Perakende harcamaları sınırlı arttı

JLL Türkiye, perakende, ofis, lojistik ve turizm sektörlerini ele alan "Yarıyıl Raporu"nu açıkladı.

Rapora göre, kişi başına düşen perakende harcamalarındaki artış, bu yılın ilk yarısında, bir yıl öncesine göre sınırlı kalırken, İstanbul'da AVM ziyaretçi sayıları yine bir önceki yılın aynı dönemine göre düşüş gösterdi.

Ankara başta olmak üzere Anadolu'daki AVM'lerde ziyaretçi sayıları bir önceki yılın aynı dönemine göre İstanbul'daki AVM'lere göre daha hızlı artarken, yeme içme, hazır giyim ve kozmetik markaları bu yılın ilk yarısında diğer sektörlere göre daha yüksek performans sergiledi.

Perakende pazarının doğası gereği, alışveriş merkezlerinin yılın ikincisi yarısında daha yüksek bir performans göstermesi bekleniyor.

Söz konusu yükseliş öngörüsünde Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı ve okula dönüş dönemlerinin büyük payı bulunurken, gelecek dönemdeki perakende gündeminin ağırlıklı olarak renovasyon, yeniden kiralama, yönetim ve konsept danışmanlığına kayacağı, tren istasyonları, havalimanı ve stadyum gibi komplekslerdeki perakende alanlarında yapılacak projelerin ön plana çıkabileceği tahmin ediliyor.

Düşük metrekareli ofisler ilgi gördü

Çalışmada ofis piyasasındaki son durum da mercek altına alındı.

Özellikle merkezi iş alanında (MİA) düşük metrekareli ofislere yönelik güçlü bir talep görüldü. Teknoparklar, son dönemde ofis piyasasında talep gören kuruluşlar olarak ön plana çıkarken, birçok teknoparkta doluluk oranının yüzde 100'e ulaştığı ve şirketlerin talepleri için bekleme sırası oluşturduğu belirtildi. 

Ofis piyasasındaki birincil kira rakamı, 2013-2016'da ortalama 45 dolar iken, bu yılın ilk yarısı itibarıyla 37 dolara geriledi. İstanbul'da MİA kapsamındaki boşluk oranı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 15,2 iken, bu yılın ilk yarısında yüzde 21,9'a çıktı. Buna karşılık bu yılın ilk yarısı itibarıyla İstanbul'daki mevcut A sınıfı ofis stoku geçen yılın aynı dönemine göre 520 bin metrekare, yani yüzde 11,6 artış gösterdi.

Lojistik kiralama işlemlerinde artış yaşandı

Lojistik kiralama işlemleri bu yılın ilk yarısında 453 bin metrekare ile 2016'nın aynı dönemine göre yüzde 58 artış gösterdi. 2017'nin ilk yarısında kiralama işlemleri bakımından en aktif sektörler yüzde 50 ile lojistik hizmet sağlayan üçüncü parti firmalar ve yüzde 42 ile perakende firmaları oldu.

Turizm toparlanma sinyalleri verdi

Ayrıca yabancı ziyaretçi ve döviz girişi açısından büyük öneme sahip olan turizm sektörü geçen yıla göre toparlanma sinyalleri veriyor. Türkiye'ye gelen uluslararası ziyaretçi sayısı 2016'nın aynı dönemine göre yüzde 6'lık artışla Mayıs 2017'de 8,7 milyona yükseldi. Bu yılın ocak-mayıs döneminde doluluk oranı yüzde 6 artarak yüzde 55'e ulaşırken, ortalama günlük oda fiyatı yüzde 23 gerileyerek 60 euro olarak kaydedildi.

Odabaşına düşen gelir 2016'nın aynı döneme göre yüzde 18'lik düşüşle 33,3 euro seviyelerine gerilerken, otel işletme performanslarının bu yıl durgun bir dönem geçireceği (doluluk oranları hariç) ve piyasanın rakip pazarların seviyesine ulaşmasının biraz zaman alacağı öngörülüyor. Rusya ile düzelen ilişkilerin yanı sıra 2016'dak jeopolitik kargaşa ve terör olaylarının yaşanmaması durumunda piyasanın uzun vadede toparlanmaya başlaması bekleniyor.