Savaşın ayak sesleri, piyasaları korkuttu

Evrim KÜÇÜK

Küresel piyasalarda, geçen hafta etkisi azalan Kuzey Kore gerilimi, Kuzey Kore’nin “hidrojen bombası” denemesiyle yeniden gündeme geldi. Kuzey Kore, yeni geliştirdiği kıtalar arası balistik füzeye yüklenebilecek bir hidrojen bombasını denediğini duyurdu. Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesi sonrasında ABD’nin, kendisine ve müttefiklerine yönelik gelecek herhangi bir tehdidin çok büyük bir askeri cevabı olacağını bildirmesi piyasalarda ‘savaş korkusu’ yarattı. Diplomatik çözüm beklentisinin giderek azaldığı nükleer kriz borsaları sert bir şekilde aşağı çekerken, güvenli liman altın 1 yılın en yüksek seviyelerine yükseldi. Dolar da satış baskısı altında kalırken, dolar endeksi 2.5 yılın en düşük seviyelerine indi.

Krizin etkilediği ülkeler dünya ekonomisinin %40’ını oluşturuyor

Gerginliğin etkilediği ülkeler dünya ekonomisinin yüzde 40’ını oluşturuyor ve bu ülkelerdeki varlık fiyatlarının geleceği endişe uyandırıyor. Analistler, ABD’den gelen son açıklamaların savaş korkusu yarattığını fakat savaş çıkmasa bile konuya diplomatik çözüm bulma umudunun zayıf olması nedeniyle Kore gerginliğinin bir süre daha piyasalarda hissedileceğini savunuyor.

Kuzey Kore gerilimi, dünkü hidrojen bombası denemesiyle dünya gündeminde ilk sıraya yerleşti. Asya da Kuzey Kore'nin hidrojen bombası denemesi sonrasında Japonya da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,93 azalışla kapandı. Çin de Şanghay bileşik endeksi de kapanışa yakın yüzde 0,14 değer kazancıyla seyrediyor. Güney Kore de Kospi endeksi de günü yüzde 1,19 kayıpla tamamladı.

Küresel risk iştahının azalmasıyla Asya piyasalarında görülen negatif seyir, Avrupa piyasalarına da taşındı. Avrupa borsaları haftanın ilk işlem gününe düşüşle başladı. Açılışın ardından gösterge endeks Stoxx Europe 600 yüzde 0,60, İngiltere de FTSE- 100 endeksi yüzde 0,32 düşüştü. Almanya da DAX endeksi yüzde 0,65, Fransa da CAC 40 endeksi yüzde 0,50, İtalya da MIB 30 endeksi yüzde 0,55, İspanya da IBEX 35 endeksi de yüzde 0.67 geriledi.

Dolar geriliyor, euro parladı

Kore gerginliği doları da zor durumda bıraktı. Dolar endeksi 92.65 ile neredeyse son 2.5 yılın en düşük seviyesine inerken, euro dolar karşısında 1.19 düzeyine yükseldi. Euro bu yıl dolara karşı yüzde 13 değer kazandı ve G10 ülkeleri arasında en iyi performans sergileyen para biri mi oldu. Dolar, Japon Yeni ve İsviçre Frangı karşısında da değer kaybı yaşadı.

Altın, 1 yılın en yüksek seviyesini gördü

Doların ve hisse senedi piyasalarının kan kaybettiği ortamda yatırımcının tercihi altın oldu. Altının ons fiyatı, Kuzey Kore'nin dünkü “hidrojen bombası” denemesi sonrasında dün 1.339,64 dolara kadar çıkarak yaklaşık son 1 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bu seviye aynı zamanda 27 Eylül 2016 dan beri gördüğü en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti.Vadeli işlemlerde ise altın 1.341 doları gördü. Analistler, gerginliğin sürmesi halinde altın fiyatlarında 1.375 doların görülmesinin mümkün olduğunu söylüyor. Altına paralel olarak diğer değerli metaller de yükseldi. Gümüş yüzde 0.8 primle 17.90 dolar olurken, platinin onsu yüzde 0.4 artışla 1.008 ve paladyumun ons fiyatı yüzde 1 yükselerek, 1.001 doları test etti.

Devlet tahvili de yatırımcının radarında. Dünyada en düşük riskli varlıklardan biri olarak kabul edilen Alman tahvilline yine alım geldi.10 yıllık kağıtların faizi yüzde 0.37’ye inerken, 2 yıl vadeli devlet tahvilinin faizi de %-0.76 ile nisan ayından bu yana en düşük seviyeye indi.

ABD, askeri seçeneği masaya koydu

Savunma Bakanı James Mattis, Kuzey Kore’den ABD ve müttefiklerine yönelik gelecek herhangi bir tehdidin çok büyük bir askeri cevabı olacağını söyledi. Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesinin ardından, ABD Başkanı Trump askeri yetkililerle bir araya geldi. Kritik toplantının ardından ABD Savunma Bakanı Mattis bir açıklama yaptı. Mattis, Kuzey Kore’ye yönelik askeri operasyonun sinyallerini verdi ve “Kuzey Kore, tehditlere devam ederse, masada çok sayıda askeri seçeneğimiz bulunuyor. Başkan Trump’ı bu konuda bilgilendirdik” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Trump saatler önce, kritik bir toplantıya imza atacaklarını açıklamıştı. Trump, resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Amerika Birleşik Devletleri, Kuzey Kore ile işbirliği yapan ülkelerle ticareti durdurmayı düşünüyor” ifadelerini kullanmıştı.

AB, yaptırımlar artsın istiyor

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk da Kuzey Kore’nin son nükleer denemesinin ardından AB’nin bu ülkeye yönelik yaptırımları artırmaya hazır olduğunu açıkladı. Tusk, “AB, Kuzey Kore’ye karşı yaptırım politikasını sertleştirmeye hazır. Kuzey Kore yönetimini, nükleer programlarına ilişkin diyaloğu tekrar başlatmaya çağırıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Cumartesi günü yeni bir deneme bekleniyor

Savunma uzmanları Kuzey Kore’nin cumartesi günü yani 9 Eylül’de yeni bir balistik füze denemesi daha yapabileceğini düşünüyor. ABD’de National Interest Center isimli kuruluşda savunma çalışmaları direktörü Harry Kazianis, ülkenin 9 Eylül’de kuruluş yıldönümünü kutlayacağını ve K. Kore’nin böyle bir günde büyük bir gösteri yapmak isteyebileceğini söylerek, cumartesi günü kıtalararası yeni bir füze denemesine şahit olabileceğimizi ifade etti.