"Pamukta yakalanan rüzgar sürdürülsün"
Pamukta geçen sene yakalanan ivmenin önümüzdeki yıllarda sürmesini isteyen sektör temsilcileri bunun için atılması gereken adımların başında prim miktarının açıklanması ve bölgelere göre tohum kullanımının sağlanmasının geldiğini dile getirdiler.
Ahmet USMAN
Ege Bölgesi’nde mısır ve domates fiyatlarının düşmesi sonucu üreticinin yönlendiği pamukta geçen yıl olduğu gibi bu yıl da iyi bir sezon beklentisi oluştu. İzmir Ticaret Borsası (İTB) Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı’nda sektör temsilcileri, iyiye gidişin önümüzdeki yıllarda da sürmesi için prim miktarının açıklanmasını ve bölgelere göre tohum kullanımı konusunda düzenleme yapılmasını istediler.
İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli'nin yönettiği toplantıda, 2016-2017 pamuk sezonunda üretici, çırçırcı, tekstilci ve konfeksiyoncu olmak üzere her kesimin iyi şekilde faydalandığını dile getiren İTB Aracılar Meslek Komitesi Başkanı Rifat Kınay, şunları kaydetti: “Güzel bir sezon geçirdik. Sezon başında düşük başlayan fiyatlar yılbaşından sonra arttı. Ege’de, mısırın eski gücünü kaybetmesi, pamuğun değerini bulmaya başlaması, dünyada pamuk ürünlerine talebin artması gibi nedenlerle ekim alanları yüzde 20 dolayında arttı.
Geçen sene 170 binlerde olan Ege rekoltesinin bu yıl yaklaşık 195-200 bin ton gerçekleşmesi bekleniyor. Türkiye’deki rekolte beklentisi ise 837 bin ton. Bu sezon pamuk tüketimi de 1.5 milyon tona ulaştı. 2 ay önce Türkiye’de pamuk bitti. Uzun yıllardır pamuğun bu kadar çabuk bittiğine şahit olmamıştık. Yeni sezona aybaşı itibari ile gireceğiz. Umarız önümüzdeki sene de talep artar, buda pamuk alanlarını artırır. ”
Uçak: Devlet desteği artmalı
İTB Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Bülent Uçak ise 2016-2017 sezonunda Ege’de 91 bin hektar pamuk ekim sahasında, 166 bin ton lif pamuk üretildiğini hatırlattı. 2017- 2018 sezonunda alan bazında yüzde 15-20 artışla 210 bin ton civarında lif üretimi beklendiğini ifade eden Uçak, şunları söyledi: "Üretimde kaliteyi artırmalıyız. Depolamadan kaynaklanan sorunları bertaraf etmeliyiz. Devletin de destekleri ile yapılabilir bu. Destekleri yeterli bulmuyoruz. Sanayicilerin belli bir destek almasının önünün açılmasını istiyoruz. Sanayicileri de bunun içine katarsak, pamuk ekim sahalarının genişlemesi sürdürülebilir hale gelir. Biz 1 milyon ton üretim eşiğinden bahsediyoruz, ama 1.5 milyon ton tüketimimiz var. Bütün paydaşların kar ettiği bir sektör olmalı. Umarım önümüzdeki yıl geçtiğimiz yıldan daha iyi olur. ”
Aynı bölgede çok sayıda çeşitte üretim yapılmasının sıkıntı yarattığına dikkat çeken Uçak, “Hafta sonu Söke’deydim. Herkesin kendi kafasına göre tohum kullandığı bir sistem var. Ama buna tarladan başlayamazsınız. Bu işe başlayacağınız yer Tarım Bakanlığı Tohum Tescil Daire Başkanlığı’dır. Her ay orada toplantılara katılıyoruz. Bizim, istediğimiz devlet desteklerinin toprağın genel yapısına uygun tohum çeşitlerine göre belirlenmesi ve bunun dışında tohum kullananlara destek verilmemesidir" dedi.
“Prim açıklaması pamuğu uçurur”
Geçen yıldan bu yana pamuğun iyi bir rüzgar yakaladığını vurgulayan İTB Yönetim Kurulu Üyesi Şeref İyiuyarlar, ise şunları söyledi: “Önümüzdeki sezonda Manisa ve Torbalı’da üretici yüzde 50-100’e varan artışlarla pamuğa dönecek.Mısır ve domatesin fiyatları dip noktaya düştü. Sebze fi yatları da düşük. Pamukta üretim patlaması olabilmesi için ufak bir kıvılcım lazım. Bakanlık önümüzdeki günlerde 2017-2018 ürününün prim miktarını açıklarsa, belki yüzde 100’lerin üzerinde artışla pamuk ekilecek. Önümüzdeki sezonda verilecek prim miktarının beyanını istiyoruz, parasını değil. Parayı yine Mayıs- Haziran’da versinler. Borsamızı temsilen Tarım Bakanlığı Tohum Tescil Şubesi’nin 8 üyesinden biriyim. Her tohum tescilinde çağırıyorlar. Genel tescillerde kıstaslar çerçevesinde her ürüne evet diyorum. Ama bunun dışındakilere şerh koyuyorum. ‘Bu pamuklar bizim sanayici ile aramızı açıyor, sanayici ithal ürüne yöneliyor’ diyorum. Ama Tarım Bakanlığı ‘ticaret serbesttir’ diyerek tescil ediyor.”
İTB Meclis Başkanı Barış Kocagöz de tohum konusunun önemine dikkat çekerek, “Eğer tohumlar bir süzgeçten geçmeyecekse komisyona ne gerek var. Tarım Bakanlığı’nda bir daireden müracaat yapılsın, tohumu kabul edilsin. Şu ovada bu tohum, bu ovada şu tohum diye firma isimleriyle belirtilmesi doğru değil. O serbest ticarete aykırı olur. Pamuk üretimimizde 5 yıllık plan yapılsın. Destekler 2017-2018 değil uzun vadeli açıklansın. Doğru ürünleri üretebilmemiz için uzun vadeli planlamalar yapmalıyız” diye konuştu.