Yabancıların yarısı Amerikan ile İngiliz

İSTANBUL  - 2012 yılında toplamda 26 adet halka arz gerçekleşirken, 619 milyon lira hasılat elde edildi. Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun (MKK) işbirliğiyle hazırlanan "Borsa Trendleri" raporunun üçüncüsü açıklandı.
 

Rapora göre, 2012 yılı halka arzlar açısından oldukça yoğun geçti, 16 adet birincil halka arz, 10 adet gelişen işletmeler piyasası olmak üzere toplamda 26 yeni şirket İMKB'de işlem görmeye başladı. 2010 yılında 36 şirket, 2011 yılında 27 şirketin halka arzına sahne olan İMKB'nin 2012 içerisinde benzer bir performansa sahip olması sermaye piyasaları katılımcıları bakımından sevindirici bir gelişme oldu.
 

Şirketler, 2012 yılında gerçekleşen halka arzlardan toplam 619 milyon lira (352 milyon dolar) hasılat elde etti. Ayrıca 2012 yılında Halkbank'ın ikinci halka arzında da çok önemli bir yatırımcı kitlesinin katılımı (30.272) gerçekleşti ve 4,515 milyar lira toplandı.

Raporda, "2012 yılında halka arz edilen şirketlerde en yüksek halka açıklık oranı, yüzde 37,91 ile Sanifoam Sünger Tic ve San AŞ'ye aittir. En fazla yabancı alım ise Teknosa İç ve Dış Ticaret AŞ'de olmuştur. Bunun dışındaki halka arzlara en fazla ilginin yurt içi yatırımcılardan geldiği görülmüştür" denildi.

 

 

Raporda, halka arz ve yatırımcıları bilinçlendirme seferberliğinin şirketlerin halka açıklık oranlarını ve fiili dolaşımdaki (aktif olarak işlem gören) hisse miktarını da olumlu etkilediği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

"2012 yılı sonu itibarıyla İMKB-Tüm'ün fiili dolaşımı baz alındığında halka açıklık oranı yüzde 29'dur. Özellikle yabancı yatırımcılar tarafından çok tercih edilen ve yüksek piyasa değerine sahip şirketlerin yer aldığı İMKB 30 endeksinde bu oran yüzde 34 seviyesine ulaşmıştır. 30 Eylül 2012 tarihi itibariyle hazırlanan raporumuzda yüzde 31 olan bu oranın yüzde 34 seviyesine yükselmesinin en büyük sebebi Özelleştirme idaresi tarafından Halkbank hisselerinde yılın son çeyreğinde gerçekleştirilen ikincil halka arzı olmuştur.

Alt sektörler bazında incelediğimizde, en yüksek halka açıklık oranları yüzde 48 ile Ticaret ve yüzde 42 ile Banka endeksinde gözlenmektedir. Halka açıklık oranı olarak geçen yıla göre en yüksek artışı gösteren yüzde 2,74 ile İMKB Hizmet endeksi olurken, fiili dolaşım olarak yıllık bazda en yüksek artışı yüzde 6,40 ile İMKB Banka endeksi olmuştur."

 

 

İMKB-Tüm'ün piyasa değeri 2012 yılında TL bazında yüzde 45, dolar bazında yüzde 54 artış gösterdi ve yılı 307 milyar dolar seviyesinden tamamladı.

TL bazında, yıl içinde en fazla artış yüzde 66 ile Teknoloji endeksinde oldu. Bu endeksi İMKB-30 yüzde 63 artış oranıyla izledi. Yıllık bazda en düşük artış ise yüzde 31 ile Hizmetler endeksinde meydana geldi. Aylık bazda en yüksek artışı yüzde 19 ile Teknoloji endeksi gösterdi.

 

 

İMKB genelinde işlem hacimleri karşılaştırıldığında 2011 yılına göre yüzde 10 oranında bir düşüş gözlendi. İMKB'de en yüksek piyasa değerine sahip ilk 30 şirketin yer aldığı İMKB-30 endeksinin tüm endeksin işlem hacmindeki payı 2011'de yüzde 57 seviyesinde iken, 2012 yılında ağırlığı artarak yüzde 67 seviyesine çıktı.

İki yılı karşılaştırdığında pozitif anlamda en büyük artış yüzde 6 ile banka endeksi işlem hacmindeki artış oldu. Kasım 2012'de gerçekleşen Halkbank ikincil halka arzı bu artışa destek verdi.

 

 

Yabancı yatırımcılar, 2012 yılı içerisinde tüm endekslerde net alım yaparken, İMKB-Tüm'de net giriş 5,4 milyar dolar seviyesine ulaştı.

