Petrol içiyor, doğalgaz yakıyor

ANKARA - Petrol fiyatlarının yüksek seyretmesi, Türkiye’nin İran’a verdiği dış ticaret açığını şahlandırdı. 2012 yılının ilk 2 ayında İran’a verilen dış ticaret açığı geçen yılın aynı  dönemine göre yüzde 82.4 artışla 1.6 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin ağırlıklı olarak petrol ve gaz gibi enerji kaynaklarını ithal ettiği Rusya’ya verilen açık ise bu dönemde yüzde 1.9  oranında artışla 3.1 milyar doları aştı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerinden yapılan belirlemeye göre, Türkiye 2012 yılının ilk iki ayında toplam 22 milyar 137 milyon dolarlık ihracata karşılık, 35 milyar 86  milyon dolarlık ithalat gerçekleştirerek 12 milyar 950 milyon dolarlık dış ticaret açığı verdi. Bu açığın 7 milyar 693 milyon dolarlık bölümünü Rusya, Çin ve İran’a verilen dış ticaret açığı  oluşturdu. Buna en çok açığın verildiği ABD ve İtalya’nın da eklenmesiyle dış ticaret açığı 9 milyar 753 milyon dolara, 5 ülkenin toplam dış ticaret açığı içindeki payı ise yüzde 75.3’üne  ulaştı.

Rusya'ya 3,1 milyar dolar açık verdik

2012 yılının Ocak-Şubat döneminde Türkiye’nin 13 milyar dolara dayanan dış ticaret açığının yüzde 24’ünü Rusya’ya verilen açık oluşturdu. Bu dönemde Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı  ithalat, 2011 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 2.3 oranında artarak 4 milyar 57 milyon dolara yükseldi. Rusya’ya yapılan ihracat ise bu dönemde yüzde 3.5 artışla 932.5 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Böylece yılın ilk iki ayında Rusya’ya verilen açık yüzde 1.9 artışla 3 milyar 213 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde Çin’e verilen dış ticaret açığı  geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.7 oranında arttı. Çin, 2 milyar 969 milyon dolar dış ticaret açığı ve yüzde 23 payla Rusya’dan sonra Türkiye’nin en çok dış ticaret açığı verdiği  ikinci ülke oldu. Türkiye’nin Çin’e ihracatı yüzde 21.7 artarak 356 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde Çin’e yapılan ithalat yüzde 8.2 artışla 3 milyar 326 milyon  dolara yükseldi.

İran açığı yüzde 82 arttı

Petrol fiyatlarındaki artışın da etkisiyle Türkiye’nin İran’a verdiği açıkta artış dikkat çekici boyutlara ulaştı. Enerji ithalatının ağırlıkta olduğu İran, Ocak-Şubat döneminde Türkiye’nin en  çok dış ticaret açığı verdiği 3. ülke oldu. İran’a yapılan ihracat yılın ilk iki ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27.3 azalışla 461 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu  ülkeye yapılan ithalat yüzde 36.3 artışla 2 milyar 59 milyon dolara yükseldi. Türkiye’nin İran’a verdiği dış ticaret açığı ise yüzde 82.4 artışla 1 milyar 599 milyon dolar oldu.

2 ayda 1 milyar dolar açık ABD'ye

ABD, dış ticaret açığı verilen ülkeler arasında Rusya, Çin ve İran’dan sonra dördüncü sırada yer aldı. Yılın ilk iki ayında ABD’ye yapılan ihracat yüzde 52.2 artışla 982.8 milyon dolara  yükselirken, ithalat yüzde 13.3 azalışla 2 milyar 207 milyon dolar oldu. Türkiye’nin ABD’ye verdiği dış ticaret açığı 2011 yılının aynı dönemine göre yüzde 35.6 azalarak 1 milyar 224  milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.

Bir diğer kara delik İtalya

Türkiye’nin en çok dış ticaret açığı verdiği ülkeler sıralamasında İtalya 5. oldu. Türkiye’nin İtalya’ya yaptığı ihracat bu dönemde yüzde 23.1 azalışla 994 milyon dolar düzeyinde  gerçekleşirken, ithalat yüzde 3.1 azalışla 1 milyar 830 milyon dolar oldu. Türkiye’nin İtalya’ya verdiği dış ticaret açığı yüzde 40.1 artarak 836 milyon dolar düzeyinde  gerçekleşti.İtalya’yı 752 milyon dolar açıkla Hindistan izledi. Bu arada 2012 yılının ilk iki ayında Güney Kore’ye verilen dış ticaret açığı yüzde 3.8 azalışla 715 milyon dolara,  Almanya’ya verilen dış ticaret açığı yüzde 23.4 azalışla 700 milyon dolara gerilerken, Japonya’ya verilen açık yüzde 29.4 artışla 494 milyon dolar oldu.

