Bütçe Mayıs'ta fazla verdi

ANKARA - Bütçe bu yılın Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 61,8 artarak 4,6 milyar lira fazla verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla da yüzde 1,4 artarak 7 milyar lira olarak gerçekleşti. Maliye Bakanlığı, Mayıs ayına ilişkin bütçe gerçekleşmelerini açıkladı.

Buna göre, 2011 yılı Mayıs ayında 2 milyar 835 milyon lira fazla veren merkezi yönetim bütçesi, bu yılın aynı ayında yüzde 61,8 artarak 4 milyar 587 milyon lira fazla verdi.

Mayıs ayında faiz dışı fazla da 2011 yılının aynı ayına göre yüzde 1,4 artarak 6 milyar 997 milyon lira oldu. Geçen yıl mayıs ayında faiz dışı fazla 6 milyar 899 milyon lira seviyesindeydi. Bütçe giderleri açısından değerlendirildiğinde ise 2011 yılı Mayıs ayında 24 milyar 298 milyon lira olan bütçe giderleri, yüzde 8 artarak 26 milyar 239 milyon lira olarak gerçekleşti.

Faiz hariç bütçe giderleri de 2011 Mayıs ayına göre yüzde 17,8 oranında yükselerek 23 milyar 829 milyon liraya ulaştı. 2011 Mayıs ayında faiz hariç bütçe giderleri 20 milyar 234 milyon lira olarak hesaplanmıştı. Aynı dönemde faiz giderleri ise yüzde 40,7 azalarak 2 milyar 410 milyon lira oldu.

Vergi gelirleri yüzde 13,7 arttı

2011 yılı Mayıs ayında 27 milyar 133 milyon lira olan bütçe gelirleri, 2012 yılı Mayıs ayında yüzde 13,6 oranında artarak 30 milyar 826 milyon lira olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri ise aynı dönemde yüzde 13,7 oranında yükselerek 26 milyar 476 milyon liraya ulaştı.

2012 yılı merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 350 milyar 948 milyon lira ödenekten Mayıs ayında 26 milyar 239 milyon lira gider gerçekleşirken, bu tutar 2011 yılı mayıs ayında 24 milyar 298 milyon lira olarak hesaplanmıştı. 2012 yılı Mayıs ayında, faiz hariç giderler için öngörülen 300 milyar 698 milyon lira ödeneğin yüzde 7,9'u kullanılarak 23 milyar 829 milyon lira gider belirlendi.

Personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,5 oranında artarak 6 milyar 903 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 81 milyar 692 milyon lira ödeneğin yüzde 8,4'ü kullanıldı. Geçen ay sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, 2011 Mayıs ayına göre  yüzde 10,6 oranında artarak 1 milyar 112 milyon lira oldu ve bütçede öngörülen 14 milyar 279 milyon lira ödeneğin yüzde 7,8'i söz konusu ay içinde kullanıldı.

Mal ve hizmet alım giderleri azaldı

Mayıs ayında mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı ayına göre binde 6 azalarak 2 milyar 304 milyon lira olarak gerçekleşti. Bütçede öngörülen 28 milyar 859 milyon lira ödeneğin yüzde 8'i kullanıldı. Cari transferler geçen ay, 2011 yılının aynı ayına göre yüzde 28 oranında artarak 10 milyar 248 milyon lira oldu. Böylece bütçede öngörülen 130 milyar 220 milyon lira ödeneğin yüzde 7,9'u bu ayda kullanıldı.

Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 4 milyar 935 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 450 milyon lira olarak hesaplandı.

Cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 1 milyar 445 milyon lira olurken, mahalli idare payları 2012 yılı Mayıs ayında 2 milyar 40 milyon lira olarak gerçekleşti. Mayıs ayında 2 milyar 99 milyon lira sermaye gideri, 462 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri 2012 yılı Mayıs ayında 702 milyon lira oldu.

