”Sermaye bulabilirsek büyüme çabuk olur”

İZMİR - Türkiye Bankalar Birliği Genel Sekreteri Ekonomist Doç. Dr. Ekrem Keskin, Türk ekonomisinin dışarıdan kaynak buldukça büyüdüğünü, bulamadıkça büyümenin düştüğünü belirterek, "Büyüme 100 birimken, 90'a indik, 95'e çıkmaya çalışıyoruz. 100 için 3 yıl gerekiyor. Sermaye bulabilirsek çıkış daha çabuk, bulamazsak daha yavaş ve uzun vadede olacaktır" dedi.

Keskin, İzmir Sanayici ve İşadamları Derneği (İZSİAD) tarafından düzenlenen toplantıda, "Türk Ekonomisi ve Özel Sektörünü Önümüzdeki Dönemde Etkileyecek Gelişmeler-Çözüm Önerileri" konulu bir sunum yaptı.

"Toparlanma yeni başlıyor"

Son krizle birlikte dünya ekonomisinde tarihte yaşanan en ciddi sıkıntılardan birinin yaşandığını belirten Keskin, "Çünkü bu, küresel bir kriz. Domuz gribi gibi her ülkeyi etkiliyor" dedi.

Keskin, krizi aşmak için son dönemde olumlu gelişmelerin yaşandığını, küresel bazda sorunlara küresel çözüm arayışlarının olduğunu, ekonomilerdeki küçülmenin azaltılması için gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortak çalışmalarının görüldüğünü söyledi.

Dünya ekonomisinde toparlanmanın yeni başladığını, daralmanın yavaşladığını, ancak büyümenin zaman alacağını anlatan Keskin, dış ticarette düşüş olduğunu, ama düşüşün ivme kaybettiğini, petrol ve emtia fiyatlarında düşüşün de toparlanma sürecine girdiğini dile getirdi.

Türkiye'ye etkileri

Krizle birlikte Türkiye'de ekonomik faaliyetlerin hızla küçüldüğünü, işsizliğin arttığını kaydeden Keskin, "Geçmiş dönemlerle en temel fark da eskiden daralma dönemlerinde yüksek enflasyon yaşanırdı, şimdi düşük enflasyon yaşanıyor" dedi.

Keskin, Türkiye'de reel faizlerin ve enflasyonun düştüğünü, bütçe açığının arttığını, sermaye akışının azaldığını, borçların çevrilmesinin çok daha önemli hale geldiğini, bankaların sorunlu kredileri yönetmekle uğraştığını ve şimdi bu konuda çok daha dikkatli davrandıklarını anlattı.

Hükümetin büyümenin yeniden başlatılmasına ve işsizlikle mücadeleye ağırlık verdiğini kaydeden Keskin, "2001'den daha şiddetli küçülme yaşıyoruz. 2002'de gelen büyüme şimdi de gelir mi sorusunu yaşıyoruz" şeklinde konuştu.

Daralmanın asıl nedeninin sabit sermaye yatırımlarındaki azalma olduğunu, bu dönemde özel sektör yatırımlarının hızla gerilediğini belirten Keskin, "Türkiye'nin büyümesinin en önemli dinamiği dışarıdan kaynak bulabilmesi. Türkiye dışarıdan kaynak buldukça büyüyor, bulamadıkça büyüme düşüyor" dedi.

Türkiye'de bu dönemde geçmişten farklı olarak kredi arzı ve talebinin aynı anda etkilendiğini dile getiren Keskin, bu durumu etkileyen faktörleri anlattı.

Keskin, "reel sektörde firmaların birbirine olan 'kredisi' de azaldı. Birbirlerinin çeklerini, senetlerini kabul etmediklerini görüyoruz. Yani ticari krediler de azaldı. 2001 krizi krediyi daralttı, bu da ekonomiyi daralttı. 2009'da ekonomideki daralma kredi arz ve talebini aşağıya çekti" diye konuştu.

Ekrem Keskin, "Büyüme 100 birimken, 90'a indik, 95'e çıkmaya çalışıyoruz. 100 için 3 yıl gerekiyor. Sermaye bulabilirsek çıkış daha çabuk, bulamazsak daha yavaş ve uzun vadede olacaktır" diye konuştu.