Yabancı portföyü 2 ayda 30 milyar dolar eridi
Yabancı portföyünde en fazla erime Türkiye’nin ülke riskinin hızla yükseldiği Haziran ayı boyunca yaşandı
Naki BAKIR
ANKARA- Küresel finans piyasalarında ve içeride yaşanan gelişmelerin etkisiyle ülke riskinin yükselmesi ve yaşanan sermaye çıkışı ile faiz ve dövizdeki dalgalanmalara bağlı olarak Türkiye’de Borsa, DİBS gibi araçlara park etmiş yabancı portföyünde 24 Mayıs’tan bu yana yaşanan erime 30 milyar dolara yaklaştı.
DÜNYA’nın Kalkınma Bakanlığı, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), Merkez Bankası ve BDDK verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Türkiye’de park etmiş kısa vadeli yabancı sermayenin Borsa, DİBS gibi araçlardaki portföy yatırımlarının hacmi, 24 Mayıs Cuma günü piyasaların kapanışı itibariyle 170 milyar 47 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Yabancı portföyü iki ayda yüzde 17.4 oranında net 29.6 milyar dolar azalarak 26 Temmuz itibariyle 140.5 milyar dolara kadar geriledi.
En çok erime Haziran’da yaşandı
Gelişmiş ülkelerin son birkaç yıldır krizi aşma önlemi olarak başvurduğu ve Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelere yoğun sıcak para saldırısına yol açan parasal genişlemenin durdurulacağı algısının damgasını vurduğu izleyen haftadan itibaren, Türkiye’den sermaye çıkışı yaşanmaya başladı. Yabancı portföyü 24-31 Mayıs haftasında 8 milyar dolara yakın erimeyle 162.2 milyar dolara indi.
Yabancı portföyünde en fazla erime ise Türkiye’nin ülke riskinin hızla yükseldiği Haziran ayı boyunca yaşandı. Fed’in parasal genişleme ile ilgili kararı beklenirken, içeride 31 Mayıs’tan itibaren patlak veren ve ülke çapında yayılan Gezi olayları ile oluşan siyasi istikrarsızlık algısı da finansal piyasalardaki olumsuz gelişmelere katkı yaptı. Türkiye’nin not artırımında 114’e kadar düşen CDS primi, haziranın ilk haftasında 184’e kadar çıktı. Risk priminin bir göstergesi kabul edilen CDS (Credit Default Spread) oranı ülke bazında ülke tahvillerinin iflas riskini gösteriyor. CDS’nin mayıs ayı ortalamasında 119 olan değeri, haziran ayı ortalamasında 179 olarak gerçekleşti. Bu gelişmelerin de etkisiyle yabancı portföyü Haziran ayı boyunca yüzde 10.3 oranında 16.7 milyar lira eriyerek 145.5 milyar dolara geriledi.
Ancak 19 Haziran’da açıklanan Fed kararının beklentiye uygun olmakla birlikte daha yumuşak bir geçiş öngörmesi, parasal sıkılaştırmanın zamana yayılarak yapılacağının anlaşılması üzerine sermaye çıkışı ve yabancı portföyündeki erime görece yavaşladı. Yabancı portföyü Haziran sonu ile 26 Temmuz arasında da 5 milyar dolar dolayındaki erimeyle 140.5 milyar dolayına geriledi.
En son açıklanan verilere göre yabancı portföyünde 24 Mayıs-26 Temmuz arasındaki iki aylık dönemde yabancıların İMKB’deki hisse senedi portföyü yüzde 25 dolayında net 20 milyar doların üzerinde erime kaydetti. Bu sürede yabancıların DİBS portföyünde de yüzde 15.4 oranında 11 milyar dolara yakın erime yaşandı. Yabancılara ait mevduat hacmi ise 1.2 milyar dolar artarak 21 milyar doları aştı. Böylece portföy toplamında net 29.6 milyar dolarlık bir erime ortaya çıktı.