"Fazla soğutursak dondururuz"

BAKÜ/ANKARA  - Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye'nin 2023 yılı hedefine ulaşması için yüzde 5,5 ila 6 büyümesi gerektiğini belirterek, "Ekonomiyi daraltmaya kalkarsak iyi yapmayız. Faizleri yüksek tutup ekonomiyi soğutmaya çalışırsak fazla soğuturuz ve elimizde donmuş bir ekonomi kalır" dedi. Bakan Çağlayan, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Ekonomiden Sorumlu Bakanları 2'inci Toplantısı'nın ardından basın mensuplarıyla bir araya geldi.

Temaslarının oldukça verimli geçtiğini ifade eden Çağlayan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile ticaretten siyasete, işbirliği anlaşmalarından olimpiyatlara kadar birçok konuda konuştuğunu söyledi.

"Tercihli ticaret anlaşması talebinde bulunduk"

İki ülkenin, karşılıklı yatırımların geliştirilmesi hususunda büyük oranda mutabakat sağladığını belirten Bakan Çağlayan, şu bilgileri verdi: "Azerbaycan Ekonomik Kalkınma Bakanı Şahin Mustafayev başkanlığındaki bir heyet Türkiye'ye gelecek ve birbirimizin sektörlerini karşılıklı tarayacağız. Burada, bilişim teknolojileri başta olmak üzere turizm ve gıda sektörlerinde karşılıklı iş yapabilme görüşülecek. Azeri kardeşlerimize Sumgayıt şehrinin yeni bir sanayi kenti olarak inşa edilmesinde her türlü tecrübemizi aktaracağız. Sumgayıt'ta belli sektörler başta olmak üzere Türk firmalarını yatırıma davet ettiler. Belki ileride burada bir Türk özel ekonomik bölgesi de kurabiliriz. Bunun dışında Bakanlık bürokratları tarafından yeni teşvik sistemiyle ilgili Azeri yetkiliklere bilgi verildi."

Türkiye ile Azerbaycan arasında tercihli ticaret anlaşması yapılması, ticaret ve yatırımın artırılması noktasında talepte bulunduğunu dile getiren Çağlayan, Türkiye, Azerbaycan ve Kırgızistan arasında ortak serbest ticaret alanı oluşturma çabasında olduklarını, bu bölgenin daha sonra gümrüksüz bir yapıya doğru gitmesini istediklerini söyledi.
Bakan Çağlayan, Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Ekonomiden Sorumlu Bakanları Toplantısı'nın 3'üncüsünün İstanbul'da olacağını anımsatarak, bu toplantının, bakanlar ve bürokratların yanında iş adamlarının da katılımıyla daha geniş kapsamlı olacağını ve toplantı kapsamında bir de fuar düzenleneceğini bildirdi.

"İşlem maliyetleri cüzi oranlara çekilmeli"

Türk bankacılığının etkin bankacılık düzenleme ve denetleme mekanizması sayesinde 2009 krizini sıkıntısız atlattığına işaret eden Çağlayan, bu gelişmeye karşın bazı bankaların daha çok para kazanmak için alışkanlıklarına devam ettiğine dikkati çekti.
Bakan Çağlayan, birçok bankanın daha KOBİ dostu, daha girişimciden yana politikalar izlerken, bir grup bankanın bir koyundan iki hatta üç post çıkartma gayretinde olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti: "Bir koyundan iki ya da daha fazla post çıkartmaya çalışan bankacılık sistemi tefecilik sistemidir. Ben buna 'bankacılık' diyemem. Çünkü faizin faizi hesaplanıyorsa artık orada tefecilik yapılıyordur. Benim en çok rahatsız olduğum nokta, sayıları az da olsa bazı bankalarımızın hala tefeci zihniyetinde olması. Gelen şikayetler de bu yönde. Bankacılık ve finans çok önemli. Borçlarını yapılandırmak isteyen bazı kuruluşlara faizinin faizini hesap eden bir anlayış ile borçlunun yatırdığı parayı, ana paranın ilk faizi sayıp, ana paraya tekrar faiz işleten bir mantık var ortada. Bunların hepsinin notları bende mevcut..."
Çağlayan, bankaların uyguladığı işlem maliyetlerinin de önemli bir sorun olduğunu dile getirerek, bu konuda ise "bir koyundan beş post çıkarmak" isteyen bankaların olduğunu üzülerek gördüğünü söyledi.

İşlem maliyetlerinin çok yüksek olduğunu ve daha cüzi oranlara çekilmesi gerektiğini savunan Çağlayan, "Benim derdim, bu haksız bir uygulama. İşlem maliyetleri daha cüzi oranlara çekilmeli. Bankacılık demek sadece cüzdani değil hem vicdani hem de cüzdani bir mesele" dedi.

"Hedefe ulaşmak için yüzde 6 büyüme gerekli"

Yüzde 4 civarında büyümenin Türkiye'nin 2023 hedeflerine uygun olmadığını ve ülkenin daha yüksek oranlarda büyümeye ihtiyacının olduğunu savunan Çağlayan, yeni teşvik paketinin hedefleri arasında Türkiye'nin son yıllarda alıştığı yüzde 5'in üzerindeki büyümenin yakalanmasının da olduğunu belirtti.
Bakan Çağlayan, Türkiye'nin büyümeyi sağlayacak ve ekonomiyi soğutmayacak tedbirlere ihtiyacı olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
"2023 hedefine ulaşmak Türkiye'nin yüzde 5,5 ila 6 büyümesinden geçer. 'Yumuşak iniş' dedik, evet bu yumuşak inişin güzel de bir kalkışının olması lazım. Türkiye ekonomisi 2009 krizini büyüyerek aştı. Bu süreçte faizleri düşürdük. Yeni teşvik sistemi Türkiye'yi büyütmek, istihdamı ve ihracatı artırmak isteyen bir teşvik sistemi. Bir başka kurum buna kısa vadeli bakar ama ben ekonomi bakanı olarak orta ve uzun vadeli bakıyorum. Ekonomiyi daraltmaya kalkarsak iyi yapmayız. Mesela biz, faizleri yüksek tutup ekonomiyi soğutmaya çalışırsak fazla soğuturuz ve elimizde donmuş bir ekonomi kalır."