İllerde borçluluk arttı, takibe düşme azaldı
Bankacılık sektöründe kredilerin mevduata oranı, Eylül 2017 itibarıyla 79 ilde yüzde 100'ü aştı. Kredilerin geri dönüşümünde iyileşme kaydedilirken, bu yılın 9 ayında 2016'nın aynı dönemine göre takipteki alacakların nakdi krediye oranı 65 ilde geriledi.
Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) verilerinden derlenen bilgilere göre, bankacılık sektörünün toplam mevduatları bu yılın 9 ayında 2016'nın aynı dönemine kıyasla yüzde 21,1 artarak 1 trilyon 511 milyar 833 milyon lira oldu. Bankacılık sektörü toplam nakdi kredileri de yüzde 23,3 yükselerek 2 trilyon 22 milyar 858 milyon liraya ulaştı.
Bankacılık sektörü mevduatlarındaki yüzde 21,1'lik artışa karşın verilen kredilerde yüzde 23,3 yükseliş kaydedilmesi, il bazındaki kredi/mevduat oranlarına da yansıdı.
Sektörün borçlandırma sürdürülebilirliğini sağlamasında kritik önem taşıyan göstergelerden kredilerin mevduata oranı, Eylül 2017 itibarıyla 79 ilde yüzde 100'ü aştı. Söz konusu oran, 2016'nın eylül sonunda 77 ilde yüzde 100'ün üzerinde bulunuyordu.
Kredi/mevduat oranındaki bu gelişmeye karşın verilen kredilerde geri dönüşümün sağlanmasında ilerleme kaydedilmesi dikkati çekti.
Türk bankacılık sektöründe bu yılın eylül sonu itibarıyla verilen 2 trilyon liralık nakdi kredinin yüzde 3,1'i takibe düştü. Bu oran, geçen yılın aynı döneminde yüzde 3,3 düzeyinde bulunuyordu.
Söz konusu dönemde takipteki alacakların toplam nakdi krediye oranı 65 ilde geriledi, 16 ilde ise arttı. Böylece hem sektör toplamında hem de il bazında kredilerin geri dönüşümünde iyileşme yaşandı.
Mevduatına göre kredi borcu en fazla olan il Gaziantep
Türkiye'de nakdi kredilerin mevduata oranı açısından eylül sonu itibarıyla Gaziantep başı çekti. Toplam kredilerin mevduata oranının yüzde 318,2 olduğu Gaziantep'te, 1 TL'lik mevduata karşın 3,2 TL'lik kredi kullandırımı gerçekleşti.
Kredi/mevduat oranının en yüksek olduğu illerde ikinci sırayı yüzde 307,7 ile Erzurum ve Kahramanmaraş paylaştı. Şanlıurfa da yüzde 260,9 ile üçüncü sırada yer aldı.
Siirt, Diyarbakır, Bitlis, Adıyaman ve Van ise kredi/mevduat oranının en yüksek olduğu diğer iller oldu.
Sadece 2 il borcundan çok mevduata sahip
Verilere göre, 81 ilden sadece 2'sinin borcu mevduatından daha az düzeyde gerçekleşti. Tunceli ve Zonguldak, kredileri mevduatını fonlayan iller oldu. Nakdi kredilerin mevduata oranı Tunceli'de yüzde 77,7, Zonguldak'ta ise yüzde 91,4 olarak kayıtlara geçti.
Geçen yıl kredinin mevduat ile fonlanabildiği iller arasında yer alan Aksaray ve Hakkari ise bu yıl listeye giremedi. Böylece kredi/mevduat oranı yüzde 100'ü aşan il sayısı bu yılın 9 ayında 79 oldu.
Eylül 2017 itibarıyla Türkiye'de takipteki alacakların toplam nakdi krediye oranının en düşük olduğu il yüzde 1,54 ile Gümüşhane oldu. Gümüşhane'yi, yüzde 2 ile Çankırı, yüzde 2,09 ile Kahramanmaraş, yüzde 2,18 ile Siirt, yüzde 2,28 ile Denizli ve yüzde 2,31 ile Rize takip etti.
Şanlıurfa ise yüzde 5,99 ile takipteki alacakların toplam nakdi kredilere oranının en yüksek olduğu il olarak kayıtlara geçti. Şanlıurfa'yı, yüzde 5,78 ile Kütahya, yüzde 5,68 ile Diyarbakır, yüzde 5,61 ile Batman, yüzde 5,33 ile Zonguldak ve yüzde 5,25 ile Afyon izledi.
En az şube Bayburt'ta
İstanbul, yılın 9 aylık döneminde 3 bin 378 şube ile bankaların yurt içinde en fazla şubesinin bulunduğu il oldu. İstanbul'u, bin 110 şubeyle Ankara, 801 şubeyle İzmir, 466 şubeyle Antalya ve 430 şubeyle Bursa izledi.
Yurt içi şube sayısının en az olduğu iller ise 10 şubeyle Bayburt, 12 şubeyle Kilis, 13'er şubeyle Tunceli ve Ardahan, 14'er şubeyle Iğdır ve Hakkari, 15 şubeyle Bingöl ve 18 şubeyle Muş şeklinde sıralandı.
Şubeye düşen nüfusun en yüksek olduğu illerde 22 bin 707 ile Muş öne çıkarken, bu oranın en düşük olduğu illerde 4 bin 339 ile İstanbul başı çekti.
Kişi başına nakdi kredide İstanbul zirvede
Eylül 2017 itibarıyla kişi başına nakdi kredi kullanımında 43 bin 595 lirayla İstanbul zirvede yer alırken, 39 bin 119 lirayla Ankara, 25 bin 520 lirayla Denizli, 24 bin 350 lirayla Antalya ve 20 bin 715 lirayla Kocaeli listenin üst sıralarındaki diğer iller oldu.
Nakdi kredi kullanımının en düşük olduğu ile bakıldığında ise 2 bin 615 lirayla Hakkari ilk sırada yer aldı. Hakkari'yi, 3 bin 136 lirayla Muş, 3 bin 137 lirayla Şırnak, 3 bin 354 lirayla Ağrı ve 3 bin 732 lirayla Bingöl izledi.