Sıcak para hacmi 4 ayda 23.5 milyar dolar eridi

İSTANBUL - ABD'deki ve resesyon kaygısıyla küresel finans sisteminde yaşanan kriz tehdidi ve belirsizliklere iç siyasi istikrarsızlık algısının eklendiği bu yıl "sıcak para" olarak adlandırılan yabancı yatırımcıların Türkiye'deki portföy yatırımlarının hacminde hızlı bir küçülme yaşandı. Yabancıların Türkiye'deki portföylerinin toplam değeri, yılın ilk dört ayında yüzde 22 oranında 23.4 milyar dolar küçüldü. Yabancı yatırımcıların Türkiye'de büyük bölümü borsa ve DİBS'te bir bölümü de mevduat hesaplarında tutulan portföylerinin 28 Aralık 2007 itibariyle 107 milyar dolar olan toplam değeri, ocak sonunda 95 milyar 730 milyon, şubat sonunda 92 milyar 644 milyon ve 28 Mart 2008 itibariyle 81 milyar 384 milyon dolara geriledi. Nisan ayında ise özellikle ikinci yarıda yaşanan görece toparlanmayla söz konusu portföyün değeri 83 milyar 572 milyon dolar oldu. Böylece yabancıların "sıcak para" olarak da adlandırılan Türkiye'deki portföy yatırımlarının hacmi ocak-nisan döneminde net olarak yüzde 21.9 oranında 235 milyar 467 milyon dolar küçüldü. Dört aylık dönemdeki küçülmenin 11 milyar 260 milyon dolarlık bölümü, küresel ekonomi ve iç siyasette en olumsuz ay olan, kırılganlığın arttığı mart ayında gerçekleşti. Yabancı portföyünde yılbaşından bu yana yaşanan küçülmede, yatırımcıların artan belirsizlik nedeniyle portföylerindeki varlıklarda yaptıkları satışlar yanında, özellikle borsada yaşanan hızlı düşüş, yükselen faizlerin portföydeki DİBS'lerin değerini düşürmesi ve kurlardaki yükseliş etkili oldu. En çok erime hissede Yabancıların Türkiye portföyündeki küçülme özellikle, küresel dalgalanmanın borsada kan kaybına yol açması nedeniyle yabancıların elindeki hisse senetlerinin büyük çapta değer yitirmesinden kaynaklandı. Yabancıların mülkiyetindeki hisse senetlerinin 28 Aralık'ta 70 milyar 309 milyon dolar olan değeri, 28 Mart itibariyle 47 milyar 391 milyon dolara kadar indi, 25 Nisan'da ise 51 milyar 502 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Yabancı yatırımcının hisse senedi portföyü, ilk dört aylık dönemde 18 milyar 807 milyon dolar değer yitirdi. DİBS portföyü de küçüldü Yabancı yatırımcıların toplam portföyünde yılbaşından bu yana yaşanan hızlı erime büyük ölçüde hisse senetlerinden kaynaklanırken, yabancıların DİBS portföyü de dört ayda yüzde net 1 milyar 802 milyon dolar küçülerek, 26 milyar 598 milyon dolara kadar geriledi. Yabancıların YTL ve yabancı para cinsinden toplam mevduatları da ocak-nisan dönemi itibariyle net 122 milyon dolar azalarak 5 milyar 472 milyon dolara indi. Bu gelişmelerle yabancıların Türkiye'deki portföy yatırımlarının toplam hacmi dört aylık dönemde yüzde 21.9 oranında net 23 milyar 467 milyon YTL küçülerek 83 milyar 572 milyon dolar oldu. Bir önceye göre fark az Yabancıların 25 Nisan itibariyle 83.6 milyar dolara inen Türkiye'deki toplam portföyü, bu gerilemeye rağmen, bir yıl önceki düzeyinin sadece 2.1 milyar dolar altına inmiş bulunuyor. Son beş yılda küresel sistemdeki likidite bolluğu ve sunulan cazip getiriye bağlı olarak kartopu gibi büyüyen yabancı yatırımcıların Türkiye'deki portföyü Nisan 2007 itibariyle 85.7 milyar dolar dolayında bulunuyordu. "Sıcak para" olarak adlandırılan söz konusu portföy geçen yıl temmuzda 95 milyar doları aştıktan sonra, dünya piyasalarında dalgalanma yaşanan ağustosta 5 milyar dolar dolayında küçülmüştü. Eylülde yeniden büyüyerek 100 milyar doları ve ekimde de 107 milyar doları aşan sıcak para hacmi, kasımda da 5 milyar dolara yakın bir küçülme kaydetmiş, aralık ayında ise yaklaşık bu tutarda büyüyerek yılı 107 milyar dolar dolayında kapamıştı. Bu yıl ocak sonunda 96 milyar dolar dolayına gerileyen sıcak para hacmi, şubat sonunda da 92.6 milyar dolara, mart sonunda da 81.4 milyar dolara kadar gerilemişti. Yabancıların Türkiye portföyü (Milyon dolar) İMKB DİBS Mevduat TOPLAM 30 Ara 2005 33.812 20.370 3.979 58.160 29 Ara 2006 35.083 26.158 4.186 65.426 26 Oca 2007 38.962 28.800 4.278 72.040 23 Şub 2007 41.963 31.401 4.225 77.589 30 Mar 2007 42.761 29.250 4.193 76.204 27 Nis 2007 48.220 33.110 4.386 85.716 25 May 2007 47.972 32.511 4.235 84.718 29 Haz 2007 50.081 32.581 4.719 87.381 27 Tem 2007 56.824 34.287 4.830 95.940 31 Ağu 2007 55.154 30.681 4.735 90.570 28 Eyl 2007 64.875 33.259 4.901 103.035 26 Eki 2007 68.859 33.873 4.827 107.559 30 Kas 2007 67.183 30.433 4.963 102.580 28 Ara 2007 70.309 31.752 4.978 107.039 25 Oca 2008 57.946 32.285 5.499 95.730 29 Şub 2008 55.610 31.742 5.292 92.644 28 Mar 2008 47.391 28.400 5.593 81.384 25 Nis 2008 51.502 26.598 5.472 83.572 Değişim Nisan 4.111 -1.802 -122 2.187 Ocak-nisan -18.807 -5.154 494 -23.467 Son bir yıl 3.282 -6.512 1.086 -2.145