Turizmde bir iyi bir kötü haber

İSTANBUL - Cari açığın merhemi olan turizm sektörüne bir iyi bir de kötü haber geldi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre turizm geliri, bu yılın nisan-mayıs-haziran dönemini kapsayan ikinci çeyrekte, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25.9 arttı. Altı aylık turizm geliri ise 7.5 milyar doları bulurken, ziyaretçi sayısı da 10 milyonu geçti. Güneydeki otellerin fiyatlarında geçen yıla göre yüzde 30'lar seviyesinde yaşanan artışların yanı sıra son birkaç yılda yıldızı giderek daha çok parlayan İstanbul'da da fiyatların yükselmesi gelir artışınında en önemli etkenler oldu. TÜİK verilerinin beklentilerin üzerinde çıkması sektörde sevinç yaratırken, Almanya'dan gelen haber ise moral bozdu. Güngören'de meydana gelen patlamalar nedeniyle Almanya Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'ye seyahat edeceklere yönelik güvenlik uyarısında bulundu. Henüz herhangi bir ülkeden rezarvasyon iptali gelmezken, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve valilik toplantı yaptı. Gazeteniz DÜNYA'ya konuşan sektör temsilcileri ise terör olaylarının Almanya'dan gelecek turistleri etkileyebileceğini belirtirken, basında yer alan haber ve fotoğrafların da bunu etkilediği uyarısında bulundu. Gelir yüzde 25.9 arttı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) "Çıkış Yapan Ziyaretçiler ile Giriş Yapan Vatandaşların Turizm Harcamaları ve Profili 2008 yılı 2. Dönem" sonuçlarını açıkladı. Buna göre, 2008 yılının 2. dönem turizm geliri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,9 oranında artarak 4 milyar 693 milyon 206 bin 987 dolar oldu. Bunun 3 milyar 953 milyon 508 bin 819 doları yabancı ziyaretçilerden, 739 milyon 698 bin 168 doları ise yurtdışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi. Ziyaretçiler seyahatlerini kişisel olarak veya paket tur ile gerçekleştirdi. Turizm gelirinin 3 milyar 620 milyon 389 bin 981 doları kişisel, 1 milyar 72 milyon 817 bin 6 doları ise paket tur harcamalarından oluştu. 2008 yılının ikinci çeyreğinde en yüksek turizm geliri 1 milyar 948 milyon 181,8 bin dolar ile haziran ayında gerçekleşti. Nisan-haziran döneminde kişi başı ortalama harcama yabancılarda 579 dolar, vatandaşlarda ise 927 dolar oldu. Aynı dönemde toplam çıkış yapan ziyaretçi sayısı 7 milyon 622 bin 173 kişi olarak belirlendi. Bunun 6 milyon 824 bin 440 kişisini yabancı ziyaretçi, 797 bin 733 kişisini ise yurtdışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu. 2008 yılının ikinci dönem turizm gideri, yüzde 11,4 oranında artarak 1 milyar 6 milyon 535 bin 59 dolar oldu. Bunun 938 milyon 815 bin 752 doları kişisel, 67 milyon 719 bin 307 doları ise paket tur harcamalardan oluştu. Aynı dönemde en yüksek turizm gideri 389 milyon 585 bin 837 dolar ile haziran ayında gerçekleşti. İkinci çeyrekte kişi başı ortalama harcama 691 dolar olarak belirlendi. Turizm geliri yılın ilk altı aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26.8 artarak 7 milyar 469.4 milyon dolara çıktı. Ocak-haziran döneminde çıkış yapan toplam 11 milyon 347 bin 639 ziyaretçiden 7 milyar 469.4 milyon dolar gelir sağlandı. Ziyaretçi başına ortalama harcama tutarı 608 dolardan 658 dolara çıktı. Yılın ilk altı