Bütçe gelirleri yüzde 15 arttı

Bütçe gelirleri yüzde 15 arttı

Merkezi yönetim bütçesi, Ocak-Mayıs döneminde 432 milyon lira açık, 23,9 milyar lira faiz dışı fazla verdi. Yılın ilk 5 ayında bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,1 artarak 137,4 milyar lira olarak gerçekleşti. Buna göre, Mayıs ayında vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,7 oranında artarak 26 milyar 476 milyon lira oldu.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri 2011 Mayıs ayına göre yüzde 14,1 oranında artışla, 3 milyar 502 milyon lira olarak hesaplandı. Geçen ay özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 719 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 129 milyon lira seviyelerinde gerçekleşti. Vergi türleri itibarıyla değerlendirildiğinde 2011 Mayıs ayına göre banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 28,2, kurumlar vergisi yüzde 25,8, özel tüketim vergisi yüzde 13,9, gelir vergisi yüzde 12,1, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 11,4, damga vergisi yüzde 10,9, harçlar yüzde 9,4, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 3,8 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 6,7 arttı.

Ocak-Mayıs dönemi

Merkezi yönetim bütçesi açığı bu yılın Ocak-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 85,4 artarak 233 milyon liradan 432 milyon liraya yükseldi. Aynı dönemde faiz dışı fazla yüzde 16 artarak 23 milyar 946 milyon lira olarak gerçekleşti. Bütçe giderleri ise bu dönemde yüzde 15,2 artarak 618 milyon liradan 807 milyon liraya ulaştı. 2011 yılı Ocak-Mayıs döneminde 98 milyar 744 milyon lira olan faiz hariç bütçe giderleri bu yılın aynı döneminde yüzde 14,9 yükselişle 113 milyar 429 milyon liraya çıktı.

Diğer taraftan 2012 yılı Ocak-Mayıs döneminde faiz giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,8 artışla 24 milyar 378 milyon lira olarak gerçekleşti. Geçen yılın Ocak-Mayıs döneminde 119 milyar 385 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 15,1 oranında artarak 137 milyar 375 milyon lira oldu. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 10,9 oranında artarak 110 milyar 906 milyon liraya çıktı.

Bütçe giderleri

Merkezi yönetim bütçe giderleri bu yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,2 oranında artarak, 137 milyar 807 milyon olarak gerçekleşti. Personel giderleri, aynı dönemler itibarıyla yüzde 15,5 oranında artarak 35 milyar 495 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri 2011 Ocak-Mayıs dönemine göre yüzde 12,2 oranında artışla, 5 milyar 962 milyon liraya ulaştı.

Yılın ilk 5 ayında mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 oranında arttı ve 9 milyar 957 milyon liraya ulaştı. Cari transferler 2011 Ocak-Mayıs dönemine göre yüzde 15,1 oranında artarak, 52 milyar 343 milyon lira olarak hesaplandı. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için yapılan transfer, bu yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,3 artarak, 27 milyar 82 milyon liraya ulaştı.

Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 2 milyar 210 milyon lira olarak hesaplandı. 2012 yılı Ocak-Mayıs döneminde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 4 milyar 967 milyon lira olarak gerçekleşti.

Mahalli idare payları ise bu yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,7 oranında artarak 10 milyar 621 milyon liraya ulaştı. Bu yılın ilk 5 ayında 5 milyar 338 milyon lira sermaye gideri, 775 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri 3 milyar 559 milyon lira oldu. Faiz giderleri 2012 yılı Ocak-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,8 oranında artarak 24 milyar 378 milyon liraya ulaştı.

Bütçe gelirleri

Bütçe gelirleri, bu yılın Ocak-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,1 artarak 119 milyar 385 milyon liradan, 137 milyar 375 milyon liraya çıktı. 2012 yılı Ocak-Mayıs dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,9 yükselerek 110 milyar 906 milyon lira oldu. Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri bu yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,8 artışla 21 milyar 346 milyon liraya ulaştı.

Aynı dönemde özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 3 milyar 556 milyon, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 1 milyar 567 milyon lira olarak hesaplandı. Vergi türleri itibarıyla aynı dönemlerde banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 31,8, kurumlar vergisi yüzde 21, gelir vergisi yüzde 17,4, damga vergisi yüzde 16,3, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 9,4, harçlar yüzde 9,3, özel tüketim vergisi yüzde 5,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 1,3 ve diğer vergiler tahsilatı ise yüzde 15,5 arttı.

Öte yandan 31 Mayıs 2012 tarihi itibarıyla 6111 sayılı Kanun kapsamında tahsil edilen genel bütçe vergi gelirleri, teşebbüs mülkiyet gelirleri ile faiz, pay ve ceza gelirleri toplam tutarı 16 milyar 972 milyon lira olarak belirlendi.