Sanayici kadınların 8 Mart manifestosu

Özlem ERMİŞ BEYHAN

İSTANBUL - Türkiye'nin, inşaat ve madencilik gibi erkek egemen sektörlerde bile iş yapan, dev markalar yaratan, hiç gidilmeyen pazarları ele geçiren çok başarılı kadın sanayicileri var. Sayıları az, ancak onlar güçbirliğine giderek hem bu sayıyı artırabileceklerine, hem de sorunlarına çözüm bulacaklarına inanıyorlar. İSO'da 18 kadın üye bulunuyor. Bu sanayici kadınlar, İSO Meclis Başkanı Zeynep Bodur Okyay'ın liderliğinde bir araya gelerek Kadın Sanayiciler Platformu'nu oluşturdu. Platform, temel bakışını ortaya koymak için 8 Mart Manifestosu'nu yayınladı.
Basınla bir araya gelen Kadın Sanayiciler Platformu üyeleri, kadının her konudaki farklı yaklaşımına bir örnek olarak, yol haritalarını belirlemek üzere gazetecilerin önerilerini dinledi ve tartıştı. Zeynep Bodur Okyay, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, "Sanayinin dokunduğu yerde hayat değişir. Hele bir de bunun başında bir kadın olursa, bunun Türkiye'nin ekonomik ve sosyal sorunlarının çözümü olacağına inanıyorum" dedi.

'Nezih Demirkent bize desteğin öncüsüydü'

Okyay, platformun çok sayıda kadın sivil toplum örgütüne destek veren, yardım eden bir pozisyonda olacağını belirterek, "Böylece Türkiye'de ilk kez sanayici kadınların da bir platformu olacak" dedi. Platform ilk hedef olarak, yönetim kurullarına daha çok bağımsız kadın üye sokabilmek için çalışma kararı aldı. Sanayici kadınlar, yönetimdeki kadın sayısının artmasının sanayide az sayıda olan kadın çalışanlara pozitif ayrımcılık yapılmasında etkili olacağını düşünüyor. Okyay, konuşmasında kadın sanayicilere destek konusunda DÜNYA Gazetesi Kurucusu Nezih Demirkent'i de andı. Okyay şöyle konuştu: "Kadın sanayicilere ilk desteği Nezih Demirkent vermiştir. Benim ilk çalışmaya başladığım yıllardı, 1990'ların ortaları... DÜNYA Gazetesi, Anadolu'dan kadın sanayicileri ödüllendirdi. Orada öyle hikayeler duydum ki, çok daha erkek egemen bir dönemdi o yıllar ve Anadolu'daki sanayici kadınların başarıları çok ilham vericiydi..." Toplantının tüm katılımcıları, sözlerini söyleme, platforma bir katkıda bulunma şansını buldu. İSO Yönetim Kurulu Üyesi Sultan Tepe, "STK'lardaki kadın sayısı artmalı" dedi. İSO Meclis Üyesi Aynur Ayhan, şirketinde alüminyum enjeksiyon makinesi kullanan kadınlar olduğunu anlatırken, Tat Gıda Sanayi Genel Müdürü ve İSO Meclis Üyesi Arzu Aslan Kesimer, "Sanayide çok az sayıda kadın genel müdürden biriyim. İşe alımda kadınlara pozitif ayrımcılık yapıyorum, bu sayede şirkette kadın çalışan sayısını artırabildik" diye konuştu. Uzay Kimya'nın kurucusu ve İSO Meclis Üyesi Sevda Arıkan ise tüketimi kadınların yönlendirdiğini belirterek, "Ar-Ge ve yönetimde kadınlar artarsa, trendler daha iyi yakalanır. Otomobillerde hala çantamızı koyacak yer yok. Bir kadın otomotiv yöneticisi olsa bunu düşünürdü. Erkeklerin aklına kadın deyince pembe otomobil geliyor" dedi.

Kadın sanayiciler birleşti

Zenep Bodur Okyay liderliğinde İSO Meclis Üyeleri Arzu Aslan Kesimer, Aynur Ayhan, Meslek Komitesi Başkanları Güldal Şeyda Çağlayan ve Sevda Arıkan, Meslek Komitesi Üyeleri Efsane Turan, Taç Kılavuz Öktem, Fahriye Yüksel, Güzin Kurt ve Elif Ata, İstanbul Kadın Girişimci İSO Temsilcisi Ayşegül Çapan ve Genç Kadın Girişimciler İcra Kurulu Üyesi Ebru Tanrıverdi, platformun ilk toplantısında bir araya geldi.

• Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki kadın milletvekili oranı 1935 yılında %4.5 iken, 2013 yılında bu oran %14.4'e yükseldi.

