Zeybekci: Dolarda en az yüzde 10 köpük var

Ekonomi gündemindeki gelişmeleri değerlendiren Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, "TL'nin, dolar endeksini oluşturan para birimlerinin üzerinde yaşadığı kayıp benim için köpüktür; şu anda yüzde 10'dan biraz daha az olsa da köpük var" dedi.

Nihat Zeybekci, gerçekleştirdiği söyleşide, TCMB'nin son iki aydır gerçekleştirdiği 50'şer baz puanlık indirimlerin devamının makul olduğunu belirtirken, Türkiye'nin stratejik olarak belirlediği yatırımlar için 20 yıla kadar vergi tatili ve sektöre girişlerde koruma dahil ne gerekiyorsa yapılacağını söyledi.

"Avrupa tarafına bakınca paralanın gidebileceği güvenli ülke Türkiye. Dolayısıyla faizle ilgili endişe yaşanmasına yer yok. Faizle ilgili beklentim (indirimlerin) aynı şekilde devam etmesi, 50'şer baz puan iyi bir oran."

Zeybekci, "Türkiye Fed'den çok ECB'den etkileniyor; dolayısıyla faizle ilgili endişe yaşanmasına yer yok" diye konuştu.

Bundan sonra reel sektörün istediği faiz oranlarına doğru kararlı bir duruş olacağını kaydeden Zeybekci, "Daha çok üretmek için yatırım yapan, istihdam sağlayan, ihracatı artıran, ihracata dayalı büyümeyi yeniden büyümenin ana lokomotifi haline getiren bir Türkiye olarak, bu modeli ortaya koyduğunuz zaman bizim faizle kalıcı şekilde mücadele etmemiz gerekiyor" şeklinde konuştu.

Bakan Zeybekci, siyasi toplumsal istikrar devam ettiği sürece TL'de ani hareketler olmaması gerektiğini, bunun bir gerekçesi de olmayacağını belirterek, "Önümüzdeki dönemde TL'nin dolar karşısında dolar endeksine uygun, dolar endeksini oluşturan para birimleriyle eşdeğer hareket edeceğini düşünüyorum" dedi ve şunları söyledi:

"TL'de bir anda haziran seçimine ilişkin yüzde 40'lık anketler ortaya çıkmaya başlayınca piyasalarda tedirginlik yaşandı. Dolar karşısında ekstra yüzde 10-11 civarında kayıp yaşadık. TL dolar endeksinin para birimlerinin seyrine doğru tekrar toparlayacaktır. Dolar endeksini oluşturan para birimlerinin dolar kaybının üzerinde TL'nin ekstra yaşadığı kayıp benim için köpüktür. Şu anda köpük var... Yüzde 10'dan biraz daha az olsa da var."

'Yüzde 4,5 büyüme ulaşılamaz değil'

Önümüzdeki dönemde büyümede iç tüketimin etkisinin daha fazla hissedileceğini, ihracatın pozitif katkısının yavaş yavaş da olsa görülmeye başlanacağını belirten Nihat Zeybekci, "Son çeyrekteki etkinin birinci çeyrekte de devam edeceğini düşünüyorum. Bu yılının birinci çeyreğinde büyümenin geçen yılın son çeyreğine hemen hemen o yönde bir hareket yapmasını bekliyorum. Beklentilerin yüzde oldukça üzerinde gelir" dedi.

Reuters anketinde ilk çeyrekte büyümenin yüzde 4.5 civarında gerçekleşmesi bekleniyor. Geçen yıl son çeyrekte büyüme yüzde 5.7 seviyesinde gerçekleşmişti.

Zeybekci, Reuters anketinde 2016'da büyüme beklentisinin yüzde 3.6 seviyesinde bulunduğunun hatırlatılması üzerine, "Büyüme 2016'da bunun üzerinde olacak" dedi .

Nihat Zeybekci sözlerine şöyle devam etti:

"Hükümet değişikliği, terör gibi etkilerden dolayı belki birkaç ay daha piyasalar tedirginlik yaşayabilir ama en fazla iki ay sürer. Tüketimi, yatırımı çok erteledik... Bazı alanlardaki sıkıntılarda bir-iki ay içinde güzel sonuçlar almaya başladığımızda Türkiye yeniden güçlü büyümeyi sağlayacaktır. 2016 büyüme tahminini revize etmeyi gerektiren bir durum yok. Yüzde 4.5 ulaşılamaz değil, ilk çeyrek verileri ortaya çıkınca farklı şeyler konuşmaya başlayacağız."

