Petrolde 200 dolar beklentisi güçleniyor

İSTANBUL - Petrolün varil fiyatlarının yalnızca 6 ayda 100 dolardan 150 dolara doğru tarihsel yükselişi, yıl sonunda 200 doların görülebileceği görüşünü güçlendirdi. Fiyatların bu düzeye gelmesi özellikle otomotiv ve havayolu sanayilerini derin bir zarara sokacak. The Wall Street Journal'daki incelemeye göre, varili 200 dolara çıkacak petrol şimdiden birçok sektörü sıkıntıya giren ABD'de araba sahiplerinin tercihlerini hızla değiştirmesine yol açacak. Avrupa'da ise siyasal huzursuzluklar artacak ve petrol vergilerinin indirilmesi yönünde baskıyı artıracak. Asya'da hükümetler yakıt sübvansiyonları kesmek zorunda kalabilecek ve toplumsal tepkileri göze almak durumunda kalacak. ABD'de varili 145 doların üzerinde seyreden petrol fiyatları, 1 Ocak'tan beri yüzde 50, geçen yılın başından beri iki kat arttı. Henüz az sayıda analist yıl sonunda 200 doların görüleceğini söylese de, fiyatların ne zaman ve nasıl düşeceği konusunda çok temkinli. Fiyatların yükselmesinin birçok sebebi varken, fiyatların düşmesi için tek bir faktör dahi ortaya çıkmış değil. ABD, stratejik stokları piyasaya sürebilir Petrol fiyatlarının daha da yükselebileceği kaygıları Kongre'de ve Bush yönetiminde, fiyatları aşağı çekmek için ellerindeki son kalan aracın kullanılmasını, yani stratejik petrol stoklarının piyasaya sürülmesini gündeme getirdi. Birçok üst düzey yönetici bu düşünceye, piyasaya müdahale anlamına geleceğinden karşı çıkıyor. Bu yola gidilse dahi fiyatların düşmeyebileceği, rekor fiyatlardan dolayı petrol rafine eden ülkelerin stok yapmakta isteksiz olduklarına dikkat çekiliyor. Günde 20 milyon varil petrol tüketimi olan ABD'de 706 milyon varil stratejik stok blunuyor. önde gelen bazı isimler petrol fiyatlarının yükselişini sürdüreceğine yönelik açıklamalr yapmışlardı. italya'nın en büyük petrol ve doğalgaz şirketi Eni'nin CEO'su Paolo Scaroni geçen hafta yaptığı bir açıklamada petrolün varil fiyatının bu yıl 200 doları bulacağını söyledi. OPEC Başkanı şekip Halil ise fiyatların bu yaz 170 doları bulacağını iddia etmişti. Spekülatif yatırım fiyatları yükseltiyor Petrolün durdurulamaz gibi görünen yükselişi, piyasaları sakinleştirebilecek finansal oyuncuları kaçırdı. Normalde vadeli piyasalarda pozisyonlarını "hedge" ederek yüksek fiyatlara kilitlenen petrol üreticileri fiyatların yükselişini sürdüreceği beklentisiyle kendilerini geri çektiler. Bu durum, finansal oyuncuların vadeli piyasalarda petrol fiyatlarını artırmayı sürdürmesi fiyatlardaki yükseliş trendini ateşledi. ABD'de talep düşüşü etkisiz şimdiye kadar, ABD'de düşen petrol tüketiminin petrol fiyatları üzerinde aşağı yönlü bir etkisi olmadı. Bunun en büyük nedeni dünyanın geri kalanındaki güçlü talep küresel petrol arzının kıt kalmasına yol açmış olması. ABD petrol stoklarındaki bir artışın fiyatların düşmesini sağlayacağı düşünülüyor. Ama ABD petrol stokları çok düşük düzeyde bulunuyor. ABD'deki petrol stoku 19 günlük ticari tüketimi karşılayacak düzeyde. Bu, geçen yıl 23 gün düzeyindeydi. Çin'in petrol talebi önemli Fiyatların düşmesinde diğer bir unsurun Çin'in talebinde azalma görülmesi olduğu belirtiliyor. Çin'in Olimpiyatlar öncesi petrol talebini yapay olarak artırmış olabileceği, daha sonra bu talebin düşebileceği bekleniyor. Ama hava kirliliğini azlatmak için kömürden petrole dönen Çin'in Olimpiyatlar'dan sonra da talebi düşmezse petrol fiyatlarının düşmesi zor görünüyor. Çin'in doğalgaz ve petrol stoklayıp stoklamadığı konusunda ise kesin bir bilgi yok. Öte yandan, Suudi Arabistan'ın üretimi artırma açıklamasının etkisiz olması piyasanın geleneksel kaldıraçlarının bugün ne kadar etkisiz olduğunu gösteriyor. Petrol fiyatlarını neler artırıyor? - Zayıf dolar nedeniyle emtiaya akan para, - İran'la askeri çatışma olasılığı, - Artan maliyetler, petrol sektörü yatırımlarında kronik gecikmeler, - Kıt petrol kaynakları ve uzun dönem üretim düşüşleri kaygıları, - Gelişen ülkelerin çoğunda süren talep artışı, - Yükselişin süreceği beklentisiyle petrole spekülatif yatımlar.