Türkiye kriz sonrası kalıcı istihdamda OECD birincisi

ANKARA - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’na (OECD) göre Türkiye 2009 - 2011 yılları arasını kapsayan son küresel ekonomik kriz döneminde en yüksek kalıcı istihdam üreten ülke oldu. Genel istihdam ise Türkiye’de son 20 yılda geriledi. Türkiye OECD çapında gelir eşitliğini sağlama konusunda en başarılı ülke oldu.

OECD’ye üye ve aynı düzeydeki ülkelerin refah düzey ve alanlarına göre sıralandıkları “Hayat Nasıl?” (How’s Life?) raporu yayımlandı. 2009-2011 döneminde kalıcı istihdamda artış yüzdelerini ortaya koyan verilere göre, Türkiye 2008 küresel krizi sonrası üç yılda OECD ülkeleri arasında “kalıcı istihdamda” sağladığı yüzde 14 artışla bu alanda lider ülke oldu.

Türkiye’yi yüzde 9 kalıcı istihdam artışıyla Kore, yüzde 3 artışla Rusya izledi. OECD ülkeleri arasında sıfıra yakın yüzdelerle de olsa kriz döneminde kalıcı istihdam artışı sağlayıp pozitife geçen diğer ülkeler arasında Kanada, Belçika, İsveç, Almanya, Lüksemburg, Norveç, İsviçre yer aldı. Diğer OECD ülkeleri kalıcı istihdamda kayıp yaşadı.

Türkiye, geçici istihdam artışında üçüncü

Krizin dünyada ağırlığını hissettirdiği 2009-2011 döneminde “geçici istihdam artışı” verilerine göre ise Türkiye OECD üçüncüsü oldu.

2007-2009 döneminde ise Türkiye yine “kalıcı istihdam” yönünden OECD’nin en iyi beş ülkesi arasında yer aldı. Polonya, Lüksemburg, İsviçre, Norveç ve Türkiye bu alandaki en iyiler oldu. Türkiye bu dönemde geçici istihdamda ise kayıp yaşadı.

“Uzun Süreli İşsizlik” endeksinde İspanya, Slovakya, Yunanistan gibi ülkeler başı çekerken Türkiye OECD ortalamasının altında kaldı, 2011’de uzun süreli işsiz oranlarını 1995’e göre az da olsa düşürdü.
Türkiye “Hayattan Tatmin Olma” endeksinde 36 arasında 33’üncü yani sondan dördüncü sırada yer aldı. Halkı hayattan en fazla tatmin duyan ilk üç OECD ülkesi İsviçre, Norveç ve İzlanda oldu. Son dört sırayı kötüden iyiye Macaristan, Portekiz, Yunanistan ve Türkiye oluşturdu.

Genel istihdamda gerileme

Rapora göre istihdam Güney Avrupa ülkelerinde düşük, İsviçre ve İskandinav ülkelerinde yüksek. 1990’ların ortalarından itibaren istihdam oranlarında bir yükselme söz konusu ancak ülkeler arasında farklılıklar var. 1995’ten bu yana istihdamın en fazla arttığı ülkeler İspanya ve Hollanda oldu. İstihdam oranları 1995’ten bu yana Türkiye, ABD ve Çek Cumhuriyeti’nde belirgin şekilde düştü. Türkiye 36 ülke arasında istihdamda sonuncu oldu.

Gelir eşitliğini sağlamada en büyük adımı Türkiye attı

Gelir Eşitsizliği endeksine göre Türkiye 35 ülke arasında gelir eşitsizliğinde dördüncü sırada bulunuyor. Ancak Türkiye 1990’ların ortaları ve 2010’u kapsayan yaklaşık 15 yıllık dönemde gelir eşitsizliğini en fazla azaltan ülke olarak gösterildi.

“Türk halkı 2005’te gelecek beş yıl için daha umutluydu”

2008’de başlayan krizle halkın kendi refahına ilişkin uzun vadeli beklentileri kötüleşti. Halkın gelecek beş yıl için beklentisi birçok OECD ülkesinde kötüleşti.

Raporda 2012’deki ve sonraki beş yıl için hayattan tatmin beklentisi farkının, 2005’deki ve sonraki beş yıl için beklenti farkına oranı Subjektif Refah Beklentisi olarak adlandırıldı. OECD’nin “Bu sıralamada pozitif değer (gelecek için iyimserlik ölçüsü), iyimserliğin 2102’de 2005’dekinden daha yüksek olduğunu gösteriyor, yani iyimserlik son dönemlerde artmış sayılıyor. Endeksteki negatif bir değer, iyimserliğin son dönemlerde azaldığı anlamına gelerek farkın 2005’te 2012’den daha yüksek olduğunu belirtiyor” diye açıkladığı endeksinde 40 ülke içinde en iyimser halka sahip olan Güney Afrika Cumhuriyeti oldu. Türkiye iyimserlikte 36’ncı sırada kaldı. Türkiye için öngörülen (-0.48) katsayısı, vatandaşların önlerindeki beş yıl için 2005’te, 2012’den daha iyimser durumda bulunmuş olduklarını ortaya koydu.

