Sanayicinin belini bükecek elektrik faturası Çin ile rekabet eden tekstilciyi vuracak

İSTANBUL - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK), TEDAŞ'ın zam talebini onaylaması ile birlikte 1 Temmuz'dan itibaren geçerli olan zam dalgası, sanayicilerin enerji faturasını ciddi oranda kabartacak. Otomotivden, tekstile gıdadan inşaata kadar birçok sektörü olumsuz etkileyecek olan elektrik zammı, üreticilerin belini bükecek. Uzakdoğu ile rekabet eden tekstil sektörü en fazla etkilenecek sektörlerin başında yer alıyor. Otomotiv yan sanayiinde yıllık üretim maliyetini yaklaşık 180 milyon Euro'ya çıkartacak olan elektrik zammı, gıda fiyatlarındaki artışı ise daha çok tetikleyecek. Küresel alanda rekabet edebilme becerisi en yüksek sektörlerden biri olan inşaat sektöründe de elektrik zammının maliyet artışlarını olumsuz etkileyerek, sektörün rekabet gücünü kıracağı ve ihracatın önünde de engel oluşturacağı söyleniyor. Otomotivcinin cebinden 180 milyon Euro çıkacak Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD), sanayi kullanımında enerji fiyatlarına yapılan yüzde 22'lik zammın yıllık üretim maliyetini yaklaşık 180 milyon Euro'ya çıkartması bekleniyor. Otomotiv yan sanayiinde kullanılan plastik, cam, saç, alüminyum, tekstil gibi ana girdi ürünlerinde, enerji sarfiyatının birim başına yüzde 3 ile yüzde 12 oranında etkisi olacağının hesaplandığını söyleyen TAYSAD Genel Sekreteri Özlem Gülşen, "Böyle bakıldığında sadece TAYSAD üyeleri için yıllık ortalama enerji yükü 115 - 180 milyon Euro seviyesine yükselecek. Şu anda birim maliyeti 12 Euro olan bir plastik parça, zamdan sonra 0,08 Euro parça başına artış görecek. Bu parçadan 500 bin adet üretildiğini düşündüğümüzde 40 bin Euro'luk ek bir fatura ortaya çıkacak" dedi. Uludağ Taşıt Araçları Yan Sanayi İhracatçıları Birliği Başkanı Erkut Özerman ise enerji maliyetinin döküm sanayiine yüzde 10'luk yansıması olacağını söyledi. Özerman, enerjinin yanı sıra demir-çelik fiyatlarına gelen zammın maliyetleri ciddi oranda artıracağını ifade etti. Zam, gıdayı da vurur, fiyat artışı kaçınılmaz Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, "Yüzde 22 zam oranı bu işin bugün görünen yüzüdür. Özellikle son 6 ayda elektriğe gelen zamlarla bu oran yüzde 40'ı geçti. Zaten tarımsal hammadde girdilerinde son yıllarda yaşanan yükseliş nedeniyle zamlanan gıda fiyatları, bu son zam ile birlikte fiyat artışı olarak ister istemez maliyetlerimize dolayısıyla da son ürün fiyatına yansıyacaktır. Zamlardan doğan bu yük, yine tüketicinin üzerine binecektir" dedi. Gıda sektörünün ihracat ayağı ile ilgili de görüş bildiren Kopuz, son zamlarla maliyetleri iyiden iyiye artan gıda üreticisinin, uluslararası piyasalarda rekabet edemez hale geleceğini söyledi. 