”Tarım, 'tampon sektör' görevi üstlenecek

ANKARA - Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, kriz döneminde, tarım sektörünün bir "tampon sektör" görevi üstleneceğinin ve diğer sektörlerdeki büyüme kayıplarının hızını yavaşlatacağının öngörüldüğünü söyledi.

Eker, bakanlığının 2008 yılı çalışmaları ve 2009 yılı programı hakkında bilgi vermek üzere düzenlediği basın toplantısında, tarım takvimi itibariyle, şimdiye kadar gerçekleşen yağışların geçen yıldan iyi, fakat uzun yıllar ortalamasının altında olduğunu belirtirken, özellikle bir iklim sorunu yaşanmazsa, tarımda bu yıl önemli bir büyüme beklendiğini açıkladı.

Ekonomik krizin tarım sektörene etkilerini de değerlendiren Bakan Eker, döviz kurundaki artış nedeniyle gübre ve petrol gibi ithal girdilerin maliyetinin artacağını, bunun da üretim maliyetlerini yükseltebileceğine dikkati çekti. Ancak, aynı nedenle tarım ürünleri ihracatında sağlanacak gelirin artabileceğini belirten Eker, tarım istihdamında bir daralma ve gıda sanayi tüketiminde bir daralma beklenmediğini vurguladı.

Türkiye'de tarımsal yapıda ağırlığı oluşturan küçük işletmelerin, bu kriz döneminde bir avantaj sağladığını anlatan Eker, bu işletmelerin daha az kredi kullanması nedeniyle daha az riski bulunduğunu belirtirken, "tarım sektörü, kriz döneminde tampon sektör olarak diğer sektörlerdeki yavaşlama hızını düşürecek. İklim faktörü olmazsa, tarımda bu yıl büyüme beklentisi var" dedi.

İsrail menşeli ürünlerle ilgili boykot

Ayrıca toplantıda Eker, basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Başta tarım kredi kooperatifleri olmak üzere bazı sivil toplum kuruluşlarının İsrail menşeli ürünleri boykot ettiğinin hatırlatılması üzerine Bakan Eker, "Bu bizim işimiz değil. Bakanlık zaten doğrudan ithalat yapmıyor. Bu tür meselelerin platformunu, buralara taşımak doğru değil. Gerek özel sektör olarak, gerek ülke olarak, kısa , uzun ve orta vadede çıkarınız ne ise onu yaparsınız. Bu bir ticari platformdur" dedi.

Tarıma 5 milyar lira destek

Bir soru üzerine bu yıl tarım sektörüne 5 milyar lira nakit destek sağlanacağını, bunun 1,3 milyar lirasını mazot ve gübre, 1,3 milyar lirasını hayvancılık, 1 milyar lirasını yağlı tohum primi, 774 milyon lirasını hububat ve bakliyat destekleri, 220 milyon lirasını kırsal kalkınma  desteklerinin oluşturduğunu belirten Bakan Eker, "Tarım Kanunu gereği tarıma GSMH'nın yüzde 2'si kadar destek ayrılmasının zorunlu olduğu" yönündeki soru üzerine şunları söyledi:

"Bu bir imkan meselesi. Biz geçen yıl bütçede ödeneği olmadığı halde, kuraklık nedeniyle 535 milyon lira kuraklık desteği ödemesi yaptık. Yıl başında 5,39 milyar lira olan tarım destekleme kalemi, yıl sonunda 5,9 milyar lira olarak gerçekleşti. Bu yıl ekonomik krizi nedeniyle bütçede bir takım disiplin uygulamaları yapılıyor. Ödeneklerden yüzde 10 kesinti yapıldı. Ama yılın ikinci yarısında gelirlerde artış olması halinde, tarımda ihtiyaç duyulan ödenekler  sağlanabilir."

Bakan Mehmet Mehdi Eker, "süt fiyatlarının düşmesi nedeniyle besicilerin zor durumda kalması"  ile ilgili bir soru üzerine, Türkiye'de son yıllarda süt üretimi 8 milyon tondan 12 milyon tona çıkmasına karşın, süt sanayinde aynı gelişme olmadığını, arz fazlalığından kaynaklanan bir sorun yaşandığını belirtti. "Dahilde işleme rejimi (DİR) kapsamında süt tozu ithalatı ve buzağı maması adı altında süz tozu ithal edildiği için süt fiyatlarının düştüğü" yönündeki iddiaların doğru olmadığını vurgulayan Bakan Eker, DİR kapsamında 15 bin ton süt tozu girdiğini ve bunun ihraç amaçlı ürünlerde kullanıldığını, buzağı maması ithalatının da bin 31 ton olduğunu kaydetti.

Eker, sütte arzdan kaynaklanan sorunu çözmek amacıyla okul sütü programı uygulama ve arz fazlası ürünün süt tozuna dönüştürülmesi için fon kurma yönünde çalışmalar yaptıklarını açıkladı.

Ayrılan ödenek 475 milyon liraya yükseltildi

Eker, tarım sektörüne yönelik kredilerin faiz sübvansiyonu için ayrılan ödeneğin 400 milyon liradan 475 milyon liraya yükseltildiğini bildirdi. Eker, ayrılan 475 milyon liralık ödenek ile sektörü 6-7 milyar lira düşük faizli kredi kullandırmanın mümkün olduğuna dikkati çekti. Geçen yıl sektöre kullandırılan 8,2 milyar liralık kredinin yüzde 90'ının sübvansiyonlu kredi olduğuna işaret eden Bakan Eker, kuraklığa rağmen, tarım kredilerindeki geri dönüş oranının yüzde 97,6 olduğunu vurguladı.

Tarımda bu yıla ilişkin uygulamalar hakkında da bilgi veren Bakan Eker, sertifikalı tohumluk kullanımı yanında hububatta sertifikalı tohumluk üretimine de destek verileceğini, kırmızı mercimek, nohut ve fasulyede kilogram başına 10 kuruş prim verileceğini, havza bazlı desteklemeye geçileceğini, desteklemelerin ekim sezonundan önce açıklanacağını söyledi.

''Çiftçiyi, ekonomik, profesyonel üretim yapar hale getirmeyi hedefliyoruz'' diyen Bakan Eker, küresel krizden kaynaklanan fiyat artışlarından çiftçiyi korumak amacıyla gübre desteğinin yüzde 94, mazot desteğinin yüzde 11 artırıldığını kaydetti.