TOBB'dan 'çek'te riski azaltacak projeye start
Şirketlerin vadeli ticaretten sağladığı finansman, bankaların verdiği işletme finansmanı kredilerinin 1.5 katı. Türkiye'de yurtiçi ticaret hacminin 2 trilyon lirası vadeli işlemlerle yapılıyor.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Ancak çek kullanımında güvenin ortadan kalkması piyasaları adeta kilitlemiş durumda. TOBB bu sıkıntıyı gidermek için KKB ile büyük bir adım attı. Önümüzdeki haftadan itibaren çeklerin durumu SMS ile sorgulanıp, cep telefonu aracılığı ile öğrenilebilecek.
Handan Sema CEYLAN
İSTANBUL - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), çekte riski kaldıracak adımı atmaya hazırlanıyor. Kredi Kayıt Bürosu (KKB) ile imzalanan protokol çerçevesinde sisteme üye olanlar kısa mesaj yolu ile sahte ve riskli çeklerin bilgisini cep telefonları ile öğrenebilecek. Sistem için ilk eğitimler verildi. Trakya'daki odalar İstanbul'da düzenlenen bir toplantıda sistem hakkında bilgi alırken, TOBB tarafından Ankara'da da eğitimler tamamlandı. Hızla diğer bölgelerde de eğitimler verilecek. Önümüzdeki hafta sistem devreye girecek.
Kısa bir süre sonra sistemin reklamları yayınlanmaya başlayacak. Çek'te riske son verecek çalışma ile 'kendinize/şirketinize ait çek ve risk raporlarına erişim ve '3. Kişilerin çek ve risk raporlarına erişim' sağlanacak. Ayrıca keşidecinin geçmiş pozitif ve negatif çek performansı da görüle bilecek. Bu kapsamda 2007 sonrası pozitif çek bilgileri ve 2009 sonrası negatif çek bilgileri paylaşılacak.
Bu arada çekle ilgili açılan davalarda önemli bir yer tutan 'imza yetkisi' konusuna da TOBB'dan öneri geldi. 1957'den günümüze kadar yayınlanan Ticaret Sicil Gazeteleri'nin tamamı bilgisayar ortamına aktarıldı, endekslendi. 1957-2005 yılları arasındaki gazeteler dar kapsamlı, 2005 sonrası detaylı olarak aktarıldı. tobb.org.tr veya ticaretsicil.gov.tr adresine firma ismi girilerek, o unvanda Türkiye çapında bir firma bulunup bulunmadığı kontrol edilebiliyor. İmza yetkileri görülebiliyor. TOBB, iş dünyasından bu verileri aktif olarak kullanılmasını istedi.
Ekonomi Gazetecileri Derneği'nin (EGD) her yıl düzenlediği Kartepe Ekonomi Zirvesi'nin 9'uncusu hafta sonu gerçekleştirildi. Zirve kapsamında konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "Ticaret hayatını doğrudan ve olumlu yönde etkileyecek, çok önemli bir adamı hayata geçiriyoruz. İsteyen şirket, kendi çek-senet-sicilini,
vade istediği tüccar-sanayici ile paylaşacak. Malını satmak isteyen, ama karşı tarafı tanımadığı için vadeli satışa tereddüt ile bakan da, kime vade yaptığını bilerek iş yapacak. Ticaret hayatındaki sisli hava ortadan kalkacak" diye konuştu. Hisarcıklıoğlu, "Yaptığımız protokolle, 81 kentteki odalarımız, KKB ile birlikte çalışabilecekler. Kredi ve çek sicilini görmek isteyen, firmalar odalar vasıtasıyla KKB başvuru işlemlerini tamamlayacak" dedi. Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti: "Son yıllarda ekonomide artan istikrar ve güvenle, bankaların kredi hacmi hızla arttı. Ancak vadeli çek ve senet gibi ticari işlemler hala şirketler için önemli bir finansman kaynağı. Örnek vermek gerekirse, Merkez Bankası verilerine göre şirketlerin vadeli ticaretten sağladığı finansman, bankalardan kullanılan işletme finansmanı kredilerinin tam 1.5 katı. Vadeli işlemlerin ekonomideki ağırlığı ile ilgili bir örnek daha vereyim. 2012 yılı sonunda Türkiye'deki tüm şirketlerin cirolarının yani toplam yurtiçi ticaret hacminin 2.9 trilyon liraya yani milli gelirin yaklaşık 2 katına, ulaşmış olmasını bekliyoruz. Bu yurtiçi ticaret hacminin de yaklaşık 3'te 2'si yani 2 trilyon lirasının vadeli işlemlerle yapıldığını tahmin ediyoruz."
