Özelleştirme geliri 767 milyon dolar oldu
Özelleştirme gelirleri yılın ilk çeyreğinde 767 milyon dolar olarak gerçekleşti
ANKARA- Yatırımcıların dikkatinin ağırlıklı olarak yerel seçime odaklandığı ilk çeyrekte, özelleştirme uygulamalarından 767.1 milyon dolar gelir elde edildi; yılın kalanında EÜAŞ'a ait termik ve hidroelektrik santrallerin özelleştirme sürecinin devam etmesi, yasal hazırlıklara bağlı olarak İzmir Limanı, Haydarpaşa Limanı ve İGDAŞ'ın ihale süreçlerine başlanması bekleniyor.
ÖİB'nin internet sitesinde yayınlanan kaynak kullanım tablosuna göre, ilk üç ayda Hazine'ye toplam 1.05 milyar dolar aktarıldı.
Bu yıl için toplam 6.854 milyar liralık özelleştirme gelir hedefi bulunan ÖİB, geçen yılın tamamında 6.71 milyar dolarlık özelleştirme uygulama geliri elde etmiş; Hazine'ye 4.54 milyar dolar aktarılmıştı.
Konu hakkında bilgi sahibi bir yetkili, ihale süreçlerinde kimi zaman yatırımcılardan, kimi zaman global ve iç konjonktürden, kimi zaman bürokrasiden kaynaklanan gecikmeler olduğunu belirterek, "Buna rağmen her şey plan dahilinde gidiyor. EÜAŞ varlıklarının program kapsamında ihaleleri devam edecek. Yılın kalanı için; daha önce bir kez iptal edilen İzmir Limanı, idari süreçleri devam eden Haydarpaşa Limanı, yasal düzenlemeleri devam eden İGDAŞ, Köprü-Otoyolların özelleştirmesi gibi çalışılan varlıklar var; ihale edilmeleri öncelikli olarak yasal hazırlığa, sonra ekonomik konjonktüre bağlı. Siyasi konjonktür ilk öncelik değil" dedi.
Halen ÖİB portföyünde bulunan varlıklardan ihale süreci devam edenlerde ise; Yatağan Termik Santrali için 30 Nisan'da, EÜAŞ'a ait dört akarsu santrali için 9 Mayıs'ta, Kalamış Yat Limanı için 12 Mayıs'ta, İstinye Taşınmazı için 13 Mayıs'ta, Derince Limanı için 28 Mayıs'ta, Şans oyunları-Milli Piyango için 27 Haziran'da ve Hidrojen Peroksit'in yüzde 28.2 hissesi için 14 Temmuz'da son teklif verme tarihi bulunuyor.
İhaleleri daha önce gerçekleştirilen Derince Limanı ve İstinye taşınmazı özelleştirmeleri, teklif edilen en yüksek fiyatlar ÖİB'nin belirlediği tutarın altında kaldığı için Ocak ve Şubat aylarında iptal edilmişti.
ÖİB, yıl başından bu yana çeşitli taşınmazların yanı sıra, Kemerköy-Yeniköy Termik santrallerinin nihai pazarlık görüşmelerini gerçekleştirdi; Çatalağzı Termik Santrali'nin nihai pazarlığının ise yarın yapılması bekleniyor.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, mevcut takvimde 30 Nisan'da son teklif verme tarihi bulunan Yatağan Termik Santrali için ise şimdiye kadar 19 teklif alındığını açıkladı.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 15 Nisan'da yaptığı açıklamada, son teklif verme tarihi daha önce bir kez ertelenmiş olan Şans Oyunları özelleştirmesinde, yeterli düzeyde yerli ve yabancı yatırımcı ilgisi olacağını düşündüklerini ve doküman alan firma sayısının 10'a ulaştığını belirterek, bir erteleme düşünmediklerini belirtmişti; ancak 22 Nisan'da ÖİB söz konusu özelleştirmede takvimi bir kez daha erteleyerek, son teklif verme tarihini 27 Haziran olarak belirledi.
