Nepal'in altyapısı ve suyu yatırım bekliyor

Dünyanın en büyük ikinci su kaynaklarına sahip olan ülkesi Nepal'de, hidroelektrik santralleri eksik. Ayrıca ülkenin altyapısı da yetersiz. Bu alanlarda yap-işlet-devret modeli yatırımlar yapmak oldukça kolay.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

 

 

 
Taylan BÜYÜKŞAHİN
 
İSTANBUL - Dünyanın en yüksek noktası olan Everest'in eteklerindeki Nepal, doğal güzellikleriyle adından söz ettirmiş bir ülke. Nepal için "Yeniden inşa edilen bir ülke" desek yanlış olmaz. Çünkü krallık dönemi ve yaşanan iç savaş nedeniyle ülke ekonomisi istikrara kavuşamadığı için ülke gelişemedi. Bu nedenle Nepal, dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer aldı. 2008 yılına kadar krallıkla yönetilen ülke, iç savaştan sonra cumhuriyete geçti. Bu süreçten sonra da Nepal, ekonomisini toparlamaya çalışıyor.
"Nepal, krallıktan cumhuriyete döndü ve siyasette devrim yaptı, şimdi sıra ekonomik devrimde" diyen Nepal'in İstanbul Fahri Başkonsolosu Prof. Dr. Günseli Malkoç, Türk iş insanları için Nepal'de önemli iş fırsatları bulunduğunu söyledi. Nepal'in en önemli gelir kaynağının turizm olduğunu belirten Malkoç, Nepal'in her türlü imkana ve iklime sahip olmasına rağmen bunu altyapı yetersizliği nedeniyle kullanamadığını kaydetti. Malkoç, Brezilya'dan sonra dünyanın en büyük ikinci su kaynaklarına sahip ülkesinin Nepal olduğunu vurguladı. 
 
Yeterli baraj yok
Nepal'in Türkiye'de büyükelçiliği olmadığından dolayı Fahri Başkonsolos Prof. Malkoç, Nepal'in Türkiye'deki tek temsilcisi. İslamabat'taki Nepal Büyükelçisi Bharat Raj Paudyal, Türkiye'ye akredite olarak çalışıyor. Türk iş insanlarına büyük önem verdiklerini ifade eden Büyükelçi Paudyal, "Turizm odaklı bir ekonomiye sahip ülkemiz. Endüstri ve tarım da var. Ancak istenilen seviyede değil. El yapımı halılar, çay, kahve, kaliteli kumaşlar, altın ve gümüş takılar önemli ürünlerimiz arasında yer alıyor. Elektrik kesintileri ülkenin en önemli problemlerinden birisi. Çünkü yeterince hidroelektrik santralimiz yok. İsteğimiz, bu konuda tecrübeli olan Türk iş insanlarının Nepal'e gelip yatırım yapması. Nepal'in çok eksikleri var. Karayolları, barajlar, tren yolları, havaalanlarının yapılması lazım" diye konuştu.
 
Hammaddeden vergi alınmıyor
Büyükelçi Paudyal, Nepal'de Yatırım Destek Ajansı kurulduğunu ve bu ajansın doğrudan Başbakana bağlı olduğunu aktardı. Hükümetin bazı altyapı yatırımlarını kendisinin yapacağını anlatan Paudyal, ancak asıl yatırımları özel sektörden beklediklerini dile getirdi. Paudyal, "Altyapı yatırımları için 2.5 milyar dolarlık bir bütçe ayrılmış durumda. Ancak Nepal hükümeti kendisi yatırım yapmak yerine daha çok özel sektörün yatırım yapmasını bekliyor. Bu nedenle çok önemli vergi avantajları getirildi. Yatırımlarda kullanılacak hammadde ithalatında vergi almıyor. Ayrıca Nepal'de üretilecek bir ürünü ihraç ederlerse, orada da vergiden muaf olacaklar. İstedikleri zaman paralarını alıp ülkeden ayrılma özgürlükleri de var" dedi.
 
'Türkiye önemli rol alabilir'
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk-Nepal İş Konseyi Başkanı Çiğdem Penn, Nepal'i yakından tanıyan isimlerden birisi. En başta Nepal'de insanların kendilerini güvende hissetmeleri gerektiğini ifade eden Penn, şunları söyledi: " Nepal'de iş yapması çok kolay. İş konusunda çok sayıda imkanlar var. Kültürel olarak da çok yakınız Nepal ile. İnsanlara renk katacak bir ülke. Altyapısı yetersiz olduğundan yap-işlet-devret modeli yatırımlar yapmaya imkan var. Özellikle hidroelektrik santrallerinde. Bu alanlarda yatırımları bulunan büyük Japon ve Hollanda şirketleri Nepal'de var. Bizim de orada olmamız gerekiyor. Orada kazanabilecek büyük kazanımlar var. Para kazanmanın yanı sıra, bir ülkenin gelişmesinde önemli rol oynamak da var. Önce bu pazara girilmesi gerek."
Altyapı dışında da Nepal'de çok önemli potansiyele sahip alanlar olduğundan bahseden Çiğdem Penn, özellikle turizm konusunda Nepal'e yatırım yapılabileceğini kaydetti. 
 
Müteahhitler bu fırsatları değerlendirmeli
Nepal hakkında konuştuğum bütün yetkililer, ülkedeki su potansiyelinin kullanılamamasına özellikle vurgu yaptılar. Hidroelektrik santrallerinin yetersizliği nedeniyle Nepal'de, günde ortalama 8 saat elektrik kesintileri yaşanıyor. Yap-işlet-devret modeliyle müteahhitlerimiz bu ülkede, uzman oldukları HES projelerini hayata geçirebilirler. Müteahhitler, Nepal'de doğru insanlarla iletişim kurarak kendi projelerini oradaki Yatırım Destek Ajansı başta olmak üzere kamu kurumlarına sunabilirler. Büyükelçi Bharat Raj Paudyal, maillere doğrudan yanıt veriyor. Ayrıca Prof. Dr. Günseli Malkoç ve Çiğdem Penn de her türlü desteğe hazır. Büyükelçi Paudyal'ın mail adresi: [email protected] 
 
nepal.jpg