Leasingdeki yeni düzenleme yüksek maliyet endişesi yarattı
Dövizle borçlanmada alınacak yeni tedbirler, yatırım maliyetinin artması endişesini doğurdu.
HANDAN SEMA CEYLAN
Türkiye dövizle borçlanmada fren yapmaya hazırlanıyor. Önümüzdeki günlerde açıklanması beklenen yeni düzenleme ile risk azaltılırken, bir taraftan da KOBİ’lerin yatırım maliyetinin artacağı endişesi doğdu.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in ‘Kur riskini güçlü bir şekilde yöneteceğiz” şeklinde açıkladığı düzenleme ile dövizle borçlanabilecek şirketler belirlenecek ve eşik değerler ölçüsünde kredi kullanabilecekler. Döviz geliri olmayan KOBİ’ler ise dövizle borçlanamayacak. Ancak bu durumun özellikle leasing yoluyla yatırım yapan KOBİ’leri olumsuz etkilemesi bekleniyor.
Hali hazırda yatırımlarını leasing ile yapan ve dövizle borçlanan işletmelerin yüzde 4 olan yatırım maliyetinin yüzde 16’ya çıkacağı hesaplanıyor. Bu maliyet artışının yatırımların düşmesine neden olacağı söyleniyor. Konuyu değerlendiren iş dünyası temsilcileri, bu düzenlemelerin uzun vadede KOBİ’nin döviz riskini azaltacağını ancak yatırım maliyetlerini artırarak, işlem hacmini daraltacağına dikkati çekiyor. Ayrıca ithalatçı firmaların da leasingle satamadıkları ürünler için döviz kur riskini üstüne almayacakları ve bu nedenle daha yüksek fiyat belirleyecekleri iddia ediliyor.
Öte yandan bazı sanayiciler, bu durumun ihracatçı firmaların, dövizle borçlanamayan firmalar için komisyon karşılığında leasing yapabileceği yorumunda bulunuyorlar.
‘Faiz dalgalanınca nakit sıkışıklığı olur’
Leasing sektöründen yetkililer de yatırım yapacak KOBİ’lerin finansal kiralama ile yatırımlarını uzun vadeli belirli oranda kredi ile aldıklarını ancak bankacıların kredi süresince faizleri artırıp, geri çağırabileceğini savunuyorlar. Dolayısıyla, banka faizlerinde dalgalanma olduğunda piyasada nakit sıkışıklığı yaşanacağını iddia ediyorlar.
Kütükcü: Yatırımları aksatmayacak bir düzenleme yapılmalı
Konya Sanayi Odası Başkanı Memiş Kütükcü, düzenlemeyi değerlendirerek, alınacak tedbirin özellikle finansal kiralama ile yapılan yatırımları kesinlikle aksatmayacak şekilde olması gerektiğini vurguladı.
Dövizin dalgalı seyrettiği dönemlerde sanayicilerin çok yüksek bir kur riski taşıdıklarını hatırlatan Kütükcü, “Biz bu durumda sanayicilerimize kazandıkları para cinsinden borçlanarak, kur riskini minimize etmelerini tavsiye ediyoruz. Ancak tabi sanayicilerimiz yoğun bir şekilde de makine yatırımı yapıyorlar ve yaygın olarak kullanılan yöntem leasing. Konya’da toplam leasingin yüzde 32’sini makine yatırımları oluşturuyor. Sadece Konya’da değil ülkemizin genelinde makine gibi yatırım mallarında leasing yöntemi ağırlıklı olarak kullanılıyor. Dolayısıyla dövizle borçlanma konusunda yapılacak düzenlemede, sanayicilerimizin başta makine gibi yatırım mallarını yoğun olarak leasingle tedarik ettikleri göz önünde bulundurulmalı, şayet bir düzenleme yapılacaksa da yatırımları aksatmayacak bir düzenleme hayata geçirilmelidir” dedi.
Açıklamasında ekonomide ve ihracatta yaşanan olumlu gelişmelerin memnuniyet verici olduğunu ve bu sürecin kalıcı olması için reformların da devam etmesi gerektiğini ifade eden Kütükcü, “2017 yılı tüm riskli alanlara rağmen Türkiye ekonomisinin ve ihracatının büyüme yılı oldu. Bu büyümede, devletimizin KGF enstrümanını güçlü bir şekilde devreye sokması, nefes kredisi, 1 Temmuz’da hayata geçen Üretim Reform Paketi gibi çalışmaların önemli katkısı var. Dolayısıyla özel sektörün önünü açan, sorun alanlarını ortadan kaldıran düzenlemelere devam edilmeli. Dövizle borçlanmaya getirilecek düzenleme de aynı bakış açısı ile özel sektörü, sanayi yatırımlarını zora sokmayacak bir anlayışla yapılmalıdır” diye konuştu.
Rasim: İthal ürün satılırken kur daha yüksek hesap edilir
OSTİM İş Makineleri Kümelenmesi Başkanı Halide Rasim yapılan açıklamaların uzun vadede KOBİ’nin döviz riskini azaltacağını ancak yatırım maliyetlerini artırarak, işlem hacmini daraltacağını söyledi.
Kur riskinin önceki dönemde finansal kiralama ile müşterinin üzerinde olduğunu kaydeden Rasim, “KOBİ’nin kur riskini kaldırıyor ama ithalatçı firmalar bu riski üzerine alacaklar. O zamanda kuru daha yüksekten hesap edecekler. Bu durum yatırım maliyetlerini yükseltecek, yatırımcı sayısı azalacak” açıklamalarını yaptı. Rasim, ayrıca kamunun yurtiçinde kamu ödemelerini TL’ye çevirdiğini anımsatarak, ithalatçı firmaların yüksek kuru hesap ederek kamuya mal sattığını belirtti.