Yeni teşvik paketini yorumladılar

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

 

İSTANBUL - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yeni teşvik paketini bugün açıkladı. Peki yeni paket ekonominin patronlarının beklentilerini karşıladı mı?
 
İşte konunun muhataplarından yeni teşvik sistemi yorumları:
 
Yerli ve yabancı yatırımcıyı özendiren bir paket
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş:
Daha önceki teşvik paketlerinin mantığı korunmuş, bununla beraber çok önemli olumlu değişiklikler yapılmış, yerli ve yabancı yatırımcıyı özendiren bir paket.
İlk olarak Türkiye'nin 4 yerine 6 bölgeye ayrılması olumlu. Böylece yatırımların az gelişmiş bölgelere gitmesi teşvik ediliyor. Organize sanayi bölgelerine yapılacak yatırımlarda aynı sektörde faaliyet gösteren en az 5 yatırımcının bir araya gelerek bir yatırım yapması halinde onlara teşvik geldiyor. Bu durum daha büyük işletmeyi ve ortaklığı teşvik ediyor.
 
Çok akılcı bir yaklaşım
İl bazlı bölgesel sisteme geçilmesi de Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından gerçekleştirilen ve sürekli güncellenen bir çalışma. Sistemde bu çalışma baz alınmış. Bu çalışmada iller sosyoekonomik kalkınmışlık düzeyine göre sıralanıyor ve çalışma devamlı güncelleniyor. Bu şu demektir; yeni teşvik sistemi dinamik bir yapıya kavuşacak. Bu çalışma TÜİK tarafından her güncellendiğinde teşvik sistemi de güncellenecek. Bunu çok akılcı bir yaklaşım olarak görüyorum.
 
Dördüncü söylemek istediğim nokta da bu sistemle beraber 'stratejik yatırımlar' diye bir konsept geldi ve bu çerçevede stratejik yatırımlara teşvik sağlanacak. Bunu hem ülkenin cari açığını azaltmada hem de yüksek katma değerli, yüksek teknolojik ürün üretmede çok etkileyici bir yaklaşım olarak görüyorum.
 
Daha önceki teşvik paketlerinin mantığı korunmuş, bununla beraber çok önemli olumlu değişiklikler yapılmış, yerli ve yabancı yatırımcıyı özendiren bir paket. Eğer özet olarak söylemek gerekirse, hem sanayi yapısındaki değişimi sağlayacak hem de ithal ettiğimiz ara malların ülkede üretimini sağlama ve de ileri teknolojik ürünlerin üretimine geçişi sağlayacak önemli bir adım. Cari açığı azaltacak ve istihdam yaratacak önlemler var. Uygulamalara geçtikten sonra daha iyi belli olacak.
Yatırımcıyı çekmek açısından büyük fırsatlar sunmasının yanı sıra çok iyi düşünülmüş ve içine stratejik elemanlar konulmuş bir paket."
 
Yeni Teşvik Sistemi  'mıknatıs' etkisi gösterecek
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi: 
Yeni teşvik sistemi Türkiye sanayisinin ihtiyaç duyduğu teknolojik dönüşüm için ateşleyici bir etki yapacak. Yeni teşvik sisteminde uygulanmaya başlayan en önemli yenilik yeni bölgesel haritanın çıkarılması ile birlikte il bazlı bölgesel teşvik sistemi ne geçilmesi oldu. İllerimizin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine göre 6 bölgeye ayrılarak il bazlı bölgesel teşvik sistemine geçilmesini oldukça olumlu buluyoruz. Bu yeni sistem sayesinde bölgesel gelişmişlik farkının azaltılmasının, kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesinin, orta ve yüksek teknolojik yatırımlara öncelik verilmesinin yolu açılacak.
 
Türkiye'nin uzun vadeli ve sürdürülebilir bir büyüme ortaya koyması, cari açık sıkıntısını bertaraf edebilmesi, 2023 Sektörel İhracat Hedeflerine ulaşabilmesi için yeni teşvik paketi son derece önemlidir. İthalatın yüzde 70'inin gerçekleştirildiği demir çelik, otomotiv, makine, tekstil, kimya, tarım ve gıda sektörlerinde uygulanacak olan stratejik teşvikler, 2023 İhracat Stratejimizle omuz omuza gidecektir. Stratejik teşviklerin büyük ölçekli yatırımları özendirmede büyük etken olacağını görüyoruz.
TİM olarak 2023 Stratejimizde Türkiye'nin ihracat vizyonunu 'Atılım-Yatırım-Liderlik' şeklinde dönemselleştirdik. Bu dönemselleştirme yeni teşvik paketi ile de uyumludur. 
 
TİM olarak, yeni teşvik sisteminin yabancı yatırımların ülkemize çekilmesinde 'mıknatıs' etkisi göstereceğine inanıyoruz. Yeni teşvik sistemi ülkemize yeni yabancı yatırımları çekerken, cari açığı itecektir. Yüksek istihdam, düşük cari açık ve ılımlı yatırım ortamı ile Türkiye rekabet gücünü artıracaktır. Türkiye'ye hakim olan güven ve istikrarın yeni teşvik sistemiyle artacağını düşünüyoruz. Türkiye yeni teşvik sistemi ile artık cari açığı giderek azaltacak, ithalatın yüzde 70'inin gerçekleştirildiği sektörler teşvik sayesinde ülkemizde üretilen ürünleri girdi olarak kullanacak. Ekonomimiz kaynaklarını rekabetçi olduğu alanlara yönlendirecek, sağlıklı bir büyüme gerçekleşecek.
Türkiye, 74 milyonluk dinamik nüfusundan ve 50 bini aşkın ihracatçısından aldığı güce bugün yeni teşvik sisteminden alacağı gücü katarak 2023 hedeflerine bir adım daha yakın olacak.
 
