Türk sermayesinin göçü hızlandı

Yurtdışına giden Türk yatırımı, gelen yabancı doğrudan yatırımınyarısına ulaştı. 2012'nin ilk on bir ayında 8 milyar 924 milyon dolarlık yabancı doğrudan sermaye yatırımı kaydedilirken, Türk girişimciler doğrudan yatırım için yurt dışına 4 milyar 43 mily

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

 

 

 
Naki BAKIR
 
ANKARA - Türkiye ekonomisinin de yavaşlama sürecine girdiği 2012 yılında Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı sermaye azalırken, Türk sermayesinin yurtdışına göçü hızlandı.  2012 yılı ilk on bir ayında Türklerin doğrudan yatırımları için yurt dışına aktardıkları kaynak, Türkiye'ye doğrudan yatırım için gelen yabancı sermayenin yarısına ulaştı.
 
DÜNYA'nın Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, ocakkasım döneminde yabancılar doğrudan yatırımları için Türkiye'ye 8 milyar 924 milyon dolar sermaye getirdiler. Gelen tutar önceki yılın eş dönemine göre yüzde 28.9 düşüş gösterdi. Aynı dönemde doğrudan  yatırım için yurt dışına gidenTürk sermayesi ise yüzde 71.2 artışla 4 milyar 43 milyon dolar oldu. Buna göre neredeyse gelen  doğrudan yabancı sermayenin yarısı kadar Türk sermayesi yurt dışında doğrudan yatırıma gitti. On bir ayda yabancı sermaye doğrudan yatırımlarında 375 milyon dolarlık da çıkış yaşandı. Böylece doğrudan yabancı sermaye girişinin neti, yüzde 19.1 düşüşle 8 milyar 549 milyon dolar oldu. Bu dönemde yabancıların gayrimenkul alımları ise yüzde 23.2 artışla 2 milyar 341 milyon dolara, yabancı sermayeli firmaların dış ortaklarından kullandığı kredi miktarı da  yüzde 385 artışla 446 milyon dolara yükseldi. Bunlar da dahil edildiğinde doğrudan yabancı sermayede  on bir aydaki toplam net giriş yüzde 9.5 düşüşle 11 milyar 366 milyon dolar olarak gerçekleşti.
 
Türkiye'nin sermaye ihracında hızlı artış
 
Ocak-kasım döneminde Türk yatırımcıların çeşitli ülkelerdeki doğrudan yatırımları için gerçekleştirdikleri sermaye transferinden, aynı dönemde 247 milyon dolarlık geri dönüşler düşüldüğünde, net ihraç 3 milyar 796 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu tutar, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 73.4 arttı. Doğrudan yatırımlar kapsamında yurt dışına sermaye ihracı, önceki yılın tümünde 2.6 milyar dolar olmuştu. Türk şirketlerinin doğrudan yatırım için yurt dışına aktardığı tutar, yabancıları doğrudan yatırım için getirdiği toplam sermayeden düşüldüğünde on bir aylık net fiili girişin 7 milyar 540 milyon  dolar olduğu belirlendi. Söz konusu tutar 2011'in aynı döneminde 10 milyar 364 milyon dolar olmuştu. Buna göre doğrudan yatırımlar cephesinde on aylık net sermaye girişi önceki yıla göre yüzde 27.2 düşüş gösterdi.
 
Ağırlık gıda, finans ve gayrimenkule
 
Türk girişimcilerin rekor düzeye ulaşan on bir aylık yurt dışı doğrudan yatırımlarının 2 milyar 601 milyon doları imalat sanayii, 983 milyon doları hizmetler, 416 milyon doları madencilik, 43 milyon doları elektrik, gaz ve su sektörüne yönelik bulunuyor. İmalat  sanayi alt sektörleri içinde en büyük payı ise gıda aldı. Türk sermayedarlarının
doğrudan yatırım için en fazla sermaye ihraç ettikleri diğer alt sektörlerin 308 milyon dolarla finans ve sigorta faaliyetleri, 215 milyon dolarla gayrimenkul faaliyetleri, 191 milyon dolarla konaklama ve yiyecek hizmetleri, 94 milyon dolarla metalik olmayan mineraller, 72 milyon dolarla inşaat, 65 milyon dolarla tekstil olduğu belirlendi. Türk girişimciler on bir ayda en çok doğrudan yatırımı 2 milyar 702 milyon dolarla Hollanda'ya gerçekleştirdi. Bu ülkeyi 338 milyon dolarla Azerbaycan, 128 milyon dolarla ABD, 95 milyon dolarla Hırvatistan izledi.
 
On yılda 20 milyar dolara yakın ihraç
 
[PAGE]
 
11yillik_dogrudan_yatirimlar.jpg
 
On yılda 20 milyar dolara yakın ihraç
 
Türk girişimcilerin yurt dışı doğrudan yatırımları kapsamında 2003 yılı başından Kasım 2012 sonuna kadar olan dönemde gerçekleştirdiği sermaye ihracının 20 milyar dolara yaklaştığı belirlendi. Türk sermayesinin dış ülkelerdeki doğrudan yatırımları 2002 yılında sadece 251 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmişti. Yurt dışı doğrudan yatırım tutarı 2003'ten itibaren katlanarak büyüdü ve ilk kez 2005 yılında 1 milyar doları aştı. 2007'de de 2 milyar doları aşan yatırım tutarı, 2011'de 3 milyar dolara yaklaştı. 2012'nin ocak-kasım döneminde 4 milyar doları aşan yurt dışı doğrudan yatırım tutarının yılın tümünde 4.5 milyar dolara yaklaşması bekleniyor.
 
dogrudan_yatirimlar.jpg