Çeyreksel bazda incelendiğinde birinci ve dördüncü çeyreklerde tüm endekslere net giriş olduğu, ikinci ve üçüncü çeyreklerde ise Sınai, Holding, Teknoloji ve Ticaret endekslerinde net çıkış olduğu görüldü.

 

 

Raporda, aralık ayında Noel tatili nedeniyle yabancıların işlem hacmindeki payında 2012 yılının geneline göre bir düşüş meydana geldiğine işaret edilerek, "Buna rağmen 2011 sonunda toplam işlem hacminde yüzde 13 olan yabancı payı, 2012 aralık ayında yüzde 16'ya yükselmiştir. 2012 yılında işlem hacminin yüzde 82'si yerli yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Yabancıların payı ise yüzde 18 olmuştur. Endeks bazında incelendiğinde yabancıların 2011 yılında olduğu gibi 2012 yılında da en yüksek paya Banka endeksinde sahip oldukları, ancak 2012'de paylarının bir önceki yıla göre 3 puan azalarak ortalama yüzde 24 olarak gerçekleştiği görülmektedir. 2012 yılında yabancı işlem hacminde en fazla artış Hizmetler endeksinde meydana gelmiş ve 3 puan artışla yüzde 19 olmuştur. Yabancıların en düşük paya sahip oldukları endeks ise yüzde 3 ile Teknoloji olmayı sürdürmüştür" denildi.

 

 

2012 yıl sonu itibarıyla İMKB'de 1 milyon 80 bin adet yerli yatırımcıya karşılık 8 bin 304 adet yabancı yatırımcı bulunduğu belirtilen raporda, şu bilgilere yer verildi:

"İşlem hacminde yüzde 18 paya sahip olan yabancı yatırımcıların piyasa değerindeki payı 2011 sonunda yüzde 62 ve eylül ayında yüzde 64 seviyesinde iken aralık itibarıyla yükselişini sürdürerek yüzde 66 seviyesine ulaşmıştır. Yerli yatırımcıların yüzde 99,6'sının halen bireysel yatırımcılardan oluştuğu gözlenmektedir. Yerli kurumsal yatırımcı sayısı son bir yılda yüzde 34 artışla 4 bin 898'e ulaşmış olsa da toplam piyasa değerinin sadece yüzde 16'sına sahiptir."

Aralık 2012 itibarıyla İMKB'de en yüksek portföy değerine sahip ülke 46 milyar lira ile ABD oldu. ABD'yi 25,9 milyar lirayla İngiltere ve 10,3 milyar lirayla Lüksemburg takip etti. İlk iki sırada yer alan ABD ve İngiltere adresli yatırımcılar yüzde 51 ile toplam yabancı portföyünün yarısından fazlasını elinde tutuyor.

 

Hisse senetlerini elde tutma süreleri

Hisse senetlerini elde tutma süreleri

 

Ağırlıklı olarak kurumsal yatırımcılardan oluşan yabancıların hisse senetlerine çok daha uzun vadeli yatırım yaptıkları, yerli yatırımcıların ise kısa vadeye odaklanarak hisse senetlerini bir yılı tamamlamadan elden çıkardıkları vurgulanan raporda, "Bu da işlem hacminde yerli yatırımcıların neden yüzde 82 seviyelerinde yüksek bir paya sahip olduklarını net bir şekilde açıklamaktadır" denildi.

2011 yılında yerli yatırımcıların en kısa elde tutma süresinin 17 gün ile Teknoloji endeksinde, en uzun elde tutma süresinin ise 53 gün ile Holding endeksinde gerçekleştiği hatırlatılan raporda şu bilgilere yer verildi:

"2012 yılına baktığımızda ise Holding endeksindeki elde tutma süresinin uzadığını ve ortalama 83 güne ulaştığını görmekteyiz. İMKB-30, İMKB-50 ve Bankacılık endeksleri haricinde elde tutma süreleri bir miktar uzamıştır. Önümüzdeki dönemde düşük faiz ortamı, alternatif yatırım araçlarının cazibesini yitirmesi ve yeni düzenlemelerle yerli kurumsal yatırımcıların artması ile elde tutma sürelerinin uzaması beklenebilir.

Öte yandan yabancı yatırımcıların 2011'de en kısa elde tutma süreleri 218 gün iken, 2012'de bu süre 272 güne uzamıştır. En uzun elde tutma süreleri ise 510 günden 817 güne yani 2 seneden fazla bir zamana yayılmıştır. Yabancıların tüm endekslerde daha uzun vadeli pozisyon almaya başladığı görülmektedir."