Temmuz enflasyonunda 'geçiçi yükseliş' görülebilir

ANKARA - Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, elektrik tarifelerindeki ayarlama ve geçen yılın aynı ayındaki düşük baz nedeniyle, Temmuz ayında yıllık enflasyonda dikkate değer fakat geçici bir yükseliş görülebileceğine dikkat çekti.

Merkez Bankası, Para Politikası Kurulunun 17 Temmuz tarihinde yaptığı toplantısına ilişkin ''Para Politikası Kurulu Toplantı Özetini'' yayımladı. Toplantı özetine göre Kurul, son dönemde işlenmemiş gıda fiyatlarında nispeten olumlu gelişmeler gözlendiğini kaydetti. İşlenmemiş gıda fiyatları Haziranda yaklaşık yüzde 10 ile mevsimsel ortalamaların üzerinde bir oranda geriledi. Bu gerilemede, özellikle ihracat imkanlarındaki daralmanın da etkisiyle fiyatları yüzde 21,69 oranında gerileyen taze meyve-sebze ürünleri etkili oldu.

Böylelikle, işlenmemiş gıda ürünleri yıllık enflasyonu yüzde 1,60 seviyesine geriledi. Kurul, Rusya'ya yapılan ihracatın Temmuz ayı başında tekrar başlamasıyla işlenmemiş gıda fiyatlarındaki bu düzeltmenin bir kısmının geri alınabileceğine dikkat çekti.

Bir önceki yıla kıyasla görece olumlu gerçekleştiği gözlenen 2008 yılı hasadının, üretim kayıplarından kaynaklanan enflasyonist etkiyi azaltacağı ve bu çerçevede işlenmiş gıda ürünleri fiyatlarının artış hızının yılın ikinci yarısında yavaşlayacağı öngörüldü.

Enerji fiyatlarındaki yükseliş eğilimi elektrikteki fiyat artışının etkisiyle Temmuzda da sürecek. Temmuz ayı başından itibaren geçerli olan elektrik tarife artışının, tüketici enflasyonu üzerindeki doğrudan etkisinin yaklaşık 0,5 puan olacağı tahmin edildi.

Yüksek büyüme, geçen yılın 'düşük baz' etkisinden

İlk çeyrekte gayri safi yurtiçi hasılada (GSYİH) gözlenen yüksek düzeyli yıllık artışa rağmen, mevsimsellikten arındırılmış veriler dönemlik bazda yüzde 0,8 oranında artışa işaret etti.

Söz konusu yüksek yıllık büyüme oranları büyük ölçüde geçen yılın aynı dönemindeki düşük baz etkisinden kaynaklandı. Nitekim, çalışılan iş günü düzeltmesi yapıldığında yıllık büyüme oranı yüzde 4,9 oranına gerilemekte.

Bu çerçevede Kurul, iktisadi faaliyetteki eğilimlerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi açısından mevsimsellikten arındırılmış verilerin önemine vurgu yaptı.

Bu şekilde bakıldığında, yılın ilk çeyreğinde ekonomideki yavaşlamanın devam etmekle birlikte büyümenin ılımlı bir şekilde sürdüğü görüldü.

Harcama tarafIndan incelendiğinde büyümenin temelde özel kesim talebinden kaynaklandığı görüldü. Toplam nihai yurt içi talep geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,5 oranında artış gösterdi. Ancak, toplam nihai yurt içi talep mevsimsellikten arındırıldığında dönemlik bazda gerileme gözlendi.

İç talepte yavaşlama sürüyor

Mevcut göstergeler yılın ikinci çeyreğinde tüketim talebindeki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etmekte.

İç talepte süregelen yavaşlamaya karşılık dış talep gücünü korumakta. Mevsimsellikten arındırılmış veriler ihracat miktarındaki artış eğiliminin yavaşlayarak da olsa sürdüğünü teyit etti.

İhracatın bu seyri işalatta son dönemde gözlenen belirgin yavaşlama ile birlikte değerlendirildiğinde, yılın ikinci çeyreğinde net dış talebin büyümeye katkısının ilk üç aylık döneme kıyasla artacağı öngörüldü.

Uluslararası kredi piyasalarındaki sorunların yansımaları iç talebi yavaşlatmaya devam etmekte, dış talep ise göreli olarak güçlü seyretmekte. Bu çerçevede, toplam talep koşulları enflasyonu düşürücü yönde katkı sağlamaya devam edecek.