'Burdur beji'ne yazık olur
BURDUR'DAN / Seda TUZLU
Ocak-Kasım dönemi rakamlarına bakıldığında, 2010 yılı ihracat artış rakamlarına damgasını vuran sektör, bir önceki yıla oranla ihracatını yüzde 52 artıran madencilik. Maden olarak en fazla ihraç edilen ürün grubu ise işlenmiş mermer. İşlenmiş mermer deyince akıllara gelen il Burdur; Burdur mevzu bahisse konuşulacak şey elbette 'Burdur beji'.
Burdur Mermerciler Derneği (BURMER) Başkanı Ali Gür'den sektörle ilgili rakamları aldık. 70 adet doğal taş mermer ocağının Burdur'da faaliyet gösterdiğini kaydeden Gür, "2010 yılında ilimizde 22 mermer ve madencilik firması açıldı. Ocak işleten 70 firmanın 30 tanesi Burdur firması, 40 tanesi de diğer illerden gelen firmalar. Ocakların tamamından çıkarılan taşın yüzde 85'i ihracata, yüzde 15'i de iç piyasaya gönderiliyor. Bu satışlardan Türkiye ekonomisine 300 milyon dolar kazandırılıyor. Çalışan ocaklarda 150 adet ekskavatör, 150 adet yükleyici, yeterince kamyon ve ocak alet ekipmanı var. Yarattığımız istihdam ise sadece ocaklarda 2 bin kişi" diyor ve ekliyor: "Bölgemizde çıkarılan taşı işleyip satan 100 adet mermer fabrikası var. Fabrikaların makine parkuru iyi durumda. Bucak ilçemizde 7 adet mermer fabrikası yapan ve bu makineleri yurt içine ve ihracata gönderen fabrikalarımız var. Bucak, fabrika yapan fabrikaları ve ürettiği makineleriyle sektörümüzü besliyor. Çalışmalarımıza yıllık yüzde 25 gibi bir artış hızıyla devam etmekteyiz."
Burdur beji bölgedeki mermercilerin gözbebeği desek abartmış olmayız. Amerika'da kalitesini kanıtlamış, hatta mermerciliğin dev pazarı Çin'in en çok tercih ettiği ürün haline gelmiş. 2010 yılında doğaltaş ihracatımız 1,5 milyar doları bulacak. Bunun 300 milyon dolarının Burdur rakamı olduğunu da biliyoruz artık. Peki, dünyada doğaltaş pazarının 20 milyar dolarlık koca bir pasta olduğunu? Doyduk deyip kenara çekilecek lüksümüz yok. Ülkemizdeki doğaltaşlar 180 ülke tarafından kabul görmüşken, Amerika ve Çin'de tercih sırlamasında bizim mermerimizin önceliği varken neden büyük dilimleri diğer ülkelere bırakalım?
180 ülkeye doğal taş ihracatı yapıyoruz ama ucuza satıyoruz. Sanıyoruz ki fiyatımız yükselirse, ürünümüze katma değer eklersek bu pazarlar kaçar elden. İtalya bizim fiyatımızın iki katına, İsrail üç katına varan fiyatlarla aynı pazarlara ihracat yaparken, biz verdiğimiz ucuz fiyatlarla yakaladığımız 1,5 milyar dolar ihracat rakamıyla yetiniyoruz. Neden? Çünkü dünya ile değil, birbirimizle rekabet ediyoruz. Dünyadaki mermerciler markalarını yarıştıradursun, katma değerini ürününe eklesin, biz 'benden almazsa komşumdan alır' zihniyetiyle bu rekabetten geri duralım. Hem de elimizde bu kadar büyük bir değer varken!
Her şeyden önce, mermercimiz blok satışı, kolay para kazanma isteğini bir kenara bırakmalı. İşlenmiş ürünleriyle fark yaratmalı. Önce işlediği mermerin kalitesine, sonra yarattığı markaya (ki en büyük sorunumuz bu) inanmalı. Komşum değil ben kazanayım diye fiyat kırıyorsa, aslında farkına varmadan kendini kamçıladığı bu zihniyeti değiştirmeli. Aksi takdirde uluslar arası arenada kendini kanıtlamış 'burdur bejine' yazık olacak.