ayındaki turizm gideri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15.1 artarak 1 milyar 811.9 milyon dolara yükseldi. Söz konusu dönemde ziyaretçi sayısı yüzde 0.4'lük azalışla 2 milyon 521 bin 176'ya inerken, kişi başı ortalama harcama 658 dolardan 719 dolara yükseldi. Bayındır: Almanya'dan gelenler etkilenebilir Turistik Otelciler İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği Başkanı Timur Bayındır turizm gelirlerindeki artışın çok sürpriz olmadığını söyledi. İstanbul'un bu yıl oldukça iyi fiyatlarla satıldığını belirten Bayındır "Gelir seviyesi çok yüksek turist geliyor İstanbul'a, harcamalar çok düzgün gidiyor. Zannediyorum gelirdeki bu yükselişin sebebi İstanbul'dur" dedi. İstanbul kadar olmasa da güneyde de fiyatların geçen yılın üzerinde seyrettiğini anlatan Bayındır gelirdeki artış bu yüzden yadırganmaması gerektiğini dile getirdi. Bayındır, taşanan son terör olaylarından sonra Almanya'nın vatandaşlarını Türkiye gitmek konusunda uyarmasına ilişkin olarak da şunları söyledi: "Türkiye riskli ülkeler arasına girerse bu gayet tabii Almanya'dan gelenleri etkileyecektir." Varlıer: İğneyi kendimize batıralım Martı Grubu Yatırım ve İş Geliştirme Koordinatörü ve Eski Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oktay Varlıer gelirdeki artışın birden fazla nedeni olduğunu söyledi. Türkiye'ye ciddi bir talep olduğunu kaydeden Varlıer "Taleple birlikte fiyatlarda da belli bir artış eğilimi olduğunu söylemek mümkün. KDV'deki yüzde 8'lik düşüş bir miktar hizmet kalitesinde iyileşme imkanı sağladı tesislerde ve rekabet gücünü artırdı" dedi. Gelen turistlerin profilinde yaşanan değişikliklere de bakılması gerektiğini dile getiren Oktay Varlıer "istanbul'a Avrupa ve Arap ülkelerinden çok sayıda turist geliyor. Bunlar da çok para harcayan turistler. Profilde değişme olunca turist harcamalarında da artış oluyor. Türkiye'ye gelen turist sayısında İstanbul'un payı artıyor. İstanbul'daki harcamalar diğerlerinden daha fazla. Haliyle gelirde de bir artış olmuştur" diye konuştu. Varlıer bunun yanı sıra oda fiyatlarında da artış olduğunu ifade ederek hepsi bir araya gelince turizm gelirlerinin artmasının normal olduğunu bildirdi. Varlıer, terör olaylarının Almanya'daki yansımaları konusunda ise şu değerlendirmeyi yaptı: "Terör dünyanın her yerinde var. Madrid'te, Londra'da Newyork'ta da oldu. Bizim bu noktada iğneyi kendimize batırmamız lazım. Basında çıkan resimler korkunçtu. Bunun etkisi nasıl olmaz ki. Bir yabancıya bize niye gelmiyorsun deme hakkımız var mı bu durumda. Kendi bindiğimiz dalı kesiyoruz." Köfteoğlu: Yüzde 26.8 şişirilmiş rakam TÜİK'in açıkladığı turizm gelirleri artış oranının gerçeği yansıtmadığını söyleyen Ekin Yayın Grubu Sözcüsü Fehmi Köfteoğlu ise, "İlk 6 aylık verilere baktığımızda ziyaretçi sayısı yüzde 16.3, gelir ise yüzde 26.8 oranında artmış. Ziyaretçi ile gelir arasındaki artış oranlarına baktığımızda ortaya çıkan durum çelişkili. Gelirde bu denli artış olabilmesi için gelen turistlerin harcamalarını yüzde 50 artırmış olması gerekiyor. Zaten paket tur fiyatları aylar öncesinden belirleniyor. İkinci seçenek gelen turistler çok zengindir, paket fiyatları dışında harcama yapmıştır, ama bu da yok. TÜİK'in turist profilinde böyle bir değişim yok" dedi. Çelişkinin hesaplama yönteminden kaynaklandığını belirten Köfteoğlu, şöyle devam etti: "Eskiden yurtdışında çalışan yurttaşlarımızın bulundukları yerden Türkiye'deki akrabalarına gönderdikleri paralar, Merkez Bankası'nda yurtdışındaki işçi döviz gelirleri olarak belirtilirdi. 