Sacda 'yüksek tansiyon'

Mehmet ÖZTEK

İSTANBUL - Sac fiyatların son dönemde art arda zam görmesi, sanayici ile demir-çelik üreticilerini karşı karşıya getirdi. Özellikle beyaz eşya, otomotiv gibi sacı yoğun olarak kullanan firmalar yüksek fiyatlardan ve yeterli ürün bulamamaktan şikayetçi. Firmalar, sac ithalatında uygulanan yüzde 13-14 oranlarındaki vergilerin düşürülmesini talep ediyor. Demir-çelik üreticileri ise kriz sonrası piyasaların yeniden şekillendiği dönemde geçildiğini, dengelerin önümüzdeki dönemde oturacağını belirtiyor.

Yaşanan sorunları piyasa koşullarında çözemeyen taraflar, konuyu Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'e iletti. Ankara'da 30 Haziran'da Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü ASO Toplantı Salonu'nda aralarında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarlığı, DTM, Gümrük Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı yetkilileri, beyaz eşya üreticileri, beyaz yan sanayicileri ile demir çelik üreticilerinin bulunduğu geniş katılımlı bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda hazırlanması kararlaştırılan rapor 2 Temmuz'da Bakan Ergün'e sunulduğu belirtildi.

İSO Meclis Üyesi ve Yelken Kalıp Genel Müdürü Bekir Yelken, son dönemde sacda yaşanan sorunlar nedeniyle yaklaşık 9 bin firmanın zorda kaldığını söyledi. Sorunların acil olarak çözümü konusunda İSO üyesi firmalardan yoğun talep aldıklarını belirten Yelken, ''Aralarında beyaz eşya, otomotiv, klimacılar, makinecilerin bulunduğu firmalar sorunlarını bize iletti. Biz de sorunu 27 Haziran'da Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'e aktardık. Sonuçta kamu ve özel sektör olarak bir araya geldik. Konun bir ay içerisinde çözülmesini bekliyoruz'' dedi.

Yelken: Paramızla bile mal bulamıyoruz

İthalat sacda yüzde 5 olan vergilerin bu yıl başında alınan bir kararla yüzde 13-14 oranlarına çıkarıldığını vurgulayan Yelken, bunun nedeni olarak ERDEMİR'i korumak olduğunu söyledi. Türkiye'nin toplam sac tüketiminin sadece yüzde 25'inin ERDEMİR tarafından karşılandığını kaydeden Yelken, ''Yüzde 75 oranında ithal mal kullanıyoruz. Ancak artan maliyetler nedeniyle küresel pazarlarda mallarımızın rekabet etme şansı zora giriyor. Artık paramızla bile mal bulamaz olduk'' diye konuştu.

Önay: ERDEMİR korunmak isteniyor

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD) Yönetim Kurulu Başkanı Dilek Temel ise, konunu çözüm için çalışmaları sürdürdüklerini söyledi. Beyaz Eşya Yan Sanayiciler Derneği (BEYSAD) Başkanı Murat Önay, sorunun Türkiye'nin en büyük sac üreticisi ERDEMİR'in iç piyasaya yeterli ürün vermemesinden kaynaklandığını belirtti. ÖTV indirimi sayesinde beyaz eşyada stokların tükendiğini vurgulayan Önay, şunları söyledi: ''ERDEMİR'i korumak adına ithal sacda yüzde 5 olan vergiler yıl başında bir kararla yüzde 13-14'e çıkarıldı. Bunun amacı krize karşı ERDEMİR'i korumak. Yurtdışında bu kadar yüksek vergiler ile sac alınınca fiyatlar çok yüksek oluyor.''

Koçtürk: Artan vergiler ithalatta sorun yaşatıyor

Turktrade Yönetim Kurulu Başkanı ve Kibar Ticaret Genel Müdürü Serdar Koçtürk, ERDEMİR'i koruma adına birçok firmanın mağdur olduğunu söyledi. Köçtürk şunları söyledi: "Yılbaşında sıcak sac ile soğuk sac ithalatında yüzde 5 olan vergiler yüzde 13-14 oranlarında artırıldı. Bunun temel nedeni ERDEMİR'i korumak. Ancak ERDEMİR, ihracatını artırarak iç piyasada ürün sıkıntısı yaşanmasına neden oluyor. ERDEMİR tonunu 410 dolara ihraç ederken, iç piyasa tonu 480 dolara ürün satıyor. Sıcak sacda tek üretici olması nedeniyle piyasa şu an sac sıkıntısı yaşıyor. Yüksek vergiler nedeniyle Rusya ve Ukrayna, Türkiye yerine ucuza daha çok mal satabileceği Mısır, Suriye ve Irak'a yöneliyor. Bu nedenle ithal sac konusunda sorun yaşanıyor. Koruma durumu devam etmesi halinde ileriki dönemde AB ile sorun yaşayabiliriz.''

Yayan: Firmalar stok yapmadı ERDEMİR ihracata yöneldi

Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan ise, Türkiye'nin tek sac üreticisi olan ERDEMİR'e tüm firmaların sahip çıkması gerektiğini söyledi. Bu yılın ilk beş ayında dünya çelik üretimin yüzde 21, Türkiye'nin ise yüzde 18.3 düştüğüne dikkat çeken Yayan, şu an geçiş döneminin yaşandığını belirtti. Yayan şunları söyledi: "Dünya çelik üreticileri demir cevheri fiyatının büyük oranlarda düşmesini bekliyorlardı. Bu nedenle bir süre üretim artışına gitmediler. Türkiye'de ise başta beyaz eşya ve otomotivciler olmak üzere kimse stok yapmayınca ERDEMİR yurtiçinde yeterli talep alamadı. Bu nedenle ihracata yöneldi. Ancak ÖTV indirimi nedeniyle beyaz eşyada üretim artınca ani talep nedeniyle bir sıkıntı oluştu. Ancak firmaların yerli üretimi koruma adına getirilen vergilere karşı çıkması makul görünmüyor. Bu aşamada ERDEMİR'i suçlamak haksızlık olur. ERDEMİR'in ayakta kalması firmaları yurtdışı gelişmelere karşı koruyacaktır.''

İlk 5 ayda sac üretimi % 20.7 düştü 

Kaynak: DÇÜD

Beyaz eşyanın ilk beş aylık tablosu (Adet)

Ankara'da sac zirvesi

Ankara'da 30 Haziran'da Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü ASO toplantı salonda düzenlenen toplantıya katılan bazı isimler:

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ali Boğa, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürü Mesut Gülcüler, DTM İthalat Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Sever, Gümrük Müsteşarlığı Gümrük Uzmanı Barış Nalçacı, Hazine Müsteşarlığı Uzman Yardımcısı Bekir Karaibrahim, DÇÜD Genel Sekreteri Veysel Yayan, TÜRKBESD Başkanı Dilek Temel, BEYSAD Başkanı Murat Önay, ERDEMİR Genel Müdür Yardımcısı Günhan Beşe, Turktrade Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Koçtürk, İSO Meclis Üyesi Bekir Yelken, İSO Genel Sekreter Yardımcısı Yardımcısı Haktan Akın, Borçelik  Satış Yetkilisi Bülent Özgür Koruyucu, Arçelik Satın Alma Yöneticisi Ogün Erdal, Vestel Beyaz AŞ Satın Alma Müdürü Koray Kırış."