Ertelemede, yerli yatırımcı ilgisinin düşüklüğü ve yabancı yatırımcılardan gelen ek bilgi taleplerine cevap vermek için süre ihtiyacının etkili olduğu belirtiliyor.
Taşınmazlarda ise, geçen yılın tamamında çoğunluğu TEDAŞ ve Maliye Hazine'sine ait taşınmazlardan 426.9 milyon dolar gelir elde edilirken; bu yılın ilk üç ayında taşınmaz satışlarından 12.2 milyon dolarlık özelleştirme geliri kaydedildi.
Şimşek, Ocak ayında Reuters'a yaptığı açıklamada, özelleştirmede kararlılığın sürdüğünü ve hatta daha güçlü şekilde odaklanacaklarını; geçen sene ve 2012'de büyük şehirlerde çok sayıda değerli gayrimenkulü ÖİB'ye devrettiklerini kaydetmiş ve "Şimdi o süreç hızlanacak. Çünkü uzun zamandır imar ve benzeri konular çalışıldı. (Bu yıl özelleştirmede gayrimenkullerde daha hızlı sonuçlar elde edilecek" demişti.
Garanti Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Çağan Erkan, "Geçen seneki ihalelerden beri baktığımızda, EÜAŞ santrallerini alan grupların bankalarla kredi süreçlerini tamamlayarak devirlerin gerçekleştiğini görüyoruz. Devam eden termiklerde de benzer ilgililerle benzer bir olumlu süreç bekliyorum" dedi ve şöyle konuştu:
"Yılın kalanında cumhurbaşkanlığı seçimine endeksli bir özelleştirme takvimi beklemiyorum. İhaleler bittikçe peyderpey EÜAŞ'ın devamını, devam eden limanların ardından İzmir Limanı'nı bekliyorum. Milli Piyango ise, sektörü ve yapısı gereği zor bir iş."
Erkan, bu yılki özelleştirme gelir hedefinin çok yüksek olmadığını, ödemeleri bu yıla kalan geçen seneki ihalelerin de etkisiyle hedefin tutturulacağını düşündüğünü belirterek, "En azından, yürüyen işlerin ihaleleri yapılıp gelecek seneye gelir kaydedilecek şekilde tamamlanacağını öngörüyorum" dedi.
Özelleştirme ihalelerine yakın bir özel sektör kaynağı, yılın kalanında gerçekleştirilecek ihalelerde de mevcut yatırımcı profilinin dışına çıkılmasını beklemediğini belirterek, "Bu işlerle ilgilenen firmalar belli. Özellikle enerji ihalelerine gelecek tekliflerde farklı yatırımcılar beklememek gerekir" dedi ve şöyle konuştu:
"Milli Piyango'da ise durum daha farklı. Konunu özü gereği, bazı muhafazakar gruplar ilgili değiller. Körfez fonları da alenen finansmanı tercih etmez. Elinde fon olan ve bu alanı tecrübe etmiş yabancı yatırımcıya ihtiyaç var. Her ne kadar yurt içi yatırımcı ve yurtiçi finansörler yerel seçim sonrası tekrar hızla işlere dönsek de; yurtdışı hâlâ durumu anlamaya çalışıyor.
"Yabancı kaynağın Milli Piyango'yu aldıktan sonraki süreçte yaşanması olası handikapları hesap etmek için zamana ihtiyacı var. Bu sebeplerle, o ihale için sürecin Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasına ertelenmesi ihtimalini olası görüyoruz."
Strateji olarak, ÖİB'nin ve Enerji Bakanlığı'nın elektrik santralleri özelleştirmelerinde hızla yenileme yatırımı gerektiren santrallere öncelik verdiğini kaydeden kaynak, "Yatağan'dan sonra öngörümüz Orhaneli, Tunçbilek ve Çan'ın ihale edilmesi" dedi.