3 yıl önce bunu turizm gelirine eklediler. İkincisi bu yurtdaşlarımız Türkiye'ye geldiğinde burada yaptıkları tüm harcamalar da turizm geliri olarak kabul ediliyor. Yurtdışına çıkarken 'ne kadar turizm harcaması yaptınız?' diye değil 'ne kadar harcadınız?' diye soruluyor. Böyle olunca da yerli harcamalar yabancının iki katı çıkıyor." Artış en fazla yüzde 10'dur Türkiye'de turizm sektörünün şu anda olabileceğinden daha iyi bir noktada olduğunu söyleyen Köfteoğlu, "Ama bu iyi durum böyle çelişkili rakamlar ortaya çıkarmayı gerektirmez. Bu durum turizmin iyi tablosunu da gölgede bırakıyor" dedi. Türkiye'nin söylendiği gibi çok ucuza satılmadığını söyleyen Köfteoğlu, "Turizm gerçekten iyi ama iyiden kasıt yüzde 50 değil. Bu ortamda yüzde 3-5 bile iyidir. Oteller bir yıl önce verdikleri fiyatları yüzde 8 ila 10 arasında artırdı, dolayısıyla gelir de yüzde 10 arttı" diye konuştu. Ziyaretçi artış oranına göre gelirlerdeki artışın en fazla yüzde 18-20 olabileceğini belirten Köfteoğlu, "Yüzde 26.8 oranını çıkaranlar bunu izah etmeli" dedi. Sektördeki büyümenin yıl sonunda yüzde 10 olacağını öngören Köfteoğlu, turizm gelirinin 20 milyar doları biraz geçeceğini söyledi. Almanya'nın uyarısı bölgede etkili olabilir Almanya Dış işleri Bakanlığı'nın resmi internet sitesinde Türkiye'ye gelecek vatandaşlarına dikkatli olmaları uyarısında bulunduğunu hatırlatan Fehmi Köfteoğlu, "Daha önce de bombalama olayları oldu, Mersin'de bir Alman vatandaşı hayatını kaybetti. Alman dağcılar kaçırıldı. Bu zamanlarda bile böyle bir uyarı olmadı. Almanya'nın bu tavrı iyi gidişi olumsuz etkileyebilir" diye konuştu. Almanya'dan gelen bu uyarının diğer ülkelere de sıçrama endişesi taşıdığını söyleyen Köfteoğlu, "Almanya, büyük bir pazar. Bu büyük pazarın bugüne kadar değil de şimdi böyle bir uyarı yapmasıyla İngiltere, Hollanda, Belçika gibi ülkeler 'biz de bir bakalım' diyebilirler" dedi. Aylık turizm geliri ve gideri (2008-dolar) Aylar Gelir Ziyaretçi sayısı Ort. Harcama Gider Ziyaretçi Sayısı Ort. harcama Ocak 885.471.907 1.172.736 755 274.058.487 352.491 777 Şubat 800.964.172 1.073.986 746 254.451.447 338.170 752 Mart 1.089.843.262 1.478.744 737 276.855.813 374.133 740 Nisan 1.053.011.064 1.677.867 628 296.878.902 427.658 694 Mayıs 1.692.014.157 2.769.178 611 320.070.319 461.661 693 Haziran 1.948.181.766 3.175.128 614 389.585.837 567.063 687 Toplam 7.469.486.328 11.347.639 658 1.811.900.807 2.521.176 719 Rus turistler Almanlar'ı yakalıyor Türkiye'ye en çok ziyaretçi gönderen ülkeler arasında Almanya yıllardır başı çekerken, haziran ayında Rus turistlerin neredeyse Almanlar'ı yakaladığı belirlendi. Haziran ayında Türkiye'ye en çok ziyaretçi gönderen ülkeler sıralamasında Almanya 539 bin 482 ile yine başı çekerken, Rusya da 530 bin 369 ziyaretçi ile aradaki farkı azalttı. İngiltere ise 298 bin 690 ile üçüncü sırada yer aldı. İngiltere'yi, İran, Hollanda, Bulgaristan, Ukrayna, Fransa, ABD ve Belçika izledi.