'Hiç bir sektör yüzde 22 zammı kaldıramaz' Türkiye Tekstil İşverenleri Sendikası Başkanı Halit Narin, elektrik zamlarının başta tekstil ve konfeksiyon sektörleri olmak üzere sanayie ağır bir yük getireceğini söyledi. Uzakdoğu ile rekabette en fazla çarpışan tekstil sektörünün diğer sektörlerden daha çok etkileneceğini ifade eden Narin "Bu yüzden bizim sektörümüz bundan çok rahatsız olacak. Ağır baskı altına girecek" dedi. Zam oranının yüzde 10'lardan başlayarak kademe kademe yapılmasının daha doğru olacağını dile getiren Narin, "Bugün Türkiye ekonomisinde hiç bir sektörün yüzde 20'ler düzeyindeki zamlara hazırlıklı olmadığını herkesin kabul etmesi lazım. 'Çaremiz yoktu' demek çare bulacak kişilerin söyleyeceği bir şey olmamalı. Çareyi onlar bulacak, çaremiz yoktu demek kafi değil" diye konuştu. Tekstil fabrikalarının maliyetlerinin yüzde 15-20'sinin elektrik giderlerinden oluştuğuna dikkat çeken Narin, "Yüzde 15-20 maliyetin üstüne bir yüzde 20 zam koyarsanız bu toplamda yüzde 4-5'e gelir. Sanayici yüzde 4 kazanmıyor ki" dedi. Tüm İç Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Bahri Özdinç, hazır giyim sektörünün üretim maliyetleri içinde elektriğin payı çok fazlaymış gibi görünmese de zamlardan dolaylı olarak kendilerinin de etkileneceğini söyledi. "Elektrik ve doğalgaz zamları inşaat sektörünün rekabet gücünü kırıyor" İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, yüzde 22 oranındaki elektrik zammının Türk inşaat sektörünün rekabet gücünü azaltacağını kaydetti. Türkiye'nin küresel alanda rekabet edebilme becerisi en yüksek sektörlerinden biri olan inşaat sektörünün elektrik ve doğalgazdaki maliyet artışlarından olumsuz etkilendiğini, sektörün rekabet gücünü kıran maliyet artışlarının ihracatın önünde de engel oluşturduğunu bildirdi. Enerji maliyetinin inşaat malzemesinde girdi maliyetlerine etkisinin yüzde 20-40 arasında değiştiğini söyleyen Turan, "Bu etki çimento, toprağa dayalı ürünler, yalıtım ürünleri, cam ve çelik gibi enerji ihtiyacı yüksek üretim alanlarında fazla oluyor. Yüksek enerji maliyeti hem üretim sırasında, hem de ihtiyaç duyulan hammadde maliyetlerinin yükselmesi nedeniyle inşaat malzemesi birim fiyatlarında artış yaşanmasına yol açacak" diye konuştu. Elektrik zammından yakınan bir diğer sektör de turizm oldu. Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı Ahmet Barut, elektrik zammının otelcileri etkileyeceğine işaret ederek, elektrik zammının, 300 odalı bir otele 25 bin YTL ilave maliyet yapmış olduğunun altını çizdi. Enerji tasarruflu ampul satışı arttı Elektrik zammının ardından enerji tasarruflu ürünlerine olan ilginin artmasına neden olacak. Özellikle enerji tasarruflu ampullere yönelik talepteki artış dikkat çekici. Sektörün önemli oyuncularından Osram'ın CEO'su Erol Kırılmaz da bu gelişimi doğruluyor. Enerji tasarruflu ürün satışında ciddi bir artış olduğunun altını çizen Erol Kırılmaz, akkor flamalı ampullerin çok yakın bir dönemde kalkacağına işaret etti. Kırılmaz AB'de de bu konunun görüşüldüğünü bu durumun kısa zamanda Türkiye'ye de yansıyacağını dile getirdi. Kırılmaz, bu yıl sonunda enerji tasarruflu ürün satışında geçen yıla göre yüzde 80 artış beklediklerini kaydetti. Osram Ampul Ticaret AŞ Satış Müdürü Serkan Özkök ise satışlarının yüzde 60'ının sadece enerji tasarruflu ürün satışından elde edildiğini açıklayan Özkök, en geç 2010 yılı itibari ile akkor flamanlı ampullerin piyasadan kalkacağının altını çizdi. 