Yem fiyatları artıyor, et üreticisi kapanmanın eşiğinde

İSTANBUL - Et üreticileri zor günler geçiriyor. Geçen yıl tonu 300-350 YTL iken 550-600 YTL'ye çıkan yem fiyatları ve toptan et satışında KDV oranının yüzde 1'den yüzde 8'e çıkarılması, et üreticisinin belini büküyor. Girdilerdeki fiyat artışını ete yansıtamayan üreticiler, ayakta kalma mücadelesi veriyor. Eğer sektörde durumun bu şekilde devam etmesi halinde bazı üreticilerin üretimlerini giderek düşüreceği bazılarının ise kapısına kilit vuracağı konuşuluyor. Üreticilerin çözüm için önerisi ise çiftçiye yem teşviki verilmesi ve et fiyatlarını artıran pahalı yemin ortadan kaldırılması. Kuraklık yem fiyatını daha da artıracak Şalvarlı Et Yönetim Kurulu Başkanı Abuzer Göktaş, et pazarının ilk halkası olan yem fiyatlarının bir yılda iki kat artış gösterdiğini kaydetti. Şu anda toptan kırmızı et fiyatının ise 9-9.5 YTL'den başladığını ifade eden Göktaş, bu fiyatın son beş yıdır da değişmediğini belirtti. Yüksek yem fiyatlarının, kuraklığın etkisiyle bu yıl daha da artacağını dile getiren Göktaş, Avrupa'da devletin üreticiye desteği olduğunu aynı desteğin kendilerine de verilmesini beklediklerini söyledi. Göktaş, bazı firmaların üretimlerini düşürmeye başladıklarını bildirdi. KDV yükseldi, üretici iyice darboğaza girdi Sektörün sadece küresel ısınmadan etkilenmediğini vurgulayan Et Üreticileri Birliği (ETBİR) Başkanı Önder Ünlüer ise "Et üreticilerini küresel ısınma, kuraklık ve yem fiyatlarındaki iki kat artış yaktı derken bir de üzerine hükümetten 'darbe' yedik. Yüzde 1 olan toptan et KDV oranı 31 Aralık 2007 itibariyle yüzde 8'e çıktı" dedi. Fiyat farklılığı şüphe uyandırıyor Van Et Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Hikmet Kaya Tokmakçıoğlu, bu yıl sektörde bazı kırmızı et üreticilerinin zararına çalıştığını belirtti. "Geçen yıl kuraklığın etkisi bu yıla tedirginlik olarak yansıyacak" diyen Tokmakçıoğlu, sektörün ciddi zarar görebileceği öngörüsünde de bulundu. Kırmızı et fiyatlarının alım gücünün üstünde olduğunu vurgulayan Tokmakçıoğlu, "Bunun altında sadece kırmızı et fiyatının yüksekliğini aramamak gerekiyor. Fiyatlar zaten alım gücünün üzerinde. Ancak asıl etken bu değil, kırmızı ete olan güvensizlik de var. Örneğin markete gittiğinizde kangalı 3 YTL'lik sucukta var, 10 YTL'lik olanı da var. Salam, sosis gibi ürünlerde de aynı. Bir kere etin toptan fiyatı 9 YTL iken aynı ürünün bu kadar farklı fiyatlara satılması tüketicileri şüpheye düşürüyor. Alımlara da olumsuz yansıyor" görüşünü dile getirdi. Et tüketimi, 7 yılda 10 kilogram geriledi Türkiye'de yılda 750 bin ton kırmızı et tüketiliyor. Kişi başına tüketim ise 11 kilogram. Bu rakam Avrupa Birliği ülkelerinde 75 kilogram, ABD'de ise 122 kilogram olarak gerçekleşiyor. Türkiye'de et tüketimindeki düşüş eğilimi de dikkat çekiyor. 2000 yılında kişi başı et tüketimi 20 kilogram iken 2003'te bu rakam 14.9 kilogram civarına geriledi. Son 7 yılda ise yaklaşık 10 kilogramlık bir azalma yaşandı.