240 bin kişi hapse girecekti
Karşılıksız çeklere uygulanan hapis cezasının kalktığını hatırlatarak, "Bunun sebebi neydi? Tam 240 bin dosya Yargıtay'da onaylanma noktasındaydı. Onaylansa 240 bin kişi hapse girecekti. Türkiye'deki hapishanelerin kapasitesi 144 bin. Karşılıksız çek sayısı bu yıl yüzde 52 arttı. Türkiye'de şu an firmalar ödeme zorluğu yaşıyor, tahsilat zorluğu yaşıyor.
Buna karşın cezanın kalkmasıyla meydana gelen artıştan dolayı KKB ile birlikte karşılıksız çek riskine son verecek çalışmayı yaptık. Önümüzdeki hafta eğitimleri bitireceğiz ve devreye girecek" diye konuştu. Hisarcıklıoğlu Türk TicaretKanunu'nda (TTK) yapılan değişikliklerden gurur duyduğunu belirterek TOBB'un, üyelerinin menfaatine yaptığı en büyük işlerden bir tanesinin TTK'daki değişiklerin yapımına öncülük etmek olduğunu söyledi.
TTK'daki değişiklikle 18 tane hapis cezası türünün yürürlüğe girmeden kalktığını belirten Hisarcıklıoğlu, "Bir işletmenin tabelası düştüğünde tam 73 bin lira para cezası vardı. Yani dübelden gevşedi düştü, 73 bin lira. Ödeyemediğin zaman tam 730 güne kadar varan hapis cezası vardı" bilgisini verdi.Hisarcıklıoğlu, "Kredi Garanti
Fonu'yla geçen sene 5 bin 22 tane kefalet vermişiz, 1,5 trilyonluk kefalet karşılığında bu arkadaşlarımız bankalarından toplam 6 milyar liralık kredi kullanabilmişler" dedi. Hisarcıklıoğlu, işadamlarına kefil olduklarını, üyelerin karlı projelerle kendilerine gelmeleri durumunda kefalet sağladıklarını dile getirdi.
İsrail ve Filistin arasında hakemiz
İsrail ve Filistin arasında hakemiz
İsrail'le Filistin arasındaki ticari sorunun çözümü için kendisinin, Filistin ve İsrail tüccarları arasında 4'er kişiden oluşturulan heyete eş başkan olarak tayin ettiklerini anlatan Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu: "Filistin ithalatının yüzde 85'e yakın bir kısmını İsrail üzerinden yapıyor. Anlaşmazlıklar oluyor. Bunlara da İsrail mahkemeleri karar veriyor. Biz şimdi oradaki tahkim kuruluna eş başkanlık yapıyoruz." TOBB'un, milli gelirin yüzde 75'ini temsil ettiğini belirten Hisarcıklıoğlu, Türk iş dünyasının önceki kasım ayından 2012 Kasım ayına kadar 1 milyon 100 bin kişiye istihdam sağladığını söyledi. Hisarcıklıoğlu, "TOBB Türkiye'deki özel sektörün çatı kuruluşu olarak 12 milyon 600 bin istihdamı temsil ediyor. Türkiye'de yapılan yatırımların yüzde 82'si, Türkiye ihracatının da yaklaşık yüzde 90'ını yapıyor" dedi. Zorunlu üyelik sistemleriyle ilgili zaman zaman kamuoyunda eleştirilmelerine Avrupa'yı örnek gösteren Hisarcıklıoğlu, Avrupa Odalar Birliği Başkan Yardımcısı olarak Avrupa'da hangi borsanın ne kadar aidat aldığını bildiğini, odalarda en düşük aidatın Türkiye'de olduğunu kaydetti. Tekrar aday olup olmayacağı yönündeki soruya, odalardaki seçim sisteminin gereği birçok kademe seçimini geçmek gerektiğini söyleyen Hisarcıklıoğlu, "O kademe seçimleri geçmeden adayım desen hikaye olur. Bir kere aday olabilmek için o kademe seçimlerini geçiyor olmanız lazım. O kademeleri geçtikten sonra kendi ailem, şirket ortaklarım, arkadaşlarım, odalar birliği camiası. Onlarla istişare etmeden ortaya gelip de şöyle böyle demek doğru bir şey değil" diye konuştu.