'Uygulanan politikalar gevşetilebilmeli'

Zeybekci, enflasyonda yılsonu hedefi olan yüzde 7.5'in ulaşılabilir bir hedef olduğunu ancak kişi başına gelirin 3,000 dolar civarından 10,000 dolarlara çıkması ardından aylık harcamada gıda ürünlerine harcanan payın farklılaştığını bu nedenle enflasyon sepetinin gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi.

"Önümüzdeki dönemde ihracat teşvikleriyle ilgili bütün sistemi yeniden gözden geçireceğiz" diyen Zeybekci, ikinci yarıda Türkiye'de ihracatın daha pozitif yönlü seyir izleyeceğini belirterek, "Yılın ilk yarısında ihracatta 6 milyar dolar düşüş yaşadık; OVP'deki 155.5 milyar doların altında ama 150 milyar dolar civarında yılı tamamlarız" açıklamasını yaptı.

Bakan Zeybekci, cari açığı tetikleyen lüks, ithalata dayalı tüketimi önlemlerle kontrol altında tutacaklarını belirterek, "Yerli üretime dayalı kemer sıkmayı gözden geçirmemiz lazım; uygulanan politikalar biraz gevşetilebilmeli" dedi.

'Yatırımlar için her ne gerekiyorsa yapılacak'

Zeybekci, önümüzdeki dönemde stratejik olarak belirlenen sektörlerde büyük yatırımların gerçekleştirilebilmesi için "ne gerekiyorsa" yapılacağını da söyledi.

"Dünyanın yaptığı gibi, kendi devlerimizi yaratmak, hammadde ve enerji geleceğimizi garanti altına almak, ara malı ve üretimle ilgili stratejik alanlardaki yatırımları teşvik etmek için ne gerekiyorsa yapacağız" ifadesini kullandı ve demir-çelik sektörünü örnek göstererek, "Örneğin Türkiye'nin bu alandaki ihtiyacını karşılayacak yatırımlar için beş-altı firmayı seçeceğiz; ne istiyorsun diye soracağız. Arazi istiyorsa arazi vereceğiz; liman, yol, demiryolu istiyorsa yapacağız. Elektrikte istiyorsa 20 yıllık fiyat vereceğiz; bütün vergilerini 10-20 yıl tatil mi istiyorsa yapacağız. Bunları tüm kamuoyunun da huzurunda yapacağız." şeklinde konuştu.

Aynı uygulamayı metalürji grubunda petrokimyada, elektronik ürünlerinde, elektrikli cihazlarda da düşündüklerini belirterek, "Türkiye önümüzdeki 10 yılda yaklaşık 25,000-30,000 MW rüzgar santrali yapacak. Aynı şey yüzde 100 yerli olmak kaydıyla burada da geçerli olur" dedi ve şunları söyledi:

"Koruma mı istiyorsunuz? Türkiye'ye başkalarının girişiyle ilgili koruma vereceğiz. Taşıma ile ilgili lastik mi, elektrik mi, arazi mi istiyorsun kazancının tamamının 10 yıl boyunca vergi tatili mi istiyorsun hepsini vereceğiz. Yeter ki Türkiye'de yapılsın."

'İran, potansiyeli en yüksek pazar'

İran ile ticari ilişkilerde çok başarılı olduklarını, İran'ı gelecekle ilgili potansiyeli en yüksek güçlü pazarlardan biri olarak gördüklerini belirten Bakan Nihat Zeybekci, "Ticaret, ortak yatırımlar devam edecek; birlikte yatırımlar, üçüncü ülkelerde işbirliği yapabiliriz. Enerji ve petrokimya sektörleri ön plana çıkacaktır" diye konuştu.

Zeybekci ayrıca, Gümrük Birliği revizyonu için Avrupa'nın çalışmalarını yaptığını, son çeyrekte teknik görüşmelerin başlayacağını belirterek, "Ülkelerin kasıtlı siyasi hareketleri olmazsa 2017'de karar ortaya çıkar, 2017'de bunu hallederiz" dedi.