Brexit müzakereleri başladı

İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılmasına (Brexit) ilişkin müzakereler, Belçika'nın başkenti Brüksel'de başladı.

İngiltere'nin Brexit Bakanı David Davis ve AB Komisyonunun Başmüzakerecisi Michel Barnier, müzakereler öncesinde AB Komisyonu binasında basın toplantısı düzenledi.

Davis ve Barnier, açıklamalarından önce İngiltere'deki İslamofobik terör saldırısı ve Portekiz'deki yangından dolayı duydukları üzüntüyü dile getirdi.

Barnier, "Bugün İngiltere'nin kurallara uygun şekilde AB'den ayrılmasının müzakerelerini başlatıyoruz." dedi. Müzakerelerin olumlu bir havada geçmesini dilediğini kaydeden Barnier, hedeflerinin net olduğunu ve öncelikli olarak Brexit'in yol açtığı belirsizliklerin giderilmesi için çaba sarf edeceklerini belirtti.

Başmüzakereci Barnier, müzakerelerde öncelikli ele alınacak hususlar arasında vatandaşların hakları, AB kanunlarından faydalanan tarafların durumları ve özellikle İrlanda bağlamında sınırlar olduğunu ifade etti.

Müzakerelerde önceliklerin ve bir takvimin oluşmasını arzu ettiğini açıklayan Barnier, "Böylelikle ben de AB Konseyine verimli bir şekilde müzakereleri başlattığımızı bildirebilirim." dedi.

'Bir sonraki adımı atmaya geldim'

İngiltere'nin Brexit Bakanı Davis de "Bugün Brüksel'e AB ile yeni, derin ve özel bir ortaklığın oluşturulması için bir sonraki adımı atmaya geldim." diye konuştu.

Avrupa'nın zor zamanlardan geçtiği dönemlerde ortak değerlerin önemini daha fazla anladıklarını kaydeden Davis, "Bizi ayrıştıran faktörden çok daha fazla birleştiren faktör var." ifadesini kullandı.

Davis, müzakerelerin zaman zaman zorlu olacağını ancak tüm vatandaşların çıkarına bir sonuç oluşması için yoğun çaba sarf edeceğini söyledi. Müzakerelere olumlu ve yapıcı bir yaklaşımla başladıklarını belirten Davis, "Hem bizim hem de Avrupalı müttefiklerimizin geleceği için güçlü ve özel bir ortaklık inşa edeceğiz." dedi.

Öğleden sonra çalışma grupları bir araya gelecek

Taraflar öğleden sonra da teknik çalışma grupları bir araya gelerek çeşitli konularda bir uzlaşı noktası arayacak.

AB tarafı, müzakerelerin yaz aylarında rutin bir program çerçevesinde devam etmesini bekliyor.

AB, 29 Mart 2019'da gerçekleşecek resmi ayrılığa ilişkin anlaşmanın, ilgili parlamentolarca uygun süre içerisinde onaylanabilmesi için Ekim 2018’e kadar netleşmesi ve geçiş sürecinin belirlenmesini istiyor.

May'in eli rahat değil

Göüşmeler öncesi elini kuvvetlendirmek için erken seçim kararı alan İngiltere Başbakanı Theresa May, parlamentoda çoğunluğu elde edememesi sonrası bazı sıkıntılarla karşı karşıya... Bu sıkıntıların başında haziran ayı başında yapılan seçimlerden bu yana henüz yeni hükümet kurulamamış olması geliyor.

May, Kuzey İrlanda'daki Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) desteği ile bir hükümet kuracaklarını açıklamıştı. Ancak yeni hükümet üzerinde nihai anlaşma henüz sağlanmış değil.

BBC Türkçe'nin haberine göre, Hükümet kurma çalışmaları devam ederken, İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan 24 katlı bir binada onlarca kişinin hayatını kaybettiği yangın ve sonrasında doğan tepkiler de May'i zor durumda bırakan bir diğer gelişme.

Brexit'in olası etkileri...

Ticaret anlaşması

Müzakerelerde, ayrılık sonrası karşılıklı ticaret anlaşmasının yapılması zor konulardan biri olarak öne çıkıyor. AB, 2 yıl sürmesi beklenen müzakerelerde ilerleme kaydedilmeden herhangi bir ticaret anlaşması görüşmesine karşıyken, İngiltere ikisinin aynı anda yürütülmesini talep ediyor.

AB’nin 3'üncü ülkelerle ticaret anlaşmalarını müzakere etmesi ve bu anlaşmanın tüm AB kurumları ve üye ülkelerce resmi olarak onaylanması 7 yıl sürebiliyor. İngiltere'de, istihdam ve yatırımların devam etmesi için özellikle bir gümrük ve ticaret anlaşmasına geçişin kesintisiz biçimde gerçekleşmesi gerektiği görüşü hakim.

Fatura ağır olabilir

İngiltere’nin ayrılık faturasının, müzakerelerde en zorlu konuların başında yer alması bekleniyor.

AB tarafı, İngiltere’nin, üzerinde uzlaşılmış olan 2020 birlik bütçesine ve üye ülkelerin kalkınma programlarına taahhütlerini tam yerine getirmesini şart koşuyor.

AB tarafının hazırlayacağı ayrılık faturasının, 60 milyar euro ila 100 milyar euro arasında bir rakama ulaşabileceği iddia ediliyor. İngiltere’nin AB'deki ortak varlıklarının ve alacaklarının düşülmesiyle bu rakamın azalması öngörülüyor.

Vatandaşların hakları

Brexit kararı, İngiltere'de yaşayan 3 milyon AB vatandaşının yanı sıra AB'de bulunan 1 milyon İngiliz vatandaşının hakları konusunda da belirsizlik ortaya çıkarıyor. AB, İngiltere’deki birlik üyesi ülke vatandaşlarının haklarıyla ilgili konuların öncelikle çözüme kavuşturulmasını ve bunların güvence altına alınmasını istiyor.

Mevcut durumda AB vatandaşları diğer üye ülkelerde olduğu gibi İngiltere’de de yaşama, çalışma, eğitim ve sosyal yardımlardan faydalanabiliyor. Brüksel, bu hakların Brexit sonrasında da devam etmesi konusunda ısrar ediyor. AB’nin bu konuya verdiği önceliğin farkında olan İngiltere’nin de AB’ye yönelik "cömert" bir teklifte bulunması bekleniyor.

Kuzey İrlanda

AB, üyesi olan İrlanda ile Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda arasındaki sınır sorunu ile bölgedeki barış sürecinin geleceğine ilişkin konuların öncelikli ele alınmasını talep ediyor.

Bu bağlamda AB, İrlanda ile Kuzey İrlanda arasında pasaport ve gümrük kontrolleri yapılacak bir sınır uygulamasına dönülmesinden kaçınılmasını istiyor. Böyle bir sınır anlaşmasının, İngiltere'nin AB tek piyasasına ve gümrük birliğine üye olmadan, nasıl gerçekleşeceği ise belirsizliğini koruyor.

Analistler, Brexit müzakerelerinin bugün başlayacağını anımsatarak, müzakerelerin sterlin/dolar ve euro/dolar paritesinin yönü üzerinde etkili olabileceğini ifade etti. Geçen haftayı değer kazancıyla tamamlayan sterlin/dolar paritesi bugün saat 11.11'de 1,28 seviyesinden, euro/dolar paritesi ise 1,1193 ile önceki kapanışının hemen üzerinde işlem gördü. Görüşmelerin başlaması sonrası her iki paritede de yatay seyir hakim...