Siyasete atılacağı yönündeki iddialara ilişkin "Bulunduğum makam zaten hizmet makamı" diyen Hisarcıklıoğlu şöyle devam etti: "Her türlü makamda hizmet edebilirsiniz."
Firmaların 3'te 2'si farklı yerdeymiş
NACE çalışması yaparken yaşadıklarını da paylaşan Hisarcıklıoğlu, "Esas depremi yaşadığımız nokta ise Türkiye'deki işletmelerin 3'te 2'si odalarımızda farklı yerdelermiş. Bunları düzelterek devrim niteliğinde bir iş yaptık. Üyelerin yüzde 68'inin NACE kodu değişti. Her işletme kendi NACE kodunu kendi beyan etti. TOBB da Gelir İdaresi Başkanlığı da hiçbir işletmeye NACE kodu vermedi" diyerek, bu uygulamayı yaparken kendi üyelerinin fotoğraflarını ve GPS koordinatlarını dahi aldıklarını ifade etti. Hisarcıklıoğlu, her faaliyet koduna mensup kuruluşun kolaylıkla bulunabilir olmasını da sağladıklarını belirtti. Hisarcıklıoğlu NACE çalışmasının adil olup olmadığı tartışmalarına ilişkin, "Bundan önceki dönemde NACE kodları belirlenirken elimizde objektif kriterler yoktu, artık objektif kriterimiz var" değerlendirmesinde bulundu. Hisarcıklıoğlu, şunları söyledi: "Ve komisyon, meslek gruplandırmaları konusunda hiçbir maddi hata bulamadı. TOBB'un yaptığı meslek komitelerinde hiçbir maddi hata, yani mevzuat ve hukuka aykırı işlem yapılmadığı görüldü. Komisyonun çalışmaları sonucunda, sadece 19 odada değişiklik oldu yani yüzde 5. 365 oda ve borsanın 346'sında yani yüzde 95'inde değişiklik olmadı. 365 oda ve borsadaki grup sayısı 3 bin 659'dan 3 bin 688'e çıkmıştır. Grup sayısı sadece binde 8 artmıştır. Meclis üye sayısı da 9 bin 650'den 9 bin 710'a yükselmiştir."
TOBB Başkanı olarak harcırah almıyorum
Odalar Birliği Başkanı olarak kendisinin herhangi bir para almadığını belirten Hisarcıklıoğlu şunları kaydetti: "Başkan olarak Ankara dışına çıktığımda, yurt dışına çıktığımda harcırah alma hakkım var. Onu da almıyorum. 1992'deki cep telefonu numaram neyse hala aynı numara. Bu işler tamamen hizmet amacıyla yapılıyor. Burası
bir para kazanma yeri değil artık. Buraya geldiğin zaman, hangi göreve gelirsen gel, işinden eşinden dostundan her şeyden olursun."
Kadın işveren sayısı 6 bin kişi arttı
Geçen yıl kadın işveren sayısında 6 bin artış yaşanmasına karşın erkek işveren sayısında 12 bin azalma meydana geldiğini aktaran Hisarcıklıoğlu, "2012'de işe girenlerin yarısını kadınlar oluşturdu. Ve yeni kadın girişimci sayısı erkekleri aştı. Kadın işveren sayısı 2012'de 2011'e göre 6 bin kişi arttı" dedi.
