TL rekor düşüş yaşıyor

Selçuk ALTUN
Piyasalar son 2 aydır oldukça hareketli günler geçiriyor. TL varlıklarından çıkış her geçen gün hacim büyüterek devam ediyor. Öyle ki, bu çıkışlar hemen her gün çeşitli yatırım araçlarında rekor seviyeler görülmesine neden oluyor. Dün de yine birkaç rekorun beraber kırıldığı günlerden biri oldu. ABD ile devam eden gerilim, NATO'yla yaşanan kriz, siyasilerin faiz açıklamaları, konjonktürel riskler piyasalarda tansiyonun düşmesine engel oluyor.

Haftaya sınırlı da olsa pozitif bir başlangıç yapan TL, Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ’ın Merkez Bankası’na yönelik ifadeleri ve Zarrab davasının Türkiye’ye yönelik kumpas olduğuna ilişkin açıklamaları sonrasında da kayıplarını artırdı.

Geçen haftanın son işlem gününde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Merkez Bankası'na yönelik "Müdahale etmediğimiz için bu haldeler" şeklindeki faiz eleştirisiyle 3.90'ın üzerini test ettikten sonra sakinleşen ve yeni haftanın ilk işlem gününde 3.85 seviyesine kadar gerileyen dolar kuru, Bozdağ'ın açıklamaları sonrasında yüzde 1'i aşan bir değer kaybı ile 3.92'nin üzerine çıktı. Ocak ayında 3.9422 ile rekor kıran dolar/TL kuru, bu seviyenin 2 kuruş altında fiyatlanıyor.

Diğer taraftan, TL'de yaşanan kayıp dolar dışında önemli para birimlerinin hemen hepsinde rekor seviyeler görülmesine neden oldu. Euro/TL, 4.63'ü geçerek rekor yolculuğuna devam etti. Doların tarihi zirvenin eşiğine gelmesi ve eurodaki rekor, 1 dolar ve 1 eurodan oluşan döviz sepetinde de 4.2797 ile rekor kırıldı.
Euronun yanı sıra rekor kıran para birimlerinden İngiliz Sterlini 5.20 seviyesinin üzerine çıktı, İsveç Frankı 3.9655'e yükseldi.

Tahvil faizleri sert yükseldi

Türk Lirası cinsinden 10 yıl vadeli tahvillerin faizi 46 baz puan artarak yüzde 13.01 ile rekor seviyeye çıktı.
2 yıl vadeli tahvillerinin faizi ise yüzde 14.05 oldu.

Altının gramı rekorlara devam ediyor

Dolar kurundaki değer kazancına paralel rekorlara devam eden altının gram fiyatı, 162 lira ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Altının ons fiyatı ise 1294 doları gördü. Kapalıçarşı'da çeyrek altın 165 lira, Cumhuriyet altını da 1.081 lira oldu.

Doların, TL karşısındaki yükselişinin altının gram fiyatını da rekorlara taşıdığını ifade eden analistler, ABD ve Avrupa'daki gelişmelerin kurlar ve altın fiyatlarının yönü üzerinde belirleyici olmaya devam edeceğini vurguluyor. Teknik açıdan gram altında 157,5 liranın destek, 162,5 liranın ise direnç konumunda olduğunu kaydediliyor.

Borsada kayıp yüzde 2'yi geçti

Döviz ve faizde yaşanan rekor seviyeler borsa tarafında satış baskısının devam etmesine neden oldu. Güne 106.300 seviyelerinden yatay başlayan Borsa İstanbul, kur ve faiz tarafındaki artan hareketlilik sonrasında, sert satışlarla yüzde 2'yi aşan bir düşüş yaşadı ve 104.000 seviyesinin altına indi.

10 yıllık tahvil faizinin yeni zirvesini görmesiyle banka hisselerine gelen satışlar endeksteki düşüşte etkili oldu.
Gelişmekte olan ülkelere yönelik risk alma iştahında bir artış olmadıkça ve yurtiçine yönelik pozitif haber akışı yaşanmadıkça BİST'te kısa vadede yükselişlerin tepki niteliğinde kalması ve satış baskısının devamı bekleniyor.

