Özel sektörün yurtdışı borcu % 4,7 azaldı

ANKARA - Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, Şubat ayında 2008 yılı sonuna göre yüzde 4,7 oranında gerileyerek 133 milyar 241 milyon dolara indi.

Merkez Bankası'nın verilerine göre, 2008 yılı sonu itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 139 milyar 808 milyon dolar idi.

Söz konusu tutarın 38 milyar 478 milyon doları finansal, 94 milyar 763 milyon doları ise finansal olmayan uzun vadeli kredi borçlarından oluştu.

2008 yılı sonunda 40 milyar 937 milyon dolar olan özel sektörün finansal kredileri yüzde 6 oranında azalarak 2009 yılı Şubat ayında 38 milyar 478 milyona indi. Aynı dönemde özel sektörün yurt dışından sağladığı finansal olmayan krediler de yüzde 4,1 oranında gerileyerek 98 milyar 871 milyon dolardan 94 milyar 763 milyon dolar oldu.

Borcun 28.6 milyar doları bankaların

Özel sektörün bu yıl Şubat sonu itibariyle, 38 milyar 478 milyon dolar olan uzun vadeli finansal borcunun 28 milyar 652 milyon doları banka kredilerinden oluşurken, 9 milyar 826 milyon doları da bankacılık dışı finansal kuruluşlara olan borçları içerdi. Bankacılık dışı finansal kuruluşların Şubat ayı sonu itibarıyla 9 milyar 826 milyon dolar olan borcun 9 milyar 366 milyon doları kredilerden, 460 milyon doları da yabancı sermaye sayılan kredilerden oluştu.

Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli finansal olmayan kredi borçları 94 milyar 763 milyon dolar iken bunun 91 milyar 667 milyon doları krediler, 2 milyar 493 milyon doları yabancı sermaye sayılan krediler ve 603 milyon doları ise ticari kredileri içerdi.

2008 yılı sonunda 133 milyar 241 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 6 milyar 238 milyon doları resmi alacaklıları, 127 milyar 3 milyon doları da özel alacaklıları kapsadı.

Özel alacaklılarda 73 milyar 322 milyon dolar ile yabancı ticari bankalar ilk sırada yer alırken, bunu 38 milyar 890 milyon dolar ile yerleşik bankaların yurt dışı şube ve iştirakler, 6 milyar 96 milyon dolar ile bankacılık dışı finansal kuruluşlar, 8 milyar 695 milyon doları ile finansal olmayan izledi.

En büyük alacaklı İngiltere

Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun Şubat sonu itibariyle ülkeler bazında dağılımı ise şöyle oldu:

"İngiltere 27 milyar 505 milyon dolar (yüzde 20,6), Bahreyn 17 milyar 490 milyon dolar (yüzde 13,1), Almanya 13 milyar 780 milyon dolar (yüzde 10,3), Malta 12 milyar 998 milyon dolar (yüzde 9,8), ABD 12 milyar 278 milyon dolar (yüzde 9,2) ve Lüksemburg 10 milyar 992 milyon dolar (yüzde 8,2)"

Öte yandan, özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 2002 yılından 2008'e kadar hızlı bir yükseliş trendi sergilerken, 2009 yılından itibaren gerilemeye başladı.

Bu kapsamda özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu 2002 yılında 29 milyar 152 milyon dolar, 2003 yılında 30 milyar 84 milyon dolar, 2004'de 36 milyar 833 milyon dolar, 2005'de 50 milyar 334 milyon dolar, 2006'da 81 milyar 809 milyon dolar, 2007'de 121 milyar 173 milyon dolar ve 2008'de 139 milyar 808 milyon dolar oldu.

2009 yılı Ocak ayında 135 milyar 492 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu Şubat ayında 133 milyar 241 milyon dolara geriledi.

Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 83 milyar 930 milyon doları ABD dolarından, 33 milyar 468 milyon doları euro 42 milyar 684 milyar dolar), 6 milyar 627 milyon doları da diğer dövizlerin ABD doları karşılığından oluştu.

Kredide 'aslan payı' hizmet sektörünün

2009 yılı Şubat sonu itibarıyla 94 milyar 763 milyon dolar olan finansal olmayan kredilerde aslan payını 39 milyar 618 milyon dolar ile sınai sektör ve 54 milyar 826 milyon dolar ile de hizmetler sektörü aldı.

39 milyar 618 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredinin 3 milyar 990 milyon dolarını madencilik ve taşocakçılığı sektörü, 28 milyar 203 milyon dolarını imalat sektörü, 7 milyar 803 milyon dolarını da elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı aldı.

Aynı dönemde, 54 milyar 826 milyon dolar olan hizmetler sektörünün aldığı uzun vadeli kredinin 7 milyar 803 milyon doları inşaat, 7 milyar 711 milyon doları toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıt, motosiklet, kişisel ve eşyaların onarımı, 15 milyar 386 milyon doları ulaştırma, depolama ve haberleşme, 17 milyar 418 milyon doları da gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerini kapsadı.

Bu arada, Türkiye'de Şubat sonu itibariyle bankalar hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 2 milyar 24 milyon dolar oldu.

Bunun 370 milyon doları bankacılık dışı finansal kuruluşların kısa vadeli kredi borcuyken, 1 milyar 654 milyon doları da finansal olmayan kuruluşların borcundan oluştu.

2008 yılı sonu itibariyle ise 1 milyar 862 milyon dolar olan bankalar hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu Ocak ayında 2 milyar 188 milyon dolara çıktıktan sonra Şubat ayında 2 milyar 24 milyon dolara indi.