• Türkiye'de 2013 yılında kamusal alanda üst düzey kadın yönetici oranı %9.3.

• Bilgisayar ve internet kullanım oranları 2013 yılında 16-74 yaş grubundaki kadınlarda %38.7.

• Avrupa Birliği üyesi ve aday ülkeler arasında kadınların işgücüne katılma oranının en düşük olduğu ülke Türkiye.

Kadının işgücüne katılım hedefi yüzde 50'ye revize edilmeli

1. KADIN İSTİHDAMI ÖZENDİRİLMELİ

Sorun: Gelişmiş ülkelerde kadının işgücüne katılımı yüzde 60-80. Kadın istihdamındaki 5 puanlık artış, yoksulluğu yüzde 15 azaltıyor. 2023'te Türk kadınının işgücüne katılımının ancak yüzde 38'e çıkmasını hedefl eniyor.

Talep: Hedef yüzde 50'ye revize edilmeli ve kadın istihdamının önündeki tüm engeller kaldırılmalı.

Çözüm: Bu yönde bir ulusal kadın istihdamı stratejisi oluşturulmalı.

2. KADIN GİRİŞİMCİ ORANI % 25'E ÇIKARILMALI

Sorun: Kadın girişimci oranı ABD'de yüzde 41, AB'de yüzde 28, OECD'de yüzde 25, Türkiye'de ise sadece yüzde 6. Bu, kabul edilemez.

Talep: Oran ilk etapta OECD ortalamasına çıkarılmalı.

Çözüm: Kadın girişimciliğini teşvik mekanizmaları sil baştan oluşturulmalı. Acilen bir Ulusal Kadın Girişimciliği Strateji Belgesi hazırlanmalı. Somut hedefl er belirlenmeli.

3. SİYASET VE SİVİL TOPLUMDA KADININ ADI OLMALI

Sorun: 550 milletvekilinin 79'u kadın. Toplumda kadın erkek sayısı eşitken Meclis'in ancak yüzde 14'ü kadın. Ve bu oran Cumhuriyet tarihinin en iyisi!

Talep: Siyasette kadın temsili arttıkça demokrasi kalitesi yükseliyor. TBMM ve yerel yönetimlerde kadın temsilinin yükselmesini istiyoruz.

Çözüm: Siyasi partiler ve seçim yasaları değiştirilmeli. Genel seçimlerde kadın kotası, bir sonraki yerel seçimlerde başta kadın adayların yarışacağı bölgelerin dizaynı olmak üzere kadın temsilini artıracak her türlü pozitif ayrımcılık düzenlemesi gündeme getirilmeli.

4. KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ GÜVENCE ALTINA ALINMALI

Sorun: Dünya Ekonomik Forumu'nun 2013 cinsiyet ayrımcılığı raporuna göre 136 ülke arasında Türkiye'nin yeri 120'ncilik...

Talep: Kadın-erkek eşitliği politikalarının uluslararası direktif ve uygulamalara uygun hale getirilmesini istiyoruz.

Çözüm: Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ortadan kaldırılması, kadının ayrımcılığa uğradığı tüm alanların yeniden yapılanması ve ataerkil yapıların dönüştürülmesi ile mümkün. AB mevzuatında yer alan kadın erkek eşitliğine dair 4 anlaşma maddesi ve 13 direktife uygun yasal düzenleme yapılmalı.

5. TÜM KADINLARIMIZ OKUMALI-YAZMALI

Sorun: Eğitim temel sorun. 2.6 milyon Türk kadınının okuma yazması yok. Okuma yazma bilmeyenlerin yüzde 82'si kadın...

Talep: Kadınların yüzde 100'ü okuma yazma öğrenmeli.

Çözüm: Kapsamlı bir okuma yazma seferberliği başlatılmalı. Bu, Çözüm Paketi ile birlikte ele alınmalı.

6. KADINLARIMIZ EN AZ LİSEYİ BİTİRMELİ

Sorun: 18.5 milyon kadınımız eğitimsizlik ya da yetersiz eğitim nedeniyle ya ucuz işgücü ya da toplumsal hayatın dışında.

Talep: Kızlarımızın ortalama eğitim süresi 11 yıla çıkartılmalı.

Çözüm: Erken çocukluk eğitimi, zorunlu eğitimin içine alınmalı, toplumsal cinsiyet temelinde bütçelemenin yapılması, kalıp ve yargıların ortadan kaldırılmasına yönelik farkındalık sağlayan eğitim programlarının ailelere, yöneticilere, öğretmen, öğrenci ve karar vericilere uygulanması gerekiyor.