TMSF, BMC fabrikasını Kirpi üreterek satışa hazırlayacak
17 Mayıs'ta TMSF yönetimine geçen BMC, Kirpi ile yeniden hayata dönmeye hazırlanıyor. Sendika ve yan sanayii ile görüşen TMSF şirketi satışa hazırlanıyor.
Sedat ALP
İZMİR - Bir yılı aşkın süredir sürdürülebilir üretim koşullarını yitiren BMC'de çarklar yeniden dönüyor. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), 17 Mayıs'ta Çukurova Grubu'na ait bazı şirketlerle birlikte yönetimini devraldığı BMC'de, bu ayın ortasına kadar üretime başlayacak şekilde çalışmalar yapıyor. Hafta sonuna kadar Türk Metal Sendikası üst yönetimi ile görüşerek üretimle ilgili planlama yapacak olan TMSF yetkilileri, yan sanayi firmalarıyla da görüşerek, yakında sipariş vermeye başlayacağını bildirdi.
BMC'nin eylül ortasından itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri için geliştirdiği zırhlı araç Kirpi'nin üretimine başlayacağı ve izindeki çalışanların yüzde 10'una iş başı yaptıracağı belirtiliyor. Firmanın, daha önce kazandığı ihale kapsamında TSK'ye 1 yıl içinde 250 kirpi aracı teslim etmesi gerekiyor.
Bu arada BMC'yi satın almak için İtalya merkezli kamyon, otobüs ve dizel motor üreticisi Iveco'nun TMSF ile görüşmelerde bulunduğu ve Iveco yetkililerinin fabrikayı incelediği, ancak görüşmelerin henüz bir sonuca varmadığı öğrenildi.
BMC'de örgütlü olan Türk Metal Sendikası'nın İzmir 1 Nolu Şube Başkanı Halil İbrahim Tosun, BMC'ye el koyduktan sonra üretimi durmuş halde satamayan TMSF'nin yaklaşık 1 aydır şirketi çalıştırma yönünde girişimlerde bulunduğunu belirterek, “TMSF, Ramazan Bayramı'nda işçilere alacaklarına mahsuben 5'er bin lira ödeme yaptı. Bu süre zarfında yan sanayi firmaları ile görüşmeler yaparak yapılandırmaya gidiyor. TMSF tepe yöneticileri bu hafta sonuna kadar Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak ile görüşme yapacak. Görüşmede işçilerin geriye dönük alacakları ve sigorta sorunlarıyla ilgili konularda mutabakata varılması bekleniyor” diye konuştu.
TMSF'nin eylül ortasından itibaren BMC'de üretimi yeniden başlatmayı planladığını ve Sendika ile görüşmesinde işçilerin işbaşı yapması konusunda bir mutabakat sağlamayı amaçladığını aktaran Tosun, TMSF yetkililerinin bunun dışında, BMC'nin yan sanayicisi olan firmalarla da görüşme yaptığını ve yakında siparişlere yeniden başlanacağı yönünde bilgi verildiğini aktardı.
'Bakımcılar' çağrıldı
BMC 'de boyahane, dökümhane ve Kirpi'nin üretidiği birimlerde sayım, temizlik ve bakım hizmetleri için 'bakımcılar' olarak tanımlanan çalışanlar fabrikaya çağrıldı. BMC gibi bir büyük bir işletmeyi durdumanın da, yeniden üretime sokmanın da zor olduğunu belirten Halil İbrahim Tosun, "TMSF, daha önce BMC'yi satıncaya kadar bu şekilde tutmayı düşünüyordu. Ancak, makineler çalışmayınca, içerde çalışanı olmayınca şirketi satmak daha zor. Fabrikayı bu şekilde gören alıcılar ürküyor ve BMC'yi almaktan vazgeçiyor. TMSF, bu durumu görünce çalışanı yeniden içeriye sokmak, makineleri yeniden çalıştırarak sistemi çalışır hale getirmek için hareket geçti. İşçiye ödeme yaparak yan sanayiyle anlaşmalar yaparak, iş yerine iş alarak şirketi çalıştırma yönünde gayretler sarf ediyor. Bu şirketin durması da harekete geçirilmesi de zor. Bakıma ihtiyacı var. İyi ya da kötü bir araban var ve satmak istiyorsan ilk iş bir yıkamaya götürürsün. Bu açıdan bakıldığında BMC'yi de bakım yapmadan, sistemini çalışır hale getirmeden elden çıkarmak zorlaşıyor.”
