Yemedik, konut aldık

İSTANBUL - Türkiye İstatistik Kurulu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'de 2008 yılında gıdaya ve eğitime ayrılan payda 2007'ye göre düşüş gözlenirken konut ve ulaştırma harcamalarına ayrılan pay arttı.

Hanehalklarının yaptığı toplam tüketim harcamalarının içinde en yüksek payı yüzde 29,1 ile konut ve kira harcamaları aldı.

TÜİK ''2008 Hanehalkı Tüketim Harcaması Sonuçlarını'' açıkladı.

2008 Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçları ile yeni nüfus projeksiyonlarına göre revize edilmiş 2007 Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarına yer verilen TÜİK'in sonuçlarına göre, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde  29,1 oranıyla konut ve kira harcamaları alırken, harcamaların yüzde 22,6'sı gıda ve alkolsüz içeceklerden oluştu.

Türkiye genelinde yapılan harcamalar içinde eğitim hizmetleri harcamalarının payı ise yüzde 2 oldu.

Aylık ortalama tüketim harcaması

Türkiye'de hanehalkı başına aylık ortalama tüketim harcaması 1626 lira olarak tahmin edilirken, bu rakam kentsel yerlerde 1808 lira, kırsal yerlerde ise ortalama 1183 lira olarak öngörüldü.

2008 yılında gıdaya ve eğitime ayrılan payda 2007'ye göre düşüş gözlenirken konut ve ulaştırma harcamalarına ayrılan pay artmıştır.

2008 yılı ile yeni nüfus projeksiyonlarına göre revize edilen 2007 Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçları karşılaştırıldığında, 2007 yılında yüzde  23,6 olan gıda harcaması payının 2008'de yüzde 22,6 olarak gerçekleştiği görüldü.

Bu kapsamda eğitim harcamaları payı yüzde 2,5'ten yüzde 2'ye, sağlık harcamaları payı yüzde 2,4'ten yüzde 1,9'a düşerken, konut harcamaları yüzde 28,9'dan yüzde 29,1'e, ulaştırma harcamalarının yüzde 11,1'den yüzde 14,1'e, kültür ve eğlenceyle ilgili harcamalar ise yüzde 2,1'den yüzde 2,5'e yükseldi.

Düşük gelirli gıdaya iki kat fazla pay ayırıyor

Düşük gelirli hanehalklarının, yüksek gelirli hanehalklarına göre gıdaya iki kat daha fazla pay ayırdığı belirlendi.

Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibariyle tüketim harcamalarının dağılımına bakıldığında; birinci yüzde  20'lik grupta yer alan hanehalklarının gıda harcamasına ayırdıkları pay yüzde 33,7 iken, beşinci yüzde 20'lik gruptaki hanehalklarının gıda harcamalarına ayırdığı payın yüzde  17,2 olduğu görüldü.

Eğitim hizmetleri harcamalarının oranı ise birinci yüzde  20'lik grup için yüzde  0,7 olurken, beşinci yüzde 20'lik grup için yüzde 3 olarak gerçekleşti.

Toplam gıda harcamasının yüzde 13,5'ini gelire göre sıralı birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları, yüzde 27,8'ini ise beşinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları yaptı. Konuta yapılan harcamaların yüzde 9,6'sı birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalklarına ait iken yüzde 33,1'i beşinci yüzde 20'lik grupta yer aldı.

Toplam eğitim hizmetleri harcamalarında ise birinci yüzde  20'lik grubun payı yüzde 3,3 iken beşinci yüzde 20'lik grubun payı yüzde 56,6 oldu.

Mal ve hizmetlerin dış dengesi yüzde 0,68 arttı

Türkiye'nin dış hesaplarında geçen yıl, mal ve hizmetlerin dış dengesi bir önceki yıla göre yüzde 0,68, cari dış denge yüzde 3,05 oranında arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye'nin 2008 yılına ilişkin Dış Alem Hesaplarını açıkladı.

Dış alem hesaplarının denge kalemlerinden biri olan ''mal ve hizmetlerin dış dengesi'' 2008 yılında önceki yıla kıyasla yüzde 0,68 artarak 43 milyar 838 milyon 210,7 bin liraya, mal ve hizmet ihracatı yüzde 21,32 oranında yükselerek 226 milyar 978 milyon 893,8 bin liraya ve mal ve hizmet ithalatı da yüzde 17,43 oranında artarak 270 milyar 817 milyon 104,6 bin lira değerine ulaştı.

Aynı dönemde Türkiye'nin mal ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 21,36 oranında artarak 181 milyar 902 milyon 27,9 bin liraya, hizmet ihracatı ise yüzde 21,16'lık artışla 45 milyar 76 milyon 865,8 bin liraya yükseldi.

Türkiye'nin mal ithalatı geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 17,85 artarak 248 milyar 273 milyon 366,7 bin liraya, hizmet ithalatı ise yüzde 12,90 artışla 22 milyar 543 milyon 737,8 bin liraya çıktı.

Cari dış denge

Türkiye'nin cari dış dengesi geçen yıl yüzde 3,05 oranında artarak 51 milyar 496 milyon 750,3 bin liraya ulaştı.

Kullanımlardaki mülk geliri yüzde 6,57 artarak 8 milyar 877 milyon 303,5 lira oldu. Cari transferler yüzde 3,48 azalarak 3 milyar 470 milyon 944,4 bin liraya geriledi. Kaynaklardaki mülk geliri ise yüzde 8,40 artışla 19 milyar 38 milyon 21,7 bin liraya, cari transferler yüzde 23,69 artarak 870 milyon 852,1 bin lira değerine ulaştı. Cari dış dengenin büyümesinde mal ve hizmetlerin dış dengesindeki yüzde 0,68 oranındaki artışın da etkisi oldu.

Dış Alem Hesapları, Avrupa Hesap Sistemi tablolarına uygun olarak hazırlanıyor. Dış alem hesaplarına ilişkin tablolar oluşturulurken Merkez Bankası tarafından ABD doları değerinden hazırlanan ödemeler dengesi istatistikleri kullanılıyor.

Dolar değerinden oluşturulan tablolar, dış ticaret istatistikleri ağırlıklı ithalat ve ihracat kurları kullanılarak TL değerine dönüştürülüyor. Ödemeler dengesi tablolarında yapılan değişiklikler nedeniyle 2005 ve 2007 yıllarına ait dış alem hesapları tabloları güncellendi.