Tüketici benzinden LPG'ye kaydı

ANKARA - Artan petrol fiyatları ve global kriz araçlarda LPG tercihini artırdı.

Türkiye'de geçen yıl ilk yarıda yüksek petrol fiyatlarının, son çeyrekte de küresel krizdeki derinleşmenin etkisiyle benzin tüketimi azalırken, tüketicilerin LPG kullanımına yöneldiği görüldü. 2008 yılı sonu itibariyle benzin tüketimi yüzde 10-11 oranında düştü, buna karşın oto LPG tüketimi yüzde 4-5 oranında arttı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) sektör toplantıları kapsamında, geçtiğimiz hafta petrol sektörünün temsilcileri ile bir araya geldi.

Edinilen bilgiye göre, Petrol Sanayi Derneğinin (PETDER) toplantıda, sektörün 2008 yılı gerçekleşme tahminleri ve 2009 yılı öngörülerine ilişkin raporun sunumunu yaptı.

PETDER'in raporunda yer alan tahminlere göre, 2008 yılı sonu itibariyle, benzin tüketimi yüzde 10-11 oranında azaldı. 2007 yılında benzin tüketimi 2,54 milyon ton düzeyindeydi. Motorin tüketimi ise yerinde sayarken, tüketimde, yüzde 0,5-1 düzeyinde bir gerileme gerçekleşti. Buna karşın uygun fiyatı nedeniyle tercih sebebi olan oto LPG tüketimi yüzde 4-5 oranında arttı. Oto LPG tüketimi 2007 yılında 2,06 milyon ton seviyesindeydi.

Sektörün işlem hacmi de artan petrol fiyatlarına bağlı olarak bir önceki yıla göre yüzde 25 civarında artarak 59 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. 2008 yılında satışlardan yaklaşık 23-24 milyar lira tutarında dolaylı vergi sağlandı. Bu bir önceki yıla göre vergilerde yüzde 13-15 artış anlamına geliyor.

Daralma devam edecek

PETDER'in tahminlerine göre, 2009 yılında da tüketimdeki söz konusu düşüşü eğilimi devam edecek ve özellikle ilk çeyrek sektör açısından zor geçecek.

Bu kapsamda, benzin tüketiminde yine yüzde 10-11, motorin tüketiminde yüzde 1-2 düşüş, oto LPG tüketiminde ise yüzde 1-3 oranında bir artış bekleniyor.

Sektör temsilcileri, 2009 satışlarına göre  22-23 milyar lira civarında bir ÖTV toplanacağı, bu yüzden de vergi gelirlerinde yüzde 1-2 oranlarında bir azalma olabileceğini tahmin ediyor.  Diğer taraftan 2009 bütçesinde petrol ürünlerinden elde edilecek ÖTV gelirlerinin 2008 yılına göre yaklaşık yüzde 11 oranında artması öngörülüyor. Yatırımlar noktasında da 2009 yılı yatırımlarında önemli bir miktar azalma ve küçülme bekleniyor.

Sorunlar

Yapılan toplantı kapsamında sektörün sorunları da dile getirilirken, sektörün bazı başlıklar halinde yaptığı tespitler şöyle:

-Kayıt dışı kaçak ve kötü amaçlı piyasa faaliyetlerine karşı farklı özel denetim yöntemleri henüz geliştirilemedi.

-Ulusal marker uygulaması ile ilgili sorunlar ve belirsizlikler devam ediyor.

-Madeni yağ ve ihrakiye alınındaki kayıt dışı faaliyetler ve haksız rekabet devam ediyor.

-Ulusal marker konusundaki yeni önlemler alınmazsa ciddi bir suç dosyası oluşabilir.

-Teknik ve operasyonel konularda sorunların artıyor.

-Akaryakıt ürünlerindeki ithalatındaki süreç çok uzun zaman alıyor.

-Kamuoyunda sektöre yönelik bir olumsuz tablo oluştu.

-Sektörde bürokrasinin, aşırı düzenlemenin ağırlık kazandığı kurallar ve düzenlemeler piyasadaki kötü amaçlı hareketleri engellemeden çok, işletmelerin verimli iş akışına engel oluyor.