Petrol ve gıda fiyatlarındaki artış turizmcinin karını eritti / Petrol ve gıda fiyatlarındaki artış 2009'da tatili % 10 pahalılaştıracak

İSTANBUL - Son bir yıldır çok ciddi şekilde yükselen petrol ve gıda fiyatlarının en çok etkilendiği sektörlerden biri de turizm oldu. Hem maliyet kalemleri arasında en büyük payı yakıtın aldığı tur operatörleri, hem de yine maliyet kalemleri içinde yüksek paylardan birini gıdanın oluşturduğu otelciler fiyatlardaki artıştan muzdarip oldu. Gerek turizm pazarındaki kıyasıya rekabet gerekse tur paketlerinin bir yıl önceden satılması nedeniyle maliyetlerindeki artışı fiyatlarına yansıtamayan turizmcilerin karlarında önemli ölçüde erime oldu. Gelecek sezonun fiyatlarını vermeye başlayan turizmciler şu anki konjonktür aynı bile kalsa önümüzdeki yıl paket fiyatlarının yüzde 10'lara varan artış yaşanmasını bekliyor. Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Ahmet Barut söz konusu maliyet artışlarının sadece Türkiye'yi ilgilendiren bir durum olmadığını belirterek dünya turizmini etkileyecek bir gelişme olduğunu söyledi. Paket turların fiyatının yaklaşık yüzde 40'ını uçağın oluşturduğunu ifade eden Barut, "Uçağın kullandığı yakıtın fiyatı inanılmaz artıyor. Bu tur operatörlerinin fiyatlarını artıracak bir unsur. Otellerin de bu yılla aynı fiyatları vermesi gerçekten mümkün değil. Özellikle yiyecek içecek maliyetlerinde müthiş bir artış oldu. Enerji maliyetleri keza öyle. Bundan dolayı önümüzdeki sene pakette bir artış olacak. Ama bu sadece Türkiye'ye özgü bir durum değil. Tüm ülkelerin seyahat giderleri artacaktır" diye konuştu. Petrol daha da yükselirse artış yüzde 10'u geçer Ahmet Barut, 2009'a ilişkin kontratların yapılmaya başlandığını ifade ederek "Paket fiyatında bence yüzde 10'a yakın bir artış olacaktır. Bu tabii uçuş mesafesiyle de alakalı" dedi. Petrol fiyatları daha da artarsa bu oranların da yükseleceğine dikkat çeken Barut şöyle devam etti: "Kötümser senaryolara göre petrolün varili 200 dolarlara çıkacak deniyor. O zaman mutlaka daha farklı rakamlar oluşacaktır. Söylediğim yüzde 10, bugünkü konjonktüre göre düşünülmüş bir öngörü." Ahmet Barut, fiyatların yükselmesinin talepte bir gerile yaratıp yaratmayacağı konusunda ise şunları söyledi: "Şu anda hepimiz bunu düşünüyoruz. Yaratmayacağını umuyorum. Çünkü bir tek bizde değil, bütün dünyada fiyatlar artacak. Onun için çok büyük gerileme beklemiyorum. Ama iyi takip etmek lazım, sıkı takip etmek lazım. Tüm dünyada seyahat maliyetlerinin artacağı aşikar." İnsanların tatil tercihlerinde değişikliler olabileceğini ifade eden Ahmet Barut, "Daha yakın yerlere gidebilir. 2 bin Euro tatil bütçeniz vardır bununla beş yıldızlı bir otelde değil de belki dört yıldızlı bir otelde tatil yapabileceksiniz ya da tatil sürenizi kısaltacaksınız gibi bu tarz değişiklikler olabilir" dedi. Şu anki duruma ilişkin de bir değerlendirme yapan Ahmet Barut, bu sezonun fiyatlarının geçen sene verildiğini ve maliyetlerdeki artışı fiyata yansıtmanın mümkün olmadığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü: "Tur operatörleri petrolden otelciler de gıdadan dolayı sıkıntılı. Zararına çalışmıyoruz ama karımız azaldı. Bunun yanında yüzde 20'lik bir büyüme oldu. Talep artıyor ama karlarımız arzu edilen seviyede değil." Yakıtı cebimizden ödüyoruz 2008 sonuna kadar Türkiye'ye 650 bine yakın turist getirmesi beklenen ve operasyonlarının büyük kısmını Rusya'dan gerçekleştiren OTI Holding'in Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Bektaş da maliyetlerde ciddi bir artış olduğunu söyledi. Bu yıla ilişkin en büyük endişelerinin paket maliyetlerinin çok fazla şişmesi olduğunu kaydeden Bektaş, "Bunun iki etmeni var. Birincisi konaklama sektörün çok ciddi oranlara varan zamlar yapmış olması. Bir de yakıta gelen zamlar. Bu artışlar devam ederse toplamda paketin ciddi oranlarda zamlanacağı şeklinde bir kaygımız vardı. Bu kaygımız gerçekleşti" dedi. Bunlardan dolayı bir sıkıntı olduğunu vurgulayan Bektaş, "Gelen sayısında düşüş var diyemeyiz ama zorlayarak gidiyor. Tur operatörleri zorda "Yakıtı yolcudan talep edemediğiniz için cebinizden ödüyorsunuz" diye konuştu. Fiyatların zaten yüksek olduğu için daha da artırılmasının söz konusu olmadığını vurgulayan Ayhan Bektaş, "Artırmak bir yana bilakis düşmesine ihtiyaç var. Ama petrol bu trendte devam kontrol edemediğimiz bir durumla karşı karşıya kalabiliriz" ifadesini kullandı. Fiyat artışı yok ama sıkıntı var Ekin Grubu Araştırma Merkezi Sorumlusu Fehmi Köfteoğlu ise temmuz ayında her yıl Avrupa pazarına göre Rusya'nın daha yavaş gittiğini belirterek "Bu bu yıla ilişkin bir şey değil. Şu anda bir durgunluk var ama bu benzinden, fiyat artışından ya da başka bir sebepten kaynaklanmıyor" dedi. Turların çoğunun daha önce satılmış paketler olduğunu hatırlatan Köfteoğlu, "Özellikle Avrupa'da son dakika satışları çok az. Dolayısıyla tur operatörlerinin fiyatı artırdım demek gibi bir şansı yok " diye konuştu. Şu anda satılan tur fiyatlarında da çok ciddi bir artış olmadığını vurgulayan Fehmi Köfteoğlu şunları söyledi: "Zaten ona çözüm arıyorlar. Diyorlar ki maliyetlerde bir artış var, bunu nasıl karşılayabiliriz. Bu yüzden 2009 yılına ilişkin fiyatlarda ciddi şeyler olabilir. Türkiye'de, Mısır'da, Yunanistan'da, İspanya'da neler olacak göreceğiz. Ama şu anda benzin fiyatlarından dolayı yansımış bir şey yok." Gıda fiyatlarında, petrol fiyatlarında öngörülemeyen bir artış olduğunu, tur operatörlerinin bunu fiyatlara yansıtamamaktan dolayı bir sıkıntı çektiğini belirten Köfteoğlu, "Bu artışları yarın fiyata yansıtacağım diyemez. Olsa olsa kendi karından karşılıyordur" dedi.