En hızlı şirketler listesi 'Türkiye 100' geliyor
En hızlı şirketler listesi 'Türkiye 100' geliyor
TOBB Türkiye'nin en hızlı büyüyen şirketlerini açıklamak için de harekete geçti. Türkiye'nin 2010-2012 döneminde en hızlı büyüyen 100 şirketini seçmek için 'Türkiye 100 Programı' başlattıklarını belirten Hisarcıklıoğlu, şu bilgileri verdi: "2023 hedeflerini yakalamak için şirketlerini hızla büyütebilen girişimcilere ihtiyacımız var. Her sektörde, Türkiye'nin bütün illerinde böyle başarılı girişimcilerin olduğunu biliyoruz. Bu şirketlerden dünyayı haberdar etmek istiyoruz. Bunun için 'Türkiye 100 Programı'nı başlattık. Geçen yıl Türkiye 25'i başarıyla tamamladıktan sonra bu sefer de Türkiye 100'ü gerçekleştirmeye karar verdik. Harvard Üniversitesi'nin İşletme Okulu profesörlerinden Michael Porter'ın kurduğu AllWorld Network ve TEPAV'la birlikte Türkiye'nin en hızlı büyüyen 100 şirketini belirlemek için yola çıktık. Kazanan şirketler, ulusal ve uluslararası alanda geniş yer bulacaklar. Böylelikle, bu şirketlerin başarılarından yeni müşteriler ve yatırımcılar haberdar olacak. Türkiye 100 şirketleri, Harvard Üniversitesi'nde gerçekleştirilecek AllWorld Harvard Zirvesi'ne katılmaya hak kazanacaklar. ABD pazarına erişimin inceliklerini öğrenecekler. Başarı kriteri 2010-2012 dönemindeki satış gelirleri, büyüme hızı. Başvuru koşullarına www.turkiye100.org adresinden ulaşılabilir. Son başvuru tarihi 30 Nisan 2013.''
En girişimci kent; Ankara
TOBB olarak yeni bir girişimcilik endeksi oluşturduklarını belirten Hisarcıklıoğlu, "Girişimcilik endeksini ilk defa burada açıklıyorum. Endeks, bir ilde yeni kurulan firmaların, o ilin nüfusuna ve o ilde mevcut firma sayısına oranına göre hesaplanıyor. Ankara, 2,19 puan ile ilk sırada, İstanbul ve Eskişehir 2,10 ile ikinciliği paylaşırken, Antalya 1,86 ile ücüncü sırada yer alıyor. Ankara artık bir girişimci şehri. Ankara'nın ilk sırada çıkmasının nedeni, Ankara'da üniversite sayısının ve teknoparkların çok olması, Türkiye'de teknolojiye dayalı girişimlerin en çok kümelendiği il olmasıdır" dedi.
Bankacılar daha vicdanlı olsun
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "(Bankaların) maliyetleri 1 artıyor, karşıya yansıtmaları 5. Bu vicdansızlık. Avrupa'nın en karlısı da Türk bankacılık sistemi. Böyle bir şey olur mu?" dedi. Hisarcıklıoğlu, bankalardan daha vicdanlı bir tutum sergilemelerini beklediklerini anlattı. Hisarcıklıoğlu "Bankalar ekonominin olmazsa olmaz unsuru. Ama vicdanlı olsunlar diyoruz" diyerek, şunları kaydetti: "Bankaların karlarında müthiş patlama var. Sıkıntı şu, geçen sene mevduat faizlerini 1 puan artırmışlar ama kredi verdiklerinin puanı tam 5 misli artmış. Yani maliyetleri 1 artıyor, karşıya yansıtmaları 5. Bu vicdansızlık. Onlar da kar etsin, onların zararının bedelini de biz 2001'de ödedik. Öyle bir şey istemiyoruz tabi ki. Sen şimdi faizle para veriyorsun bankaya, senin mevduat faizin 1 puan artacak, aynı şirket mevduatını 5 puan yükseğe kredi olarak alacak. Bu bir haksızlık, vicdansızlık. Açık söyleyeyim."