Ustalık dönemine yakışır bir teşvik sistemi olmuş
Boydak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Boydak:
Yeni teşvik sistemi sayesinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi tarihi bir sıçrama fırsatı yakalayacak. Ustalık dönemine yakışır bir teşvik sistemi olmuş. Bu teşvik sistemi ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin büyük bir değişime uğrayacağına inanıyorum. Bu bölgelerimiz tarihi bir sıçrama fırsatı elde edecekler. Bölgeler ve iller arasındaki derecelendirme öncekilere göre daha titizlikle yapılmış. Emeği geçenleri kutluyoruz. Yeni teşvik sisteminde ufak tefek bazı noksanlıklar olabilir. Onların da önümüzdeki günlerde izole edileceğine inanıyorum.
 
Geri kalmış bölgelere pozitif ayrımcılık
ASO Başkanı Nurettin Özdebir:
Yeni açıklanan teşvik sisteminin genel olarak iyi düşünülmüş ve çalışılmış bir niteliğe sahip. Bu paketin tam anlamıyla uygulanabilmesi için devletin kurumlarının birbirleriyle uyumlu çalışması gerekir. Teşvik kapsamında eğitime verilen destek ile turizm ve kültürel yatırımlara indirim özellikle belli bölgelerimizin gelişmesine katkı sağlayacak. Genel olarak iyi düşünülmüş ve çalışılmış bir teşvik. Burada en motive edici kısım yatırım indiriminin geri gelmesi.
 
Daha fazla istihdam yaratmalıyız
Ostim Başkanı Orhan Aydın
Teşvik uygulamasının yeni düzenlemelerle devam etmesi olumlua. OSTİM olarak açıklama bölgemize ayrıca moral verdi. Teşvik uygulaması aynı zamanda ülkenin toplumsal sorunlarını çözmek için sosyal politika aracı olarak da kullanılıyor. Bizce de gerekli ve doğru bir enstrüman. Türkiye'nin teknolojik zenginliğe, daha çok patente, daha etkin ve yaygın Ar-Ge'ye ihtiyacı var. Daha çok ihracat yapmaya, cari açığını düşürmeye, yerli üretimini artırmaya, ithalatını ise azaltmaya ihtiyacı var. Ülke olarak daha fazla istihdam yaratmalıyız. Bu teşvikle kalkınmada geri kalmış bölgelere pozitif ayrımcılık yapılmasını uygun buluyoruz.
 
Teşvik esnafa da sağlanmalı
TESK Başkanı Bendevi Palandöken
Yeni teşvik paketinin cari açığın azaltılmasında önemli bir kilometre taşı olacağına inanıyoruz. Yeni olduğu için detaylarını tam olarak bilmemekle birlikte genel olarak olumlu bir içeriğe sahip. Sanayicimiz bu teşvikle biraz rahatlayacak. Darısı esnafımızın başına. Bizim isteğimiz sanayicimize sağlanan bu teşvikin ekonominin temel taşı esnafımıza da sağlanması.
 
Teşvikler, reel sektöre güven ve hız getirecek
MÜSİAD Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan:
Yeni teşvik sisteminin, bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmak amacının yanı sıra işbirliği, kümelenme ve ortaklık kültürünü desteklemesi son derece yerinde.
 
Bölgesel esneklik, il bazında mümkün olan değişkenlik, stratejik sektörlerin belirlenmesi, 2023 hedeflerine taşıyacak temel yatırım alanlarının desteklenmesi son derece anlamlıdır. Ancak, unutmamak gerekir ki teşvikler hiçbir zaman amaç değil, birer araçtır. Ayrıca, bu teşviklerin uygulanma süreci de en az teşvik modelinin ortaya konması kadar önemlidir.
 
Sanayinin desteklenmesine yönelik bu teşvikler, reel sektöre bir güven ve hız getirecektir. Bunun yanı sıra özellikle stratejik sektörlerin üretimine yönelik desteklerle beraber, yatırım-üretim-istihdam-ihracat hedeflerini kapsayan teşvik mantığı reel ekonomi ile kurumsal bir eşgüdüm sağlayacaktır. Özellikle stratejik yatırımların ciddi anlamda desteklenecek olması, ülkemizin ihtiyaç duyduğu alanların tamamlanması anlamında oldukça önemlidir.

Önemli bir adım

TUSKON Yönetim Kurulu Başkanı Rızanur Meral:

Dördüncü teşvik paketini olumlu bulduk. Özellikle 6. bölgede yapılacak olan yatırımlara 7 yıl SGK prim desteği, gelir vergisi stopajı, faiz desteği, stratejik yatırımlara enerji desteğinin verilmesi, yeni yatırımları teşvik edecek nitelik taşıyor.
Özellikle hizmet sektörünün teşvik edilmesi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri için oldukça önemli bir gelişme. Teşvikleri belirlemede illerin gelir düzeyinin yanı sıra sosyal gelişmişlik düzeyinin ve unsurlarının da değerlendirmeye alınması, bölgeler arasındaki gelişmişlik sorununun çözümüne katkı sağlayacak önemli bir adım olacaktır.
 
İl bazlı bölgesel teşvik ve stratejik yatırım kavramları göze çarpıyor
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük:
İl bazlı bölgesel teşvik sistemine geçiş ve stratejik yatırım kavramları önemli yenilikler olarak göze çarpıyor. Sigorta primi işveren payına uzun vadeli indirimler getirilmesi, vergi indiriminin yatırımcının tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazançlara uygulanması dikkati çekici. Organize sanayi bölgelerine yapılacak yatırımların daha fazla desteklenmesini de önemli bulmaktayız.