Irak'a fazla verdik

Irak, 2012 yılı Ocak-Şubat döneminde Türkiye’nin en çok dış ticaret fazlası verdiği ülke unvanını kaptırmadı. Türkiye’nin Irak’a verdiği dış ticaret fazlası geçen yılın aynı dönemine göre  yüzde 37.6 artışla 1 milyar 534 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret fazlası verilen ülkeler arasında 559 milyon dolarla İngiltere ikinci, 405 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri üçüncü  sırada yer aldı.

Suriye ile ticaret durma noktasında

Ocak-Şubat döneminde Türkiye’nin Suriye’ye ihracatı 2011 yılının aynı dönemine göre yüzde 38.5 oranında gerilemeyle 131 milyon dolar, ithalatı yüzde 85 gerilemeyle 14 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde Türkiye’nin, Suriye’ye verdiği fazla yüzde 2.1 azalışla 117 milyon dolar oldu. Arap Baharı’nın yaşandığı diğer ülkelerde "normalleşme"  süreci dış ticarette hissedilmeye başladı. Yılın ilk iki ayında, Türkiye’nin Libya’ya yaptığı ihracat yüzde 48 artışla 349 milyon dolara yükselirken, ithalatı yüzde 63 azalışla 32 milyon  dolar oldu. Bu dönemde Libya’ya verilen dış ticaret fazlası ise yüzde 112 artışla 317 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Türkiye’nin Mısır’a ihracatı yüzde 12 artışla 62 milyon dolar,  ithalatı yüzde 99 artışla 191 milyar dolara yükseldi. Dış ticaret fazlası yüzde 139 artışla 350 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde Tunus’a verdiği dış ticaret fazlası yüzde  170 artışla 122 milyon dolar oldu.

Dış Ticaret fazlası verdiğimiz ülkeler

Türkiye’nin dış ticaret dengesinin fazla verdiği diğer ülkeler şöyle oldu:
"Azerbaycan, Cezayir, Danimarka, Fas, Gürcistan, Hırvatistan, İsrail, İsviçre, Kuveyt, KKTC, Liberya, Lübnan, Marshall Adaları, Sırbistan, Slovenya, Suudi Arabistan ve Türkmenistan."


En çok dış ticaret açığı verilen ülkeler (bin dolar)

                 Dış Ticaret Dengesi        

                2011         2012

                Ocak- Şubat  Ocak-Şubat  Değ.(%)

Rusya           -3.066.808   -3.124.855    1,9

Çin             -2.781.942   -2.969.280    6,7

İran              -876.319   -1.598.666   82,4

A.B.D.          -1.900.504   -1.224.128  -35,6

İtalya            -596.539     -835.975   40,1

Hindistan         -748.069     -752.210    0,6

Güney Kore        -742.913     -714.786   -3,8

Almanya           -912.912     -699.547  -23,4

Japonya           -381.773     -493.927   29,4

Ukrayna           -663.612     -483.574  -27,1

Fransa            -265.263     -316.283   19,2

Tayvan            -265.003     -315.451   19,0

İspanya           -227.281     -296.877   30,6

Endonezya         -212.966     -269.686   26,6

Yunanistan          33.038     -248.712 -852,8

İsveç             -159.027     -221.440   39,2

Malezya           -231.481     -194.647  -15,9

Polonya           -251.471     -184.390  -26,7

Kazakistan        -216.685     -182.988  -15,6

Belçika           -207.329     -172.054  -17,0

Tayland           -208.071     -164.559  -20,9

Genel toplam   -14.813.983  -12.949.713  -12,6


.


En Çok Dış Ticaret Fazlası Verilen Ülkeler

(bin dolar)

                 Dış Ticaret Dengesi

               2011        2012

Ülkeler        Ocak-Şubat  Ocak-Şubat  Değ.(%)          

Irak           1.115.306   1.534.223   37,6

İngiltere        331.365     558.574   68,6

B.A.E.           564.231     405.306  -28,2

Mısır            146.444     350.304  139,2

Libya            149.367     316.900  112,2

Azerbeycan       200.493     299.383   49,3

Suudi Arabistan   70.783     269.580  280,9

İsviçre         -637.330     249.069 -139,1

Cezayir           92.173     159.460   73,0

Türkmenistan     102.463     153.254   49,6

Fas               57.096     146.985  157,4

K.K.Türk Cumh.   133.571     134.118    0,4

Tunus             45.429     122.427  169,5

Suriye           119.499     116.972   -2,1

İsrail           182.664     115.173  -36,9

Gürcistan         62.866     102.973   63,8

Genel Toplam -14.813.983 -12.949.713  -12,6


(ANKA)