Tarım Bakanlığı yaş meyve sebzeye pasaport çıkaracak

TOKAT - Rusya'nın pestisit (ilaç) kalıntısı gerekçesiyle Türkiye'den yaş meyve sebze alımını durdurması Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nı harekete geçirdi. Bakanlık 7 ilde başlattığı pilot uygulama ile 4 meyve sebzede ilaç kalıntısını önlemek için çiftçiden "Bitki Pasaportu" talep edecek. Türkiye'den Rusya'ya yapılan 500 milyon dolarlık yaş meyve sebze ihracatını kaybetmek istemeyen Tarım Bakanlığı, Akdeniz Bölgesi'nden sonra diğer üretim merkezlerinden yapılacak yaş meyve sebze ihracatını kaybetmemek için hasat öncesinde düğmeye bastı. Çiftçiye bitkiye verilen ilaçtan, hasada kadar geçen sürede bir dizi yükümlülükler getirecek yeni uygulamayla Rusya'nın istediği kriterlerde ürün pazara gönderilmiş olacak. 'Bitkisel Üretimi Kayıt Altına Alma Projesi' adı verilen uygulama ile Tarım Bakanlığı 8 bin çiftçiye üretici kayıt defteri dağıtacak. Bitkiye verilen ilaç ve gübre miktarı gibi pek çok bilginin yazılacağı bu defteri hasat sonunda kayıtlara geçirmek amacıyla çiftçiden alacak olan bakanlık bunları ihracata gidecek ürünlerde kullanılması için bir bitki pasaportu oluşturacak. Böylece ilaç kalıntısı olduğu gerekçesiyle Rusya'dan dönen yaş meyve sebzede istenilen kriterler de yerine getirilmiş olacak. Projenin bu yıl içerisinde 7 ilde üretilen toplam 4 ürün için uygulanacağı belirtiliyor. Sistemin hayata geçirileceği iller yaş meyve sebzenin en önemli merkezleri arasında yer alan Mersin, Antalya, Hatay, Bursa, Tokat, İzmir ve Manisa'dan oluşuyor. Bitki Pasaportu istenecek ürünler ise şeftali, domates, kiraz ve bal. Çiftçiye karne dağıtan Tarım il müdürlükleri acil göreve çağrıldı Uygulamanın hasat mevsimine yetiştirilmesini amaçlayan Bakanlık söz konusu 7 ildeki tarım il müdürlüklerini acil göreve çağırdı. Şu sıralar çiftçiye karne dağıtmaya başlayan il müdürlükleri yılın geri kalanında yapılacak ihracatı kontrol altına almaya çalışacak. Konuyla ilgili bilgi veren bir Tarım Bakanlığı yetkilisi üreticiye kayıt defteri dağıtıldığını söyledi. Yetkili şu bilgileri verdi: "Hasat sonunda bitki pasaportu düzenleniyor. İhracat yapılacağı zaman da bitki sağlık sertifikası düzenleniyor. Bu sağlık sertifikası çiftçilerin tuttuğu kayıta göre düzenleniyor. Rusya bizden pasaport istiyor. Pasaportta da çiftçinin öncelikle kayıt altına alınması gerekiyor. Sonra da ürün sertifikası önemli, ürün sertifikası ihracat anında kullanılıyor. Tarım Bakanlığı bugüne kadar çiftçinin ürününü laboratuvarlarda analiz edip sonuçlarını belirliyordu. Ancak çiftçinin ürününün hasada kadar hangi aşamalardan geçtiği ne kadar ilaç atıldığı kayıt altına alınmıyordu. Şimdi çiftçi hangi laç ve hangi gübreyi hangi tarihte kullandığını yazıyor. Buna göre de çiftçi ürününü komisyoncuya satarken işte ben bu ilaçları kullandım.Üretimde şu aşamalardan geçtim deyip ona göre onay alıyor. Komisyoncu da il ve ya ilçe tarım müdürlüklerine gidip bunu kayıt ettirip ihracata gönderebiliyor. Gümrükte de ilaç kalıntısı olup olmadığına dair analiz yapılıp Rusya'ya gönderiliyor. Eğer Rusya hangi tırlardaki ürün sorunlu çıktıysa diyelim ki bunu bize geri gönderdi. Biz de Bitki sağlık sertifikasına bakarak işte bu ilaçlar kullanılmış bunlar da sizin istediğiniz koşullara uyuyor diyebileceğiz. Böylece doğal olarak kendi tüketicisini garanti altına almış oluyor." Rusya izlenebilirliği arıyor Rusya'nın şartlarının çok ağır olduğunu söyleyen yetkili, aynı sıkıntıları geçen yılarda Hollanda ve İspanya'nın da yaşadığını hatırlattı. Yetkili, şöyle devam etti: "Hatta AB ile Rusya geçtiğimiz ay ihracatta yaşadıkları sıkıntılar konusunda bir protokol de imzaladı. Rusya, AB kriterlerini uygulasa büyük oranda sorunun aşılacağını düşünüyoruz. Çünkü biz yaş meyve sebze ihracatımızın yüzde 70'ini AB ülkelerine yapıyoruz. Ayrıca bu konuda fazla da sıkıntı yaşamıyoruz. Türkiye'de yaş meyve ve sebze ihracatı 2.2 milyon ton civarında seyrediyor. Uygulama ileride bütün yaş meyve sebze ihracatı yapılan ürünler için hayata geçirilmesi planlanıyor. Bakanlık konuyla ilgili Rusya büyükelçisine gidiliyor. Rusya'daki Türk büyükelçi sürekli çalışmalarda bulunuyor. Türkiye'den müsteşar devreye giriyor. AB eğer kriterlerine uygun ürün göndermezsek bu malı almayız deyip geri gönderiyor. Ancak Rusya sadece o ürün için düşünmeyip direkt kalıntısız ürünlere de ihracatı kesiyor." 5 ayda 298 milyon dolarlık sebze-meyve gönderildi Türkiye'de 30 milyon ton sebze, 14 milyon ton meyve olmak üzere yılda yaklaşık 44 milyon ton sebze ve meyve üretimi yapıldığı tahmin ediliyor. Yüksek miktardaki üretime karşın, bunun ancak yüzde 4'ü ithal edilebiliyor. Meyve-sebzede geçen yıl yapılan 1.5 milyar dolarlık ihracatın yaklaşık 510 milyon tonu Rusya'ya, 600 milyon doları da Avrupa'ya yapılmıştı. Rusya'ya bu yılın ilk 5 ayında yapılan sebze-meyve ihracatı ise 298 milyon doları buldu.