DİR’de köklü değişiklik geliyor
DİR kapsamındaki ithalat ve verilen ihracat taahhütlerinin izlenmesi için de ayrı bir mekanizma oluşturulacak. Firmaların ihraç ettiği ürünlerde bu ürünleri kullanıp kullanmadığına yönelik denetimler sıkılaştırılacak
MEHMET KAYA
ANKARA - Hükümetin, kayıt dışılıkla mücadele ve üretimi destekleme çalışmaları çerçevesinde, dahilde işleme rejiminde yapılacak düzenlemenin temel çerçevesi belli oldu. Yapılan çalışmalarda, dahilde işlemeye konu olabilecek sektör ve ürünlere yönelik belirleme yapılacak ve bunların dışında ürün getirilmesi engellenecek.
DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre, Dahilde İşleme Rejimi’nde (DİR) köklü değişiklikle, sektörel ve ürün bazında ayrım yapılacak. Ekonomi Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, sektörleri belirledikten sonra ürün bazında bir sınıfl ama da gerçekleştirecek. Bunlar içinde de tek tek ürün bazında talepler, Türkiye içinde üretimi bulunup - bulunmadığı durumuyla ilişkilendirilecek.
Türkiye’de üretimi bulunan dahilde işlemeye konu hammadde vb. nitelikteki ürünlerin dahilde işleme rejimi kapsamında ithalinde ek sorgulama sistemleri getirilecek. Ayrıca, bu ürünlerin Türkiye içinden alınması ve ihracata konu olması halinde ek kolaylık sağlanıp- sağlanamayacağına yönelik araştırma yapılacak.
Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki ithalat ve verilen ihracat taahhütlerinin izlenmesi için de ayrı bir mekanizma oluşturulacak. Firmaların ihraç ettiği ürünlerde bu ürünleri kullanıp kullanmadığına yönelik denetimler sıkılaştırılacak. Gümrük Bakanlığı, 2014 içinde yaptığı dar kapsamlı ve tek gümrük kapısına dayalı bir araştırmada DİR kapsamında ithal edilen ürünlere bağlı yapılan ihracatlarda, yüzde 70 oranında uyumsuzluk tespit etmişti.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı, DİR kapsamında ithalatın ve ihracatın yeni esaslara bağlanması için bir çalışma sürecini başlattıklarını açıklamıştı.
İhracatın yüzde 45’i DİR kapsamında
Türkiye’de, dahilde işleme rejimi, dış ticarete konu üretimde büyük yer tutuyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verisine göre 2013 yılında kesinleşen dahilde işleme rejimi kapsamındaki ihracat 68,1 milyar dolar oldu. İthalat ise 23,8 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde Türkiye’nin toplam ihracatı 151.8 milyar dolar düzeyindeydi. Dahilde işleme rejimi kapsamında detaylı istatistik yayınlanmıyor. Buna karşılık, DİR kapsamında verilen izinlere ilişkin kararlar Resmi Gazete’de yayınlanıyor. Bu izinler, fiili durumu değil, firmaların beyanlarına göre izin verilen tutarları gösteriyor. Her ay, bir önceki aya veya aylarda, gerek firma talepleri gerekse idarenin kendi uygulamalarıyla belgelerden bir kısmı iptal edilebiliyor. Bu kapsamda, 2014 yılı sonu itibariyle toplam 55 milyar dolarlık ihracat taahhüdünü kapsayan, 31 milyar dolarlık ithalat öngören DİR belgesi düzenlendi.