Çarkı Kirpi döndürecek
Tosun, BMC'in ilk etapta Türk Silahlı Kuvvetleri için geliştirdiği zırhlı savunma aracı Kirpi'yi yeniden üretmeye başlayacağını, daha önce alınmış ihale kapsamında 1 yıl içinde TSK için 250 Kirpi üretilmesi gerektiğini hatırlattı. Bunun dışında sipariş oldukça otobüs ve kamyon üretiminin de yapılmasının planlandığını belirten Tosun, çalışanların ancak bir bölümünün işbaşı yapabileceğini, işler arttıkça çağrılan işçinin artacağını ifade etti. BMC'de memur, işçi toplam 2 bin çalışan olduğunu ve hepsinin zorunlu izine çıkarıldığını hatırlatan Tosun, bayram öncesi 5 bin TL ödeme yapıldığını, ancak, okulların açılıyor olması ve çalışanların biriken borçları yüzünden bu ödemenin sıkıntıyı gideremediğini vurguladı.
Tosun, şimdiye kadar BMC'yi satın almak isteyen firmalar olduğunu, ancak şu ana kadar bir sonuç çıkmadığını belirterek, şunları söyledi: “Bakan firmalar oldu ama bir sonuç çıkmadı. TMSF ile görüşmeler ne aşamada bilmiyoruz" dedi.
İngiltere kraliçesi açtı
Türkiye'nin en büyük ticari araç üreticilerinden BMC, 1964 yılında İzmir'de kuruldu. Temel atma törenine İngiltere Kraliçesi Elizabeth'in de katıldığı fabrika ilk yıllarda Austin ve Morris markalı ticari araçları üretti. Kamyon, kamyonet, traktör ve motor üretmeye başladığı 1966 yılından itibaren giderek büyüdü ve güçlendi. 1976 yılında, Türkiye'de ilk dizel motor üretimini ve benzinli motorların dizel adaptasyonunu gerçekleştirdi. Motorlu araçların yanı sıra, Türk sanayinin ihtiyaç duyduğu endüstriyel motorları, jeneratörleri, deniz motorlarını ve askeri amaçlı ürünleri de üretmeye başladı. Yine bu yıllarda, Leyland serisine ait ilk hafif ticari araç olan Leyland 30 kamyoneti piyasaya sundu. 1983 yılında Volvo Truck Corporation ile ortaklık kuran BMC, Türkiye'nin ilk turbo motorlu ticari araçları olan Yavuz serisini üretti.1985 yılında anlaşma yaptığı Cummins Engine Company ile Cummins motorlu Fatih serisi kamyonları üretmeye başlayarak, dünyanın en güçlü üreticileri arasındaki yerini sağlamlaştırdı.
1989 yılında şirketin bütün hisseleri Çukurova Holding tarafından satın alındı. Bu tarihten itibaren BMC, tamamen yerli ve özgün bir tasarım yaratmak amacıyla 1990 yılında ünlü İtalyan tasarım kuruluşu Pininfarina ile işbirliği yaptı. 6 yıl süren yoğun çalışma ve 120 milyon doları aşan yatırımın sonucunda, Haziran 1996'da sınai ve ticari mülkiyeti BMC'ye ait olan Profesyonel piyasaya sunuldu. Profesyonel serisi, BMC'nin dünya çapında tanınmasını ve uluslararası bir marka olmasını sağlayarak Türk otomotiv sektörüne dünya çapında itibar kazandırdı.
2004 yılında 40 milyon dolarlık ilave yatırımla Megastar'ı yaratan BMC, 2009'da da Kirpi adı verilen tekerlekli zırhlı araçların üretimine başladı.
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), Çukurova Grubu'na ait bazi şirketlerle birlikte 17 Mayıs 2013 tarihinde BMC'ye el koydu.