'Kriz kuşağı' takan sanayici tasarruf için harekete geçti Sanayiciler, elektriğe yapılan yüzde 22'lik zamma tepkisini sürdürürken, yeni tasarruf tedbirleri için de plan ve strateji geliştiriyor. Daha az enerji tüketimi için cihazlarını yeniden gözden geçiren, kaçak tespiti yapan sanayiciler, üretimin en büyük girdisi enerjide tasarrufa gitmenin yollarını araştırıyor. Entegre üretim tesisleri Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi'nde kurulu bulunan Türkiye'nin köklü tekstil kuruluşlarında Sabancı Holding bünyesindeki Bossa Denim ve Spor Giyim İşletmeleri Planlama ve Koordinasyon Grup Müdürü Ersen Alptekin, elektriğe yapılan yüzde 22'lik zammın sanayicinin belini bükeceğini söyledi. Başta enerjide olmak üzere artan maliyetler nedeniyle sanayicinin rekabet etme şansının azaldığını belirten Alptekin, "2001 krizinin patlak verdiği dönemlerde sanayiciler enerji de dahil olmak üzere tüm kalemlerde tasarrufa gitmişti. O zamanlar biz de normal ışık veren cihazların ampullerini tasarruflu ampullerle değiştirmiş, makinelerdeki motor boylarını küçülmüştük. Sadece aydınlatmaya yönelik 30-40 bin YTL harcamıştık. Şu anda da yine kriz kuşağımızı taktık. Enerji kazanım çalışmaları yönünde çeşitli projeler üzerinde duruyoruz" dedi. Kendi elektriklerini grup bünyesinde üretme yönünde çalışmalarının olduğunu belirten Alptekin, şunları kaydetti: "Kojenerasyon tesisinin kurulması yönünde holding olarak alınmış birtakım kararlar var. Proje hazır. Henüz hayata geçmedi ama tesisin kurulması halinde holding şirketleri faydalanacak. Birkaç yıl içerisinde devreye girebilir." Adana OSB'de kurulu tesislerinde çelik hasır, hazır demir, çelik tel ve galvanizli-galfanlı tel imal edip, ağırlıklı olarak dış pazara çalışan ve 60'a yakın ülkeye ihracat gerçekleştiren Güney Çelik Hasır Demir Mamulleri Sanayi Ticaret AŞ'nin Genel Müdürü A. Ferhat Akgüngör ise, elektriğe uygulanan yüksek oranlı zamların başta ihracatçıları sıkıntıya soktuğunu söyledi. Enerji maliyetleri Türkiye'den daha az olan ülkelerle rekabet etmekte zorlandıklarını belirten Akgüngör, "Böyle olunca Türk sanayicisi ya üretim yapamaz hale geliyor, fabrikayı durduruyor ya da tasarrufa gidiyor" dedi. Mensa'dan 1 milyon dolarlık tasarruf yatırımı Ulutaş Şirketler Grubu bünyesindeki Mensa Mensucat Sanayi ve Ticaret AŞ'nin İcra Kurulu Başkanı Faik Ulutaş, enerji tasarrufuna yönelik sürekli olarak yeni yatırımlar yaptıklarını söyledi. Mensa'nın enerji ihtiyacını kendi kojenerasyon tesisinde ürettiğini, dolayısıyla devletin uyguladığı tarifeye göre elektriği yüzde 50 daha ucuz kullandığını belirten Ulutaş, şunları kaydetti: "Enerji maliyetlerini düşürmeye yönelik yıllara göre yaptığımız toplam yatırım 20 milyon doları buldu. Bu yatırımlar sayesinde Mensa, enerjideki olumsuzluklardan minimum etkileniyor. Rekabet edebilirliliğimizi de buna bağlıyoruz. Şimdi doğalgaz fiyatlarının artması nedeniyle yeni yatırımları gündemimize aldık. 1 milyon dolarlık yeni yatırım yine olacak."