En çok değer kaybeden para birimi TL

Piyasalardaki hareketliliği DÜNYA’ya değerlendiren Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, TL'de günlük bazda değer kaybının yüzde 1'i aştığına ve en çok değer kaybeden gelişmekte olan ülke para birimi olan Rus Rublesi'nden daha olumsuz bir performans gösterdiğine dikkat çekti.
Erkan, "Tahviller değer kaybetmeye devam ediyor, 10 yıllık tahvil fazizi dünkü yükselişle rekor yüksek seviyeyi yeniledi ve yüzde 13 seviyesinde. ABD ile arada sorun yaratan mahkeme anlaşmazlığı, NATO ile artan tansiyon ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faizlerin düşürülmesi çağrısını yinelemiş olması TL üzerinde baskı yaratan temel etmenlerdir. Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ’ın Merkez Bankası’nın ezberden attığı adımların olumlu sonuç doğurmadığı ve Zarrab davasının Türkiye’ye yönelik kumpas olduğuna ilişkin açıklamaları sonrasında da kurdaki yükseliş hız kazanmıştır" dedi.
Öte yandan dolar/TL kurunun bir süredir aşmakta zorlandığı 3,89 bandını dün kuvvetli bir hareketle aştığını dile getiren Erkan, şunları söyledi, "Üstelik bu hareket dolar endeksinin eşlik ettiği bir hareket değildir. 3,89 üzerinde kapanışlar devam ederse 3,95 seviyesinde rekorun yenilenmesi teknik olarak mümkün olmaya devam edecektir".

"Algılamalar bozuldu"

İntegral Yatırım Menkul Değerler Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu ise, eylül sonundan bu yana gelişmekte olan ülke piyasalarından bir çıkış yaşandığını belirterek, "Bu süreçte TL’deki görünüm bozulurken aynı zamanda G. Afrika Randı, Brezilya Reali, Rus Rublesi gibi para birimlerinde de bozulmalar oluştu. Diğer yandan risk algısını ölçen CDS oranlarında eylül ayında 160 seviyelerinden bugün geldiğimiz nokta 217 seviyesi. Diğer gelişen ülkeler CDS’lerinde de aynı görünüm mevcut. Sonuç olarak algılamaların bozulduğunu görmekteyiz. Bu kurlarda yukarı hareketi beraberinde getiriyor." dedi.

Yabancı fonların tahvillerde satışa geçtiğini ve bunun da faizi yukarı ittiğini kaydeden Turşucu, "Çıkışları da kurları yukarı taşıyor olabilir. Bunun dışında içeride enflasyonda yükselişin sürmesi, ABD-Türkiye ilişkilerindeki belirsizlikler, Türkiye-NATO ilişkilerindeki huzursuzluklar TL için negatif ayrışma yaratan diğer bir faktör olmaya devam ediyor. Piyasa algılamalarındaki bu bozulma devam ettiği sürece kurdaki oynaklık da devam edecek görünüyor." diye konuştu.

Türkiye'ye kumpas yapılıyor

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ, İran'a yönelik ABD yaptırımlarını ihlal ettiği gerekçesiyle ABD'de tutuklu bulunan İran asıllı Türk işadamı Reza Zarrab'a yönelik davanın Türkiye'ye dönük bir kumpas olduğunu belirterek, davadaki delillerin hiçbirisinin hukuki olmadığını belirtti.

Öte yandan, geçen hafta Erdoğan'ın "Faiz konusunda devletin bankaları dahi ciddi tutuculuk içinde, bu iş böyle yürümez; TCMB'nin enflasyonda söyledikleri tutmuyor, tutmaz yanlış yoldasınız" ifadelerinin ardından dün Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ da faizleri düşürmek için TCMB'nin ya da diğer çalışma yapanların kendi ezberindeki adımları atmalarının hep olumlu sonuçları doğurmadığını açıklaması piyasaları baskıladı.