldığını söyledi. Türk müteahhitlerin yurtdışında 2012’de üstlendiği 26.6 milyar dolarlık projenin yüzde 48’ine denk gelen 12.7 milyar dolarlık kısmını Arap ülkelerinde gerçekleştirdiğini açıklayan Çağlayan, yine 2012’de Türk müteahhitlerin Arap ülkelerinde üstlendiği toplam proje bedelinin ise 103.4 milyar dolar olduğunu kaydetti.

Arap yatırımı 9 milyar dolara çıktı

Arap ülkelerinin Türkiye’deki yatırımlarının da hızla arttığına dikkat çeken Zafer Çağlayan, bu artışın tüm dünyanın dikkatini çekmeye başladığını bildirdi. 2002’de Türkiye’de yalnızca 5 milyon dolar gibi küçük bir değerde Arap yatırımı varken, 10 yılda gelen Arap yatırımının 9 milyar dolara yaklaştığını dile getiren Çağlayan, “Yatırımlara olan ilgi tabi ki karşılıklı. Türk firmalarının Irak, Libya ve Mısır başta olmak üzere tüm Arap Ligi ülkelerine yayılan yatırımları 6 milyar dolar” dedi.

Cumhuriyetin 100. Yılı olan 2023 için de hedeflerini ortaya koyduklarını hatırlatan Çağlayan, bu hedeflere ulaşma noktasında en önemli ticaret ortaklarının Arap ülkeleri olacağına inandığını söyledi.

Al Twaijri: Türk Arap İş Konseyi kuracağız

Türkiye ile Arap ülkeleri arasında ticareti ve yatırımları geliştirecek önemli bir toplantıda bir araya geldiklerini kaydeden Arap Ligi Ekonomik İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Mohamed A. Al Twaijri, ülkelerin gelişmesinin ticaret ve yatırımlardaki gelişmelere bağlı olduğunu söyledi. Bu konudaki başarının ise kurumsallaşma ile sağlanabileceğine dikkat çeken Al Twaijri, “Türk Arap İş Konseyi kurarak işbirliğini pekiştirmeye çalışacağız” dedi.

Arap ülkeleri olarak petrol ve gaz konusunda zengin kaynaklara sahip olduklarına dikkat çeken Al Twaijri, kaynaklarının ve gelirlerinin arttığını, bu imkanları da özellikle Türkiye ile daha fazla geliştirme çabası içinde olacaklarını söyledi.

Arap ülkelerinin yatırıma önem vermesi gerektiğine işaret eden Al Twaijri, “Bu sayede Arap ülkeleri arasında sermaye dolaşıyor. 2005-2010 yılları arasında Arap ülkelerine gelen doğrudan yabancı sermaye 484 milyar dolar. 2005 yılı öncesinin 7 katı fazla, önemli bir para”dedi. Bu durumun Arap ülkeleri arasındaki ticareti destekleyeceğine de değinen Al Twaijri, 2004-2010 yılları arasında Arap ülkeleri arasındaki ticaretin 183 milyar dolar olduğunu, bunun daha da artacağını söyledi.

Amara: Araplar arası entegrasyon kararı

Arap Delegasyonları Başkanı ve Fas Krallığı Ticaret, Sanayi ve Yeni Teknolojiler Bakanı Dr. Abdelkader Amara ise açılış konuşmasında Arap alemi ile Türkiye arasında coğrafi bir birliktelik bulunduğunu, güç birliğine de gidilmesinin büyük önem taşıdığını söyledi. Dünyada ekonomik durgunluk yaşandığı bir dönemde bu işbirliğinin daha da önem taşıdığını vurgulayan Amara, şu bilgileri verdi: “Araplar arasında işbirliğinin yapılması, entegrasyonu sağlamak adına bir takım kararlar alındı. Gümrük birliğinin yanı sıra gıda güvenliği, sanayi alanında entegrasyon gibi Arap ülkelerinin kalkınmasına doğrudan etki eden kararlar. Ardından Mersin’de düzenlenen toplantı geldi. Türkiye’nin de bizimle birlikte sürdürülebilir bir ortaklıkla bölgesel güç oluşturmak istiyoruz. Bu dönemde böylesi bir dayanışmanın çok önemli olduğunu vurgulamak istiyorum.”