[PAGE]

Rapordaki Türkiye

“Raporda Türkiye” şu ifadelerle tanımlandı:

“-Haftada 50 saat ve üzeri çalışanların toplam çalışanlara oranı bakımından Meksika’ya neredeyse bir misli fark atarak birinci. İşçilerin yüzde 41’i haftada 50 saat ve üzeri çalışıyor. Rakam 2004’te yüzde 49 idi ancak yıllar itibarıyla düştü,
-En temel özelliklere sahip olmayan konutlarda yaşayan insanların nüfusa oranı açısından birinci. 2011 itibarıyla nüfusun 12.6’sı bu tür konutlarda barınıyor. Kişi başına oda sayısında da 30 OECD ülkesini içeren endekste sonuncu,
-Eğitim düzeyine göre istihdam oranı bakımından 36 ülke arasında sondan 2’nci,
-Kasten cinayetlerin en çok olduğu ülkeler sıralamasında 36 ülke arasında 7’nci her 100 bin kişide işlenen kasıtlı cinayet sayısı 6. Rakam OECD ortalamasına yakın. Endeks birincisi Meksika’da 100 bin kişi için 24 kasıtlı cinayet işleniyor. İkinci sıradaki Brezilya’da rakam 21 oluyor,
-‘Eğitim Seviyesine Göre Su Kalitesinden Tatmin’ sıralamasında 36 ülke arasında sondan ikinci. Son sırada Rusya var,
-Hava kirliliğinde 36 ülke arasında Şili’den sonra ikinci,
-Kayıtlı seçmenlerin oy kullanma oranlarında 36 ülke arasında 6’ncı,
-Geçen 12 ayda saldırıya uğradıklarını deklare eden kişilerin en fazla bulunduğu ülkeler sıralamasında 36 ülke arasında 9’uncu,
-Kadınlara karşı bir yakının uyguladığı şiddette Meksika’dan sonra OECD ikincisi,
-İşsiz kaldığında çalışırken aldığı ücretin ne kadarını brüt işsizlik yardımı olarak aldığına ilişkin sıralamada sondan altıncı,
-En az bir kişinin çalıştığı hane halkları bireyleri arasındaki yoksulluk oranında Meksika’dan sonra ikinci,
-Yetişkin herkesin çalıştığı hane halkları bireyleri arasında yoksulluk oranı sıralamasında birinci,
-Hayattan tatmin olma durumu açısından; OECD üyeleri ve Güney Afrika Cumhuriyeti, Çin Hindistan, Rusya, Endonezya, Brezilya’nın oluşturduğu 40 ülke arasında 32’nci sırada.
-Gece şehirde tek başına yürürken ya da yaşadığı bölgede kendisini güvende hissettiğini söyleyen insanların yüzdesi sıralamasında 40 ülke arasında 33’üncü. İnsanların yüzde 50’si güven duygusu bulunduğunu belirtiyor.
-Parlamentosundaki kadınların yüzdeleri itibarıyla 40 OECD üyeleri ve diğer benzer ülkeler arası sıralamada 34’üncü. 1997’de 40’ıncı idi ancak bugün altı sıra yükseldi. TBMM’nin yüzde 15’i kadın. Şili, Rusya, Hindistan, Macaristan, Brezilya, sıralama sonuncusu Japonya (parlamentonun yüzde 9’u kadın) daha kötü durumda.
-Karşılığı ücret olarak ödenmeksizin kadınlar bir haftada erkeklerden 15 saat daha fazla çalışıyorlar. Bu rakamla 28 ülke arasında 6’ncı.
-İşinden tatmin olduğunu belirten kişi yüzdesi sıralamasında 39 ülke arasında 36’cı.
-Kadınlar ve erkekler arasında ‘uzun ömür farkı’ açısından yapılan sıralamada 40 ülke arasında 33’üncü. Türkiye’de erkeklerin yaş beklentisi 72, kadınların yaş beklentisi 78.
-15 yaşındaki öğrencilerin genel bilgi, matematik ve bilim alanındaki puanlarını belirleyen PISA sıralamasına göre 36 ülke arasında 33’üncü,
-25-64 yaş arası en az liseden mezun yetişkin sayısı açısından sondan birinci.”