Bankaların faiz dışı gelirlerine neşter geliyor

 

 

İSTANBUL - Tüketici Kanunu baştan yazıldı. Kanunun 54 maddelik yeni taslağı birçok alanda radikal değişiklikler içeriyor. Bunların en önemlilerden biri bankaların müşterilerinden aldığı işlem ücretleri ile ilgili olanlar. Yeni taslağa göre bankalar, tüketicilerden hiçbir suretle tüketicilerden kredi kartı üyelik ücreti, hesap işletim ücreti, dosya ücreti, ipotek fek ücreti vb. isimler altında herhangi bir bedel alamayacak. Taslak, bir başka tartışma konusu olan dağıtım şirketlerinin tüketiciden aldığı kayıp-kaçak bedeli konusunda da düzenlemeler içeriyor. Yeni taslağa göre bundan sonra kayıp-kaçak bedeli tüketiciden alınamayacak. Ön ödemeli konut satışlarında ise müteahhitlerin haklarını genişleten değişikliklere gidildi. Taslakta konut teslim süresi 30 aydan 36 aya çıkarken, zamanında teslim edilmeyen konutlar için müteahhitlere verilen cezalarda indirime gidildi. Önceki akşam İstanbul'da düzenlenen iftar yemeğinde yeni taslağı basına tanıtan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yeni taslağın henüz taraflarla paylaşılmadığını belirterek, "Şu anki düzenlemeler. Bizim masaya oturacağımız şartlar. Özellikle bankalardan ve elektrik dağıtım şirketlerinden direnç bekliyoruz. Ancak biz de kendi şartlarımızda direneceğiz" dedi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bakan Yazıcı'nın verdiği bilgilere göre; Türkiye'de bankalar tüketicilerden tam 31 farklı kalemden faiz dışı gelir elde ediyor. Geçen yıl bu gelirlerin bankalarının toplam gelirleri içindeki payı yüzde 14.5'e ulaştı. Bu yılın ilk 6 ayında ise yüzde 12.8 düzeyinde. Yazıcı, yeni düzenleme ilk hedeflerinin bu gelir kalemleri kaldırmak ya da sınırlı hale getirmek olduğunu kaydetti. Taslağın yeni hazırlandığını, daha Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Bakanlar Kurulu'nda tartışılmadığını aktaran Yazıcı, "Taslağımızda faiz dışı bu tür işlem ücretlerinin birçoğunun kaldırılmasını öngörüyoruz" dedi. Düzenlemenin dünyadaki bankaların uygulamalarına bakılarak da yapılacağını aktaran Yazıcı, "Dünyada olmayan bir şeyi Türkiye'deki finans kuruluşlarına yükleyelim diye bir tavrımız yok. Dünyada tüketiciyi koruma bir gelişme trendi içerisinde. Dünyadaki benzerleri ne iş yapıyorsa, Türkiye'dekileri de o seviyeye getireceğiz. Türkiye, standartlar açısından Avrupa Birliği normlarına doğru yönelmişken, finans kuruluşlarının da oraya doğru gitmesi lazım, yani tüm kurumlarıyla oraya doğru gitmesi lazım. Bir taraftan biz bankayız bunları alalım ama diğer taraftan böyle bir yaklaşımımız olmayacak" diye konuştu. Yazıcı, yen

i düzenlemeyle faiz dışı gelirlerinin en aşağı yarı yarıya düşmesini beklediklerini de sözlerine ekledi.

 

 

 

 

 

Yeni taslağın hazırlanmasında en çok dikkat ettikleri konulardan birinin cezaların orantısızlığı olduğunu vurgulayan Yazıcı, yeni cezaların batırıcı değil caydırıcı olacağını söyledi. Örnek olarak şu anki sistemde 30 ayda 100 tane üretim taahhüdünde bulunan ve işi 30 ayda bitiremeyen bir iş adamına 100 konutun bedeli kadar ceza yazıldığını aktaran Yazıcı, "Ne yapacak adam? Ona bu cezayı vermeniz, sorunu büyütüyor. Oysa bu kanun sorun çözmesi lazım" dedi. Yazıcı yeni düzenlemede cezaların oransal olarak düzenlendiğini belirtti. Yazıcı, ön ödemeli projelerde en uzun teslim süresini 30 aydan 36 aya çıkardıklarını da belirtti. yeni taslağa göre: konut satışlarında tüm ödemeler bankalar üzerinden yapılacak. Ruhsat alınmadan satış yapılamayacak ve tüketicilerin ön ödemeli satışlarda 14 günlük mazeretsiz cayma hakkı bulunacak.

 

 

 

 

 

Yeni yasa, elektrik, su, doğal gaz, internet, telefon ve benzeri tüm aboneliklerde tüketicileri koruyucu yeni düzenlemeler getiriyor. Yazıcı, kayıp-kaçak bedelinin faturasını ödeyen tüketiciden alınmasını kabul etmediklerini belirterek, EPDK'nın bu bu konuda aldığı kararı doğru bulmadıklarını söyledi. Yazıcı, şöyle konuştu:  "Kayıp kaçak, yani tüketicinin kullanmadığı, tüketmediği, sebep olarak gösterilmeyen hiçbir bedelin tüketiciden alınamayacağı görüşündeyiz. Yani zaten anayasanın 172'nci maddesi de tüketicinin korunmasını bir göre olarak devlete yüklemektedir. Hem bunu görev olarak yüklüyor, hem de tüketicinin daha bilinçli olmasıyla alakalı gerekli önlemleri alma yükümlülüğü getiriyor. Neticede oradaki sloganımız "basiretli tacir, bilinçli tüketici"; tüccar basiretli olacak, tüketici bilinçli olacak." Yazıcı, dağıtım şirketlerinin bu konuya itiraz etmeleri halinde ne olacağının sorulması üzerine ise "Etsinler bakalım" diye yanıt verdi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yeni taslakta yer alan diğer değişikliklerden bazıları ise şöyle: Özellikle risk oranı yüksek olan işyeri dışında yapılan sözleşme, mesafeli sözleşme ya da devre tatil sözleşmelerinde cayma hakkı süreleri 10 günden 14 güne çıkarılıyor. Tüketicinin taraf olduğu sözleşmelerde yer alan haksız şartlara ilişkin denetim yetkisi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na veriliyor. Hatalı ürünlerin sebep olacağı zararlardan imalatçı sorumlu olacak. İş yeri dışında satış yapacak olan firmalara 50.000 TL sermaye şartı getiriliyor. Ürün üzerinde yer alan, kullanıma ilişkin bilgilerin Türkçe olacak. Garanti belgesi" ismi "Tüketici Hakları Belgesi" şeklinde değiştirilecek. Tüketiciyi koruyan düzenlemeler gelecek. Tüketici sorunları hakem heyetleri yeniden yapılandırılacak ve tüketicilerin haklarını